Bài 47. Chất béo

Phòng GD-DT TRI TÔN
Trường THCS TT BA CHÚC
Giáo Án Điện Tử
Hoá Học 9
GVBM : Nguyễn Quang Thuận
Năm học 2013-2014
Câu 1 : Phản ứng este hóa là gì ? Cho ví dụ minh họa ?
Câu 2 :Cho các chất sau :
A/ CH3COOC2H5 B/ (C15H31COO)3C3H5
C/ CH3COOH D/ (C17H33COO)3C3H5
Chất nào đều là este
Câu 1 :L� ph?n ?ng gi?a axit Axetic v� ru?u Etylic. (Etyl axetat)
Câu 2: A, B v� D d?u l� este.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài 47:
CHẤT BÉO
Chất béo có ở đâu ?
Quan sát những hình ảnh cho biết chất béo có ở đâu ?
Dầu
thực vật
Lạc (Đậu phộng)
Dừa
Vừng (mè)
Mỡ lợn
Cá
 Chất béo có nhiều trong mô mỡ động vật và quả, hạt thực vật …
I
Bài 47:
Chất béo
Vịt quay
Chất béo có những tính chất vật lý quan trọng nào:
Lần lượt cho vài giọt dầu ăn vào trong ống nghiệm đựng nước và benzen, lắc nhẹ quan sát.
1.Thí nghiệm:
 Chaát beùo nheï hôn nöôùc ,khoâng tan trong nöôùc.
Nhận xét hiện tượng thí nghiêm?
 Tan trong benzen, xaêng, daàu hoaû …
II
Benzen
Nước
Bài 47:
Chất béo
2. Nhận xét :
Bài tập trắc nghiệm
Hãy chọn những phương pháp có thể làm sạch vết dầu ăn dính vào quần áo.

A. Giặt bằng nước.
B. Giặt bằng xà phòng.
C. Tẩy bằng cồn 960.
D. Tẩy bằng giấm.
E. Tẩy bằng xăng.

Giải thích sự lựa chọn đó.
R – COOH
Chất béo có thành phần và cấu tạo như thế nào ?
Chất béo + Nước
t0, P
Glixerol + Axít béo
CTCT của glixerol :
CH2 – CH – CH2
| | |
OH OH OH
Viết gọn :
C3H5(0H)3
CT chung axit béo:
 Công thức chung của chất béo là :
Ví dụ :
 Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axit béo.
III
C3H5(OH)3
CT glixerol
(C17H35COO)3C3H5
(C17H33COO)3C3H5
(C15H31COO)3C3H5
Bài 47 :
Chất béo
R – COO
C3H5
( )3
Rượu đa chức
- Trong đó R- có thể là C17H35- ; C17H33- ; C15H31- v.v….
Bài 47:
Chất béo
Chất béo có tính chất hoá học quan trọng nào ?
Ph?n ?ng thu? phân trong dung dịch axit:
(RCOO)3C3H5
t0
IV
1
 Ñun noùng chaát beùo vôùi nöôùc coù axit laøm xuùc taùc,chaát beùo taùc duïng vôùi nöôùc taïo thaønh . . . . .
H2O
+
axit
+
3
3
Phản ứng thuỷ phân trong dung dịch kiềm:
2
 Ñun chaát beùo vôùi dung dòch kieàm, chaát beùo cuõng bò thuyû phaân nhöng taïo ra . . . . . .
(RCOO)3C3H5
C3H5
NaOH
+
+
t0
3
3
RCOO
H
C3H5
OH
( )3
OH
( )3
RCOO
Na
Glixerol và các axit béo.
Glixerol và muối axit béo
VD: (C17H35COO)3C3H5+ 3H2O C3H5(OH)3 +3C17H35COOH
t0
axit
VD: (C15H31COO)3C3H5 + 3NaOH C3H5(OH)3 +3C15H31COONa
t0
 Hỗn hợp muối natri của axit béo là thành phần chính của xà phòng. Phản ứng này là phản ứng xà phòng hóa.
Bài tập
Etyl axetat (CH3COOC2H5) có phản ứng thuỷ phân trong dung dịch axit và trong dung dịch kiềm không ? Viết PTHH xảy ra (nếu có).
PTHH : CH3COOC2H5 +H2O CH3COOH + C2H5OH

CH3COOC2H5 +NaOH CH3COONa +C2H5OH
t0
axit
t0
Bài 47:
Chất béo
Chất béo có ứng dụng gì ?
V
19
38
17
20
40
Năng lượng (KJ/g)
Chất đạm
Chất béo
Chất bột
Chất béo rất giàu năng lượng và giúp cơ thể hấp thụ các Vitamin: A,D, E, K.
Dùng để điều chế glixerol và xà phòng.
So sánh năng lượng tỏa ra khi oxi hoá thức ăn


Chất béo là thức ăn cơ bản
của người và động vật.

1) Chất béo có trong
2) Chất béo nhẹ hơn
Công thức chung là:
và môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hoá).
(R - COO)3C3H5
4) Chất béo tham gia phản ứng trong môi trường axít
5) Chất béo có ứng dụng :
Bài 47:
Chất béo
mô mỡ động vật và một số quả hạt thực vật.
Điền vào chỗ trống nh?ng cụm từ cho thích hợp :
nước
và không tan
trong nước
,tan trong
benzen, dầu hoả, xăng ....
3)Chất béo là hổn hợp nhiều của
este
glixerol và axít béo
thuỷ phân
* Là thức ăn cho người và động vật.
* Cung cấp năng lượng cho cơ thể .
* Sản xuất xà phòng và glixerol.



Em c?n l�m gì d? ch?ng b?nh b�o phì cho co th? mình ?
Hóa học vui
Chống béo phì
Mua bánh ăn đi
Mình không ăn vặt
Ăn uống điều độ
Siêng năng vận động cơ thể
(C17H35COO)3C3H5
BÀI TẬP :
Tính khối lượng muối thu được khi thuỷ phân hoàn toàn 178 gam chất béo có công thức
n
(C17H35COO)3C3H5 = = 0,2 (mol)

(C17H35COO)3C3H5 + 3NaOH 3 C17H35COONa + C3H5(OH)3
0,2 mol 0,6 mol

m
C17H35COONa = 0,6 x 306 = 183,6 (gam)
Đáp số : 183,6 (gam)
to
Bài giải :
HỨƠNG DẪN VỀ NHÀ
- Làm bài tập trong SGK, ôn lại bài rượu E�tylic, axit Axetic và chất béo.
- Chuẩn bị tiết sau bài 48 luyện tập.