Bài 47. Chất béo

1
2/16/2010
Trường ĐẠI HỌC SÀI GÒN
Khoa SƯ PHẠM KHTN
Lớp CHO 1081
Nhóm thực hiện : NGUYỄN CÔNG CHUNG
NGUYỄN HOÀNG HIỂN
NGUYỄN LÊ TRÚC QUỲNH
CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ
DỰ BUỔI HỌC CỦA LỚP 9
2/16/2010
3
BÀI 47
CHẤT BÉO
2/16/2010
4
NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Chất béo có ở đâu ?
II. Tính chất vật lý quan trọng của chất béo
III. Thành phần cấu tạo của chất béo
IV. Tính chất hoá học quan trọng của chất béo
V. Ứng dụng của chất béo
2/16/2010
5
I. CHẤT BÉO CÓ Ở ĐÂU ?
TỪ ĐỘNG VẬT
- mỡ
TỪ THỰC VẬT
- quả
- hạt
2/16/2010
6
Dầu
thực vật
Lạc (Đậu phộng)
Dừa
Vừng (mè)
Mỡ lợn
Cá
Vịt quay
Như vậy, chất béo có ở đâu ?
2/16/2010
7
II. TÍNH CHẤT VẬT LÝ QUAN TRỌNG CỦA CHẤT BÉO
- Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước.
- Nhưng tan trong benzen, xăng, dầu hoả, …
2/16/2010
8
Lần lượt cho vài giọt dầu ăn vào trong ống nghiệm đựng nước và benzen, lắc nhẹ quan sát.
*Trong ống nghiệm chứa nước thì dầu ăn như thế nào?
*Trong ống nghiệm chứa benzen thì dầu ăn như thế nào?
Benzen
Nước
2/16/2010
9
2/16/2010
10
Thảo luận và nêu phương án lựa chọn của câu hỏi sau :
Có 4 phương án, em hãy lựa chọn giúp bạn Nhung để làm sạch áo quần khi bị dính vài vết dầu ăn!
1. Dùng nước để làm sạch.
2. Dùng xà bông để tẩy.
3. Dùng cồn 96o.
4. Dùng xăng.
5. Dùng giấm ăn.
Tại sao lại chọn như thế ???
2/16/2010
11
Giải thích cách lựa chọn
Dựa vào tính chất vật lý :
Chất béo không tan trong nước, do đó không thể dùng nước làm sạch được.
Dùng xà phòng, cồn 96 độ, và xăng thì có thể tẩy được. Vì dầu ăn hoà tan được trong các chất trên.
Còn giấm tuy hoà tan được nhưng nó lại có tính axit gây phá huỷ quần áo.
III. THÀNH PHẦN CẤU TẠO CỦA CHẤT BÉO
Đun nóng chất béo với nước ở nhiệt độ và áp suất cao ta thu được Glixerol (glixerin) và các axit béo.
Glixerol có công thức cấu tạo là :
Viết gọn là :
C3H5(OH)3
(đây là dạng của Rượu)
2/16/2010
13
III. THÀNH PHẦN CẤU TẠO CỦA CHẤT BÉO
Và các axit béo là các axit hữu cơ.
Có công thức chung là R-COOH. Và , R- có thể là C17H35-, C17H33-, C15H31-, …
2/16/2010
14
Trong chất béo có : Axit và Glixerol (dạng Rượu)
Mà : Rượu + Axit = Este
Như vậy, chất béo là hỗn hợp nhiều este của Glixerol với các axit béo và có công thức chung là (R – COO)3C3H5.
III. THÀNH PHẦN CẤU TẠO CỦA CHẤT BÉO
2/16/2010
15
IV. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
QUAN TRỌNG CỦA CHẤT BÉO
1. Phản ứng thủy phân
2/16/2010
16
Glixerol và các axit béo .
(RCOO)3C3H5 +
RCOO
C3H5
HOH
OH
H
+
( )3
2/16/2010
17
2. Phản ứng xà phòng hoá
(RCOO)3C3H5
C3H5
NaOH
+
+
3
3
OH
( )3
RCOO
Na
Glixerol và muối axit béo
2/16/2010
18
(C17H35COO)3C3H5
?
H2O
+
axit
?
+
3
t0
C3H5(OH)3
(CH3COO)3C3H5
?
NaOH
+
?
+
3
t0
C3H5(OH)3
CH3COONa
3
(C17H33COO)3C3H5
?
+
axit
?
+
t0
C3H5(OH)3
C17H33COOH
3
CH3COOC2H5
?
+
+
t0
CH3COOK
H2O
3
?
KOH
C2H5OH
Hoàn thành các phương trình phản ứng trên
C17H35COOH

3





?
?
?
?
?
?
2/16/2010
19
V. ỨNG DỤNG
1. Ứng dụng của chất béo :
- Là thành phần cơ bản trong thức ăn của người và động vật.
- Cung cấp năng lượng cho cơ thể.
- Trong công nghiệp dùng để
điều chế Glixerol và xà phòng.
2/16/2010
20
2/16/2010
21
2. Cách bảo quản chất béo :
- Bảo quản chất béo ở nhiệt độ thấp.
- Cho chất béo 1 ít chất chống oxi hoá, hay đun chất béo (mỡ) với 1 ít muối ăn.
V. ỨNG DỤNG
2/16/2010
22
Thảo luận và trả lời câu hỏi sau :
“Cá không ăn muối cá ươn,
Thịt không tủ lạnh, 3 ngày thịt hư”.

Tại sao có thể nói như thế ?
Và ta cần làm gì để bảo quản chúng ?
2/16/2010
23
GIẢI THÍCH
Trong thịt và cá có chất béo, khi chúng ta để lâu trong không khí thì sẽ xuất hiện mùi ôi, thiu.
Vì sao thế ???
Vì hơi nước, oxi và vi khuẩn trong không khí đã tác dụng lên chất béo.
2/16/2010
24
1) Chất béo có trong............................................................................
2) Chất béo nhẹ hơn .......
Công thức chung là:.............
axít và môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hoá).
(R - COO)3C3H5
4) Chất béo tham gia phản ứng............ trong môi trường
5) Chất béo có ứng dụng :
mô mỡ động vật và một số quả hạt thực vật
Điền vào chỗ trống cụm từ cho thích hợp :
Nu?c
và không tan ........
trong nước
, tan trong............................................
benzen ,dầu hoả, xăng
3)Chất béo là hổn hợp nhiều ....... Của ...............
este
glixerol và axít béo
thuỷ phân
* Là thức ăn cho người và động vật.
* Cung cấp năng lượng cho cơ thể .
*Sản xuất xà phòng và glixerol.






2/16/2010
25
Béo phì
2/16/2010
26
Chống béo phì
Mua bánh ăn đi
Mình không ăn vặt
Ăn uống điều độ
Năng vận động cơ thể
2/16/2010
27
DẶN DÒ
1. Xem lại bài 47
2. Hoàn thành các bài bài tập trong SGK/147.
3. Ôn tập và chuẩn bị bài 48.
28
2/16/2010
THANK YOU VERY MUCH
2/16/2010
29
Củng cố bài
1. Chất béo có nhiều trong mô mỡ Động vật, trong 1 số loại hạt và quả ở Thực vật.
2. Chất béo là hỗn hợp nhiều este của Glixerol với các axit béo và có công thức chung là (RCOO)3C3H5.
3. Trong dung dịch axit, chất béo có phản ứng thuỷ phân.
4. Trong dung dịch kiềm, chất béo có phản ứng xà phòng hoá.
5. Chất béo có trong thành phần cơ bản của thức ăn của người và động vật.