Bài 47. Chất béo

MÔN HÓA HỌC 9
Chào mừng quý thầy cô về dự giờ !
Viết các phương trình hoá học thực hiện chuyển
đổi hoá học sau:
C2H4
C2H5OH
CH3COOH
CH3COOC2H5
1
2
3
KiỂM TRA BÀI CŨ
Bài 47
Chất béo có nhiều trong mô mỡ
động vật và quả, hạt thực vật
- Axit béo : R-COOH
- Là thành phần cơ bản trong thức ăn của người và động vật.
- Cung cấp năng lượng cho cơ thể.
- Trong công nghiệp dùng để điều chế glyxerol và xà phòng.
Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước nhưng tan trong benzen, xăng, dầu hoả, …
Hãy lựa chọn những phương pháp có thể làm sạch vết dầu ăn dính vào quần, áo .
1. Giặt bằng nước .
2. Giặt bằng xà phòng.
3. Tẩy bằng cồn 96o.
4. Tẩy bằng giấm
5. Tẩy bằng xăng.
Giải thích sự lựa chọn đó?
Hoàn thành các câu sau đây bằng cách điền những từ thích hợp vào các chỗ trống :
a) Chất béo . . . . tan trong nước nhưng . . . . trong benzen, dầu hoả.
Phản ứng xà phòng hoá là phản ứng . . . . . . . . . este trong môi trường . . . . . tạo ra . . . . . . . và . . . . . . . . . . . . . . . . .
c) Phản ứng của chất béo với nước trong môi trường axit là phản ứng . . . . . . . . . nhưng không phải là phản ứng . . . . . . . . . . . . . .
Bài tập 2 (147)
tan
không
thủy phân
kiềm
glixerol
các muối của axít béo
thủy phân
xà phòng hóa
Bài 4 ( Tr147-SGK)
Để thuỷ phân hoàn toàn 8,58 kg một loại chất béo cần vừa đủ 1,2 kg NaOH, thu được 0,92 kg glixerol và m kg hỗn hợp muối của các axit béo. a)Tính m. b) Tính khối lượng xà phòng bánh có thể thu được từ m kg hỗn hợp các muối trên. Biết muối của axit béo chiếm 60% khối lượng của xà phòng.
Hướng dẫn về nhà
Học các nội dung trong bài học.
Nghiên cứu trước bài
Luyên tập : rượu etylic, axit axetic và chất béo
Kết thúc bài học
C3H5
1. Phản ứng thủy phân trong môi trường axit.
(R-COO)3C3H5 + HOH

to
Axit
Chất béo+ nước glyxerol + các axit béo
3
3
2. Phản ứng thủy phân trong môi trường kiềm:
(R-COO)3C3H5 + NaOH
to
3
3
Chất béo + kiềm ( NaOH, KOH) glyxerol + muối của các axit béo.

- Viết phương trình hóa học xảy ra?
to
Axit
R-COONa là thành phần chính của xà phòng
OH
( )3
H
R-COO
+
Các axit béo
Glyxerol
Muối của các axit béo
R-COO
C3H5
( )3
OH
Na
+
to
1) (C17H35-COO)3C3H5 + H2O

2) (C17H35-COO)3C3H5 + KOH

3) (C17H33-COO)3C3H5 + H2O

4) (C15H31-COO)3C3H5 + NaOH
to
to
to
HCl
to
Axit
C3H5(OH)3 + C17H35COOH
C3H5(OH)3 + C17H35COOK
C3H5(OH)3 + C17H33COOH
C3H5(OH)3 + C15H31COONa
Thảo luận nhóm:
Hoàn thành các phương trình hóa học sau:
3
3
3
3
3
3
3
3
Dầu
thực
vật
Lạc (Đậu phộng)
Dừa
Mỡ lợn
Cá
Gạo
Rau cải
Bí ngô
Vừng (mè)
Cấu tạo
 Glixerol
 Axit béo
Công thức chung :
Trong đó R có thể là :
C17H35-; C17H33-; C15H31-

 Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axit béo và có công thức chung là (R- COO)3C3H5
CH2 CH CH2
OH
OH
OH
Viết gọn:
R-COOH
C3H5
(OH)3
R-COO
C3H5
C3H5
(R-COO)3
C3H5
CT chung của chất béo