Bài 47. Đại não

Chào mừng
Các thầy, cô giáo đến dự giờ

GIÁO VIÊN: TRẦN VĂN TƯỜNG
TRƯỜNG THCS NGHI PHÚ TP VINH
Tiết:49 – Bài 47 - Thứ Ngày Tháng Năm 2013

Nhúm 1
Nhúm 2
Nhúm 3
Bàn GV
Bàn GV
Nhúm 4
Nhúm 5
Nhóm 6
2) Hãy sắp xếp chức năng tương ứng với từng bộ phận của não:
1) Trụ não
2) Tiểu não
3) Não trung gian
a) Điều hòa và phối hợp các hoạt động phức tạp.
b) Điều khiển và điều hòa hoạt động các nội quan (tiêu hóa, tuần hoàn, hô hấp.)
c) Điều khiển quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt
Sau khi bị tai biến mạch máu não
Một người bỗng
dưng mất trí nhớ
Sau khi bị chấn thương sọ não
Người thanh niên này bị liệt
Sau khi bị viêm màng não
Chân không cử động được, nói ngọng...
Đại não
I. CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO:
Tiết 49: ĐẠI NÃO
Xác định vị trí của đại não trong não bộ?
1
2
3
4
5
6
7
8
Tiết 49: ĐẠI NÃO
Tiết 49: ĐẠI NÃO
H47-1. Não bộ nhìn từ trên
Rãnh nào
chia đại não
làm 2 nữa?
I. CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO
H47-1. Hình não bộ nhìn từ trên
Rãnh liên
bán cầu
Bán cầu não phải
Bán cầu não trái
Khúc cuộn
của não
Thuỳ trán
Thuỳ đỉnh
Thuỳ chẩm
Khe não
Mỗi bán cầu não còn có những rãnh nào?
Các rãnh chia đại não ra làm mấy thùy?
Là những thùy nào?
Tiết 49: ĐẠI NÃO
Thùy trán
Thùy đỉnh
Thùy chẩm
Thuỳ thái dương
Rãnh đỉnh
Rãnh
Thái dương
H47-2. Bán cầu não trái
Tiểu não
I. CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO:
1. Cấu tạo ngoài:
- Rãnh liên bán cầu chia đại não làm hai nửa.
- Rãnh đỉnh, rãnh thái dương chia mỗi nửa đại não làm 4 thùy: thùy trán, thùy đỉnh, thùy thái dương và thùy chẫm.

- Các khe và rãnh làm tăng diện tích bề mặt vỏ não.


2. Cấu tạo trong của đại não.



Sự phân bố của chất xám và chất trắng
ở đại não như thế nào?
Tiết 49: ĐẠI NÃO
Chất xám
Đường liên bán cầu
H47-3:Các đường dẫn truyền trong chất trắng của đại não
Đường dẫn truyền xuống
Nơi bắt chéo của đường dẫn truyền xuống
Chất trắng
Các nhân nền
Cấu tạo vỏ não (chất xám)
6 líp t� b�o
Bán cầu não trái
Nửa người thân bên phải bị liệt bán cầu não bên nào tổn thương?
2. Cấu tạo trong của đại não.
���ng li�n b�n c�u
Ch?t x�m
C�c nh�n n?n
���ng d�n truyỊn xu�ng
Nơi bắt chéo cuả các đường dẫn truyền xuống
Phiếu học tập số 2
đáp án
Đại não là bộ phận của TKTƯ, vậy nó có cấu tạo như thế nào?

Gồm: Chất xám và chất trắng

-Vị trí của chất xám và chất trắng ở đại não?
+ Chất trắng nằm ở trong
+ Chất xám nằm ở ngoài
Chất xám và chất trắng do bộ phận nào của nơron tạo thành?
+ Chất xám: Do thân nơron,tua ngắn tạo th�nh
+ Chất trắng: Do sợi trục tạo thành.
Đặc điểm của chất xám và chất
trắng ?
+ Chất xám: Làm thành vỏ não, dày 2-3mm, gồm 6 lớp tế bào
+ Chấi trắng: Là các đường thần kinh nối hai nửa đại não và nối với các phần còn lại của não và tuỷ sống.
Cấu tạo vỏ não (chất xám)
Cấu tạo vỏ não (chất xám)
6 líp t� b�o
I. CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO:
1. Cấu tạo ngoài:
- Rãnh liên bán cầu chia đại não làm hai nửa.
- Rãnh đỉnh, rãnh thái dương chia mỗi nửa đại não làm 4 thùy: thùy trán, thùy đỉnh, thùy thái dương và thùy chẫm.
2. Cấu tạo trong:
- Các khe và rãnh làm tăng diện tích bề mặt vỏ não.
- Chất xám (ngoài) làm thành vỏ não dày 2-3mm gồm 6 lớp
- Chất trắng (trong) nằm dưới vỏ não là những đường thần kinh nối các vùng vỏ não với nhau và vỏ não với các phần dưới của hệ thần kinh.Trong chất trắng còn có các nhân nền.
Một con chó bỡnh thường
Một con chó bị cắt bỏ vỏ não
-Con vật nhận biết được các sự vật xảy ra xung quanh
-Phân biệt được ai quen, ai lạ
-Tự biết đi tìm thức ăn khi đói...
-Học được một số điều đơn giản mà chủ dạy, hình thành được các phản xạ có điều kiện
-Con vật trở nên thờ ơ, lãnh đạm với mọi vật xung quanh.
-Không phân biệt được ai quen, ai lạ.
-Dù đói cũng không biết tự đi tìm thức ăn.
Mất tất cả các phản xạ có điều kiện đã được thành lập, nó không còn nhớ gì....
Hãy giới thiệu chức năng của vỏ đại não
Qua những hình ảnh mà chúng ta vừa quan sát em có kết luận gì về chức năng chung của vỏ não?
Vỏ não là trung ương thần kinh
của các phản xạ có điều kiện.
Tiết 49: ĐẠI NÃO
� Đại não ? người rất phát triển, che lấp cả não trung gian và não giữa. � _ Bề mặt của đại não được phủ bởi 1 lớp chất xám làm thành vỏ não. Bề mặt d?i não có nhiều nếp gấp, đó là các ..(1). và ..(2).. làm tăng diện tích bề mặt vỏ não lên tới 2300 - 2500 cm2. Hơn 2/3 bề mặt của não n?m trong c�c khe và rãnh, Võ não chỉ dày khoảng 2-3 cm gồm 6 lớp, chủ yếu là các tế bào hình tháp.
_ Các rãnh chia mỗi nửa đại não thành các các thùy. Rãnh đỉnh ngăn cách.(3).. và ..(4).. . Rãnh Thái dương ngăn cách thùy trán và thùy đỉnh với ..(5).. .Trong các thùy, các khe tạo thành các hồi hay khúc cuộn não. .
� Dưới vỏ não là ..(6).. trong đó chứa các nhân nền. Chất trắng là nh?ng đường thần kinh nối các phần của vỏ não với nhau và vỏ não với các phần dưới của hệ thần kinh. ..(7).. t?o th�nh v? n�o l� trung t�m c?a c�c ph?n x? cĩ di?u ki?n.
Tiết 49: ĐẠI NÃO

RÃNH
KHE
THÙY TRÁN
THÙY ĐỈNH
THÙY THÁI DƯƠNG
CHẤT TRẮNG
CHẤT XÁM
II. SỰ PHÂN VÙNG CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO
Tiết 49: ĐẠI NÃO
Vùng vận động
Vùng thính giác
Vùng hiểu tiếng nói
Vùng cảm giác
Vùng thị giác
Vùng hiểu chữ viết
Vùng vận động ngôn ngữ
Vùng
vị giác
Hình: Các vùng chức năng của vỏ não
8
?
?
?
?
?
?
?
?
II. SỰ PHÂN VÙNG CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO:

* Võ đại não là trung ương thần kinh của các phản xạ có điều kiện.
* Võ đại não có nhiều vùng mỗi vùng có một chức năng riêng:
- Các vùng chức năng có ở người và động vật:
+ Vùng cảm giác
+ Vùng vận động.
+ Vùng thị giác.
+ Vùng thính giác.
+ Vùng vị giác.
+ vùng khứu giác
- Các vùng chức năng chỉ có ở người :
+ Vùng vận động ngôn ngữ(vùng nói, vùng viết).
+ Vùng hiểu tiếng nói.
+ Vùng hiểu chữ viết.
Tiết 49: ĐẠI NÃO
Tiết 49: ĐẠI NÃO
Tiết 49: ĐẠI NÃO
° Caùc em nhaän thaáy coù nhöõng bieåu hieän gì ôû nhöõng ngöôøi bò chaán thöông soï naõo hay tai bieán maïch maùu naõo ? Taïi sao nhö vaäy ?
Tiết 49: ĐẠI NÃO
Vậy ta phải làm gì
để bảovệ bộ não nói chung
và đại não nói riêng?
Tiết 49: ĐẠI NÃO
- Đội mũ bảo hiểm khi giao thông
- Không để đầu quá nóng hoặc quá lạnh đột ngột
- Không để tổn thương đại não
Phòng chống bệnh viêm màng não.
Khi lao động trong các công trình,
nhà máy, xí nghiệp
Tiết 49: ĐẠI NÃO
Đội mũ bảo hiểm đúng cách, lựa chọn mũ bảo hiểm
có chất lượng, phù hợp với bản thân
Tiết 49: ĐẠI NÃO
So sánh với não của động vật thuộc lớp thú, não người có đặc điểm gì tiến hóa hơn?
- Khối lượng não của người lớn hơn các động vật khác thuộc lớp thú.
- Các vùng chức năng đại não ở người có thêm vùng vận động ngôn ngữ( vùng nói, vùng viết) , vùng hiểu tiếng nói, vùng hiểu chữ viết
- Vỏ não có nhiều khe, rãnh làm tăng diện tích bề mặt (khối lượng chất xám lớn hơn)

Câu 2. Chọn câu trả lời đúng nhất:
1 . loại tế bào chủ yếu cấu tạo nên vỏ não là:
a. Tế bào hình nón
b. Tế bào hình que
c. Tế bào hình tháp
d. Cả a, b, c
2 . Diện tích bề mặt của vỏ não người chiếm khoảng:
a. 2000 - 2200 cm2
b. 2300 - 2500 cm2
c. 1500 - 2000 cm2
d. Dưới 1500 cm2

Đại não là phần não phát triển nhất ở người. Đại não
gồm .......Tạo thành vỏ não là trung tâm của
các phản xạ........
...............nằm dưới vỏ não là
những đường thần kinh nối các phần của vỏ não và với
các phần dưới của hệ thần kinh.Trong chất trắng còn
có các......( nhân dưới vỏ )
Nhờ các ......làm tăng diện tích bề mặt của đại
não, mặt khác chia đại não thành các hồi và các thuỳ
của não, trong đó có vùng cảm giác, vùng vận động,
đặc biệt là vùng vận động ngôn ngữ, vùng......
và chữ viết.






0
Câu 4: Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống:

Chất xám

Chất trắng

Khối lượng

Nhân nền

Hiểu tiếng nói

Có điều kiện

Khe và rãnh

Kích thước




Dặn dò:
H?c b�i trong v?, tr? l?i c�c c�u h?i SGK.
Xem tru?c b�i 48: H? th?n kinh sinh du?ng
+ Quan s�t ki c�c hình 48-1 ?48-3
+ Tìm c�c tu li?u cĩ li�n quan d?n h? th?n kinh sinh du?ng











Xin chân thành cảm ơn
quí thầy cô và
các em học sinh
BĂI H?C K?T TH�C