Bài 47. Đại não

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
GIÁO VIÊN: Phạm Hồng Ninh
BỘ MÔN: Sinh học 8
BÀI DẠY: Đại não
Nêu cấu tạo và chức năng của trụ não và tiểu não ?
*Cấu tạo và chức năng trụ não :
- Chất xám: Ở trong tập trung thành các nhân xám. Điều khiển, điều hòa các hoạt động nội quan
- Chất trắng: ở ngoài . Chức năng dẫn truyền đường lên (cảm giác), đường xuống(vận động)
* Tiểu não:
- Chất xám ở ngoài làm thành vỏ tiểu não và các nhân.
- Chất trắng ở trong là các đường dẫn truyền.
- Chức năng: điều hòa phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cơ thể .
ĐÁP ÁN :

Tiết 49 : ĐẠI NÃO
I. CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO:
H47-1. Hình não bộ nhìn từ trên
Rãnh liên
bán cầu
Bán cầu não phải
Bán cầu não trái
Khúc cuộn
của não
Thuỳ trán
Thuỳ đỉnh
Thuỳ chẩm
Khe não
Thùy trán
Thùy đỉnh
Thùy chẩm
Thuỳ thái dương
Rãnh đỉnh
Rãnh
Thái dương
H47-2. Bán cầu não trái
Tiểu não
Chất xám
Đường liên bán cầu
H47-3:Các đường dẫn truyền trong chất trắng của đại não
Đường dẫn truyền xuống
Nơi bắt chéo của đường dẫn truyền xuống
Chất trắng
Các nhân nền
PHIếU HọC TậP
- Bề mặt của đại não được phủ một lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt của đại não có nhiều nếp gấp, đó là các……….và ……..…Làm tăng diện tích bề mặt vỏ não lên tới 2300- 2500cm2 .
- Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các thùy. Rãnh đỉnh ngăn cách thùy………và thùy……….; Rãnh thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với…………………………, các khe tạo thành các hồi hay khúc cuộn não.
- Dưới vỏ não là………………., trong đó có chứa các nhân nền (nhân dưới vỏ não)
Dựa vào các thuật ngữ thích hợp có trên hình đã quan sát điền vào chỗ trống thích hợp để hoàn chỉnh thông tin cấu tạo đại não:
khe
rãnh
trán
đỉnh
thùy thái dương
chất trắng
Thùy chẩm
Não bộ nhìn từ trên
Rãnh liên bán cầu
Thùy trán
Khe não
Thùy đỉnh
Thùy chẩm
Khúc cuộn não
Thùy trán
Thùy đỉnh
Rãnh đỉnh
Thùy thái dương
Rãnh thái dương
Bán cầu não trái
11
5
4
6
12
3
1
10
9
8
2
7
I. CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO:
1. Cấu tạo ngoài:
- Rãnh liên bán cầu chia đại não làm hai nửa.
- Các rãnh chia mỗi nửa đại não làm 4 thùy: thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm và thùy thái dương
- Các khe và rãnh làm tăng diện tích bề mặt vỏ não lên tới 2300- 2500 cm2
Chất trắng
Các nhân nền
Đường liên bán cầu
Chất xám
Đường dẫn truyền xuống
Nơi bắt chéo của đường dẫn truyền xuống
Các đường dẫn truyền trong chất trắng của đại não
1
2
3
4
5
6
I. CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO:
1. Cấu tạo ngoài:
- Rãnh liên bán cầu chia đại não làm hai nửa.
- Rãnh đỉnh, rãnh thái dương, rãnh thẳng góc chia mỗi nửa đại não làm 4 thùy: thùy trán, thùy đỉnh, thùy thái dương và thùy chẩm.
2. Cấu tạo trong:
- Các khe và rãnh làm tăng diện tích bề mặt vỏ não lên tới 2300-2500 cm2
- Chất xám (ngoài) làm thành vỏ não dày 2-3mm
- Chất trắng (trong) là các đường thần kinh. Hầu hết các đường này bắt chéo ở hành tủy hoặc tủy sống
II. SỰ PHÂN VÙNG CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO:

Một con chó bình thường
Một con chó bị cắt bỏ vỏ não
-Con vật nhận biết được các sự vật xảy ra xung quanh
-Phân biệt được ai quen, ai lạ
-Tự biết đi tìm thức ăn khi đói...
-Học được một số điều đơn giản mà chủ dạy, hình thành được các phản xạ có điều kiện
-Con vật trở nên thờ ơ, lãnh đạm với mọi vật xung quanh.
-Không phân biệt được ai quen, ai lạ.
-Dù đói cũng không biết tự đi tìm thức ăn.
Mất tất cả các phản xạ có điều kiện đã được thành lập, nó không còn nhớ gì....
Hãy nêu chức năng của vỏ não ?
II. SỰ PHÂN VÙNG CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO:

Vỏ não là trung ương thần kinh của các phản xạ có điều kiện.
1/ Chức năng của vỏ não:
CÁC VÙNG CHỨC NĂNG CỦA VỎ NÃO
8
?
?
?
?
?
?
?
?
Dựa vào thông tin ￭, đối chiếu hình 47.4 SGK hãy chọn các số tương ứng với các vùng chức năng để điền vào ô trống:
3
5
8
2
1
4
6
7
Vùng vận động
Vùng thính giác
Vùng hiểu tiếng nói
Vùng cảm giác
Vùng thị giác
Vùng hiểu chữ viết
Vùng vận động ngôn ngữ
Vùng
vị giác
Hình: Các vùng chức năng của vỏ não
8
?
?
?
?
?
?
?
?
II. SỰ PHÂN VÙNG CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO:
1/ Chức năng của vỏ đại não: Vỏ đại não là trung ương thần kinh của các phản xạ có điều kiện.
2/ Các vùng chức năng:
- Các vùng chức năng có ở người và động vật:
+ Vùng cảm giác
+ Vùng vận động.
+ Vùng thị giác.
+ Vùng thính giác.
+ Vùng vị giác.
+ vùng khứu giác
- Các vùng chức năng chỉ có ở người :
+ Vùng vận động ngôn ngữ(vùng nói, vùng viết).
+ Vùng hiểu tiếng nói.
+ Vùng hiểu chữ viết.
- Đội mũ bảo hiểm khi giao thông
- Không để đầu quá nóng hoặc quá lạnh đột ngột
- Không để tổn thương đại não
Phòng chống bệnh viêm màng não.
So sánh với não của động vật thuộc lớp thú, não người có đặc điểm gì tiến hóa hơn?
- Khối lượng não của người lớn hơn các động vật khác thuộc lớp thú.
- Các vùng chức năng đại não ở người có thêm vùng vận động ngôn ngữ( vùng nói, vùng viết) , vùng hiểu tiếng nói, vùng hiểu chữ viết
- Vỏ não có nhiều khe, rãnh làm tăng diện tích bề mặt (khối lượng chất xám lớn hơn)
4
Ô SỐ MAY MẮN
1
2
3
CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG
Bán cầu não lớn có cấu tạo:
b) Chất xám bên ngoài , chất trắng bên trong
a) Ph?n l?n l� ch?t xỏm
c) Ph?n l?n l� ch?t tr?ng
d) Chất xám bên trong , chất trăng bên ngoài
trả lời đúng được nhân đôi số điểm
Rãnh đỉnh ngăn cách giữa:
a) Thùy trán và thùy đỉnh
b) Thùy trán và thùy thái dương
c) Thùy thái dương và thùy chẩm
d) Thùy trán và thùy chẩm
a) 1500- 2000 cm2
c) 2500- 2700 cm2
d) 2300- 2500 cm2
CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG NHẤT?
Diện tích của vỏ đại não khoảng:
b) 2000- 2200 cm2
CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG
Chức năng của đại não là:
b) Trung ương TK của các phản xạ có điều kiện
a) Trung uong TK c?a ph?n x? khụng di?u ki?n
c) Di?u khi?n ho?t d?ng c?a co quan sinh du?ng
d) Điều khiển hoạt động cơ xương
- Học bài và trả lời 3 câu hỏi SGK
- Đọc mục em có biết
- Xem trước bài hệ thần kinh sinh dưỡng
DẶN DÒ
Chúc các em học giỏi
Kính chúc sức khỏe qúi thầy cô
Trân trọng kính chào