Bài 47. Đại não

Kiểm tra bài cũ
Các bộ phận
Gồm: hành não, cầu não và não giữa.
Chất trắng bao ngoài.
Chất xám là các nhân xám.
Gồm: Đồi thị và dưới đồi thị.
Đồi thị và các nhân xám vùng dưới đồi là nhân xám
Vỏ chất xám nằm ngoài.
Chất trắng là các đường dẫn truyền liên hệ giữa tiểu não với các phần khác của hệ thần kinh.
Điều khiển hoạt động của các cơ quan sinh dưỡng
Điều khiển quá trình trao đổi chất và điều hoà thân nhiệt
Điều hoà và phối hợp các hoạt động phức tạp và giữ thăng bằng cho cơ thể.
Trình bày cấu tạo và chức năng của trụ não, tiểu não, não trung gian
Tai nạn giao thông
Chấn thương sọ não
Tai biến mạch máu não
Những người này sẽ như thế nào?
?
I . Cấu tạo của đại não
II. Sự phân vùng chức năng của đại não
I . Cấu tạo của đại não

I. CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO
NÃO TRUNG GIAN
TRỤ NÃO
Hình 46-1 Não bộ bỏ dọc
Rãnh liên bán cầu
Thuỳ đỉnh
Thuỳ chẩm
Khúc cuộn não
Thuỳ đỉnh
Thuỳ trán
Thuỳ chẩm
Thuỳ thái dương
Rãnh thái dương
Khe não
Rãnh đỉnh
Não bộ nhìn từ trên
Bán cầu não trái
Bề mặt của đại não có nhiều nếp gấp, đó là các……...và…………làm tăng diện tích bề mặt vỏ não (nơi chứa thân của các nơron) lên tới 2300-2500cm2. Hơn 2/3 vỏ não nằm trong các khe và rãnh. Vỏ não chỉ dày khoảng 2-3mm, gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp. Các rãnh chia mỗi nöa đại não ra làm các thùy. Rãnh đỉnh ngăn cách thùy……………..và thùy……………….; Rãnh thái dương ngăn cách thùy trán với …………………..Trong các thùy, các khe đã tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.
Dưới vỏ não là……………. trong đó chứa các nhân nền (nhân dướivỏ)`
Thùy đỉnh
Thùy trán
Khe não
Thùy đỉnh
Thùy chẩm
Khúc cuộn não
Rãnh liên bán cầu
khe
rãnh
trán
thùy thái dương
đỉnh
chất trắng
Não bộ nhìn từ trên
Bán cầu não trái
( 1 )
( 2 )
( 3 )
( 4 )
(5 )
( 6 )
Hãy quan sát hình 47.1, 47.2. Dùng các thuật ngữ thích hợp trên hình đã quan sát điền vào chỗ trống cho thích hợp:
Thùy đỉnh
Thùy trán
Khe não
Thùy đỉnh
Thùy chẩm
Khúc cuộn não
Rãnh liên bán cầu
1.Cấu tạo ngoài của đại não
- Rãnh liên bán cầu chia đại não làm mấy phần ?
- Rãnh sâu chia đại não làm mấy thuỳ?
- Tại sao diện tích đại não có thể lên tới 2300-2500cm2
Chia đại não làm hai nửa: bán cầu não trái và bán cầu não phải
Nhờ khe và rãnh tạo thành khúc cuộn làm tãng diện tích tiếp xúc bề m?t của bộ não lên tới 2300-2500
Chia đại não làm 4 thuỳ:Thuỳ trán, thuỳ đỉnh, thuỳ thái dương, thuỳ chẩm
2. Cấu tạo trong của đại não.






- Chất xám ở ngoài làm thành vỏ não, dày 2-3mm, gồm 6 lớp

- Chất trắng ở trong là các đường thần kinh nối các vùng của vỏ não, hai nửa đại não và với phần dưới của não và tuỷ sống. Hầu hết bắt chéo ở hành tuỷ hoặc tuỷ sống





���ng li�n b�n c�u
Ch?t x�m
C�c nh�n n?n
���ng d�n truyỊn xu�ng
Nơi bắt chéo cuả các đường dẫn truyền xuống
? Nêu vị trí , đặc điểm của
chất trắng và chất xám
Hình 47-3
II. Sự phân vùng chức năng của vỏ não
4
3
2
1
5
6
7
8
V�ng v�n ��ng
V�ng c�m gi�c
v�ng th�nh gi�c
V�ng th� gi�c
V�ng hiĨu ch� vi�t
V�ng hiĨu ti�ng n�i
V�n ��ng ng�n ng� (n�i v� vi�t)

V�ng v� gi�c
Bài tập: Hãy điền chú thích vào 1.2...,8. Hoàn thành hình sau:
II. Sự phân vùng chức năng của đại não
- Vá n·o lµ trung ­¬ng thÇn kinh cña c¸c ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn
- C¸c vïng chøc n¨ng ë vá n·o:
+ Vïng vËn ®éng + Vïng hiÓu tiÕng nãi
+ Vïng c¶m gi¸c + Vïng hiÓu ch÷ viÕt
+ Vïng thÞ gi¸c + Vïng vËn ®éng ng«n ng÷
+ Vïng thÝnh gi¸c
+ Vïng vÞ gi¸c
chỉ có ở người
Nêu rõ các đặc điểm cấu tạo và chức năng của đại não người, chứng tỏ sự tiến hóa của người so với động vật khác trong lớp thú?
=> Đại não của người tiến hóa hơn hẳn so với các động vật khác thuộc lớp thú.
Câu 1. Đại não có cấu tạo ngoài:
A. Rãnh liên bán cầu chia đại não làm 2 nửa

B. Rãnh sâu chia đại não làm 4 thuỳ

C. Khe và rãnh tạo thành khúc cuộn não ( nếp nhăn)

D. Cả A, B, C đúng
Câu 2.Vị trí của chất xám và chất trắng ở đại não
A. Chất trăng ở ngoài, chất xám ở trong.

B. Chất xám ở ngoài, chất trắng ở trong.

C. Chất xám xen lẫn chất trắng.

D. Cả A, C đúng.
Câu 3. Nếu phá huỷ trung khu nhận thức và hiểu tiếng nói ở thuỳ thái dương làm cho
A. Không tạo được âm thanh rõ ràng

B. Tiếng nói mất đi

C. Không hiểu được tiếng nói nữa

D. Câm và điếc
Câu 4: Điền từ, cụm từ thích hợp vào chỗ trống:

1. Chất trắng

2. Chất xám


3. Khe và rãnh


4. Nhân nền


5. Hiểu tiếng nói

6. Có điều kiện








Đại não là phần não phát triển nhất ở người. Đại não
gồm .......Tạo thành vỏ não là trung tâm của
các phản xạ........
...............nằm dưới vỏ não là
những đường thần kinh nối các phần của vỏ não và với
các phần dưới của hệ thần kinh.Trong chất trắng còn
có các......(nhân dưới vỏ)
Nhờ các ......làm tăng diện tích bề mặt của đại
não, mặt khác chia đại não thành các hồi và các thuỳ
của não,trong đó có vùng cảm giác, vùng vận động đặc
biệt là vùng vận động ngôn ngữ và vùng ......
và chữ viết







g
e
d
c
b
a
Hướng dẫn về nhà:
- Häc vµ tr¶ lêi c©u hái SGK/150
- Xem trước bài 48 “ Hệ thần kinh sinh dưỡng”, xem kĩ các phần cung phản xạ sinh dưỡng, cấu tạo và chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng.