Bài 47. Cấu tạo trong của thỏ

Đời sống và sinh sản của thỏ
Cấu tạo ngoài của thỏ hoang
BÀI 47
C?U T?O TRONG
C?A TH?
NỘI DUNG:

I- BỘ XƯƠNG VÀ HỆ CƠ
II- CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
III- THẦN KINH VÀ GIÁC QUAN
I- BỘ XƯƠNG VÀ HỆ CƠ:
1- Bộ xương
1. Bộ xương
- Xương đầu
- Xương thân: Xương cột sống, xương sườn, xương mỏ ác...
- Xương chi:
+ Xương đai vai, xương chi trước
+ Xương đai hông, xương chi sau
Bộ xương thỏ gồm mấy phần? Mỗi phần gồm những bộ phận nào?
* Cấu tạo:

I. BỘ XƯƠNG VÀ HỆ CƠ
1. Bộ xương
Em hãy nêu nhận xét chung về cấu tạo và chức năng của bộ xương thỏ ?
Định hình, nâng đỡ, bảo vệ và vận động cơ thể.
Bộ xương thỏ gồm nhiều xương khớp với nhau tạo thành một bộ khung và các khoang, làm nhiệm vụ định hình, nâng đỡ, bảo vệ và vận động của cơ thể.

Chức năng:
Khác nhau :
Bộ xương thằn lằn Bộ xương thỏ
-Xương đầu nhỏ -Xương đầu lớn
-Có 8 đốt sống cổ -Có 7 đốt sống cổ
-Xương sườn có cả ở - Xương sườn kết hợp với đốt sống
các đốt sống thắt lưng ngực và xương mỏ ác tạo thành
lồng ngực.
- Các chi nằm ngang cơ thể -Các chi nằm dưới cơ thể



Đối chiếu bộ xương thỏ với bộ xương thằn lằn đã học, nêu những điểm giống và khác nhau giữa chúng?
Giống nhau: Bộ xương thỏ có nhiều điểm tương đồng với bộ xương thằn lằn.
Cấu tạo:
- Xương đầu
- Xương thân: Xương cột sống, xương sườn, xương mỏ ác...
- Xương chi:
+ Xương đai vai, xương chi trước
+Xương đai hông, xương chi sau
Chức năng:
Định hình, nâng đỡ, bảo vệ và vận động cơ thể.
1- Bộ xương
I. BỘ XƯƠNG VÀ HỆ CƠ
Nghiên cứu thông tin SGK/mục I-2/152 và quan sát hình, trả lời câu hỏi:
- Hệ cơ của thỏ có đặc điểm nào liên quan đến sự vận động ?
- Hệ cơ của thỏ tiến hóa hơn các lớp động vật trước ở điểm nào ?
Khoang bụng
Khoang ngực
Cơ hoành
2. Hệ cơ
Hệ cơ vận động phát triển.
Cơ hoành và cơ liên sườn tham gia vào hoạt động hô hấp.


Thực quản
Miệng

Dạ dày
Ruột non

Ruột già
Ruột thẳng

Ruột tịt
(manh tràng)

Hậu môn

Tim

Túi mật

Gan

Tụy

Khí quản

Thận
Phổi

II. CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
Khoang bụng
Khoang ngực
Cơ hoành
Quan sát trên mẫu mổ, kết hợp với hình 47.2/ SGK. Thảo luận nhóm (3 phút) xác định thành phần của các hệ cơ quan và ghi vào bảng dưới đây:
II. CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
II. CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
Bảng: Thành phần của các hệ cơ quan
- Ống tiêu hóa: Miệng, thực quản, dạ dày, ruột non, manh tràng, ruột già, ruột thẳng, hậu môn.
- Tuyến tiêu hóa: Gan, tụy, nước bọt.
- Tim, các mạch máu (động mạch, tĩnh mạch, mao mạch)
- Khí quản, phế quản, 2 lá phổi.
- 2 quả thận, 2 ống dẫn nước tiểu, bóng đái, đường tiểu.
- Con đực: 2 tinh hoàn, 2 ống dẫn tinh, túi tinh, dương vật.
- Con cái: 2 buồng trứng, 2 ống dẫn trứng, tử cung, âm đạo.
II. CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
1. Tiêu hóa
Đối chiếu với hệ tiêu hóa của những ĐVCXS ở cạn đã học, em có nhận xét gì về thành phần cấu tạo hệ tiêu hóa của Thỏ?
Hệ tiêu hóa của thỏ gồm các bộ phận giống như những động vật có xương sống ở cạn.
Hệ tiêu hóa
II. CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
1. Tiêu hóa
Nêu đặc điểm cấu tạo răng của thỏ thích nghi với đời sống “ Gặm nhấm”?
-Nằmở khoang bụng
-Răng: răng cửa cong sắc thường xuyên mọc dài ra, thiếu răng nanh, răng hàm kiểu nghiền.
Ruột của thỏ có đặc điểm gì khác biệt so với ruột của những động vật có xương sống đã học?
- Ruột dài, có manh tràng lớn (ruột tịt)→ tiêu hóa xenlulozơ.

II. CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
2. Tuần hoàn và hô hấp
a. Tuần hoàn
II. CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
2. Tuần hoàn và hô hấp
Hệ tuần hoàn của thỏ có những đặc điểm cấu tạo nào hoàn thiện hơn so với thằn lằn?
Tim 4 ngăn, 2 vòng tuần hoàn.
- Máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tươi.

a. Tuần hoàn
Quan sát sơ đồ hệ tuần hoàn của thằn lằn và của thỏ, hoàn thành bảng sau:
4 ngăn
3 ngăn, có vách hụt
Máu đỏ tươi
Máu pha
hằng nhiệt
biến nhiệt

II. CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
2. Tuần hoàn và hô hấp
b. Hô hấp
Hệ hô hấp của thỏ có đặc điểm nào hoàn thiện hơn so với các lớp động vật đã học ?
Khí quản, phế quản và phổi lớn gồm nhiều túi phổi (phế nang) với mạng mao mạch dày đặc bao quanh
 Trao đổi khí dễ dàng.

2. Tuần hoàn và hô hấp
b. Hô hấp
Sự thông khí ở phổi được thực hiện nhờ hoạt động của những cơ nào?
Sự thông khí ở phổi thực hiện được nhờ sự co dãn các cơ liên sườn và cơ hoành.
II. CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG
Hệ bài tiết của Thỏ có đặc điểm cấu tạo nào hoàn thiện hơn so với các lớp động vật đã học?
3. Bài tiết
- Đôi thận sau có cấu tạo hoàn thiện hơn phù hợp với chức năng lọc máu.

Quan sát H47.4, mô tả bộ não Thỏ gồm những bộ phận nào ?
III. THẦN KINH VÀ GIÁC QUAN
1. Thần kinh
Thùy khứu giác
Bán cầu đại não
Não giữa
Tiểu não
Hành tủy
Tủy sống
Hình 47.4: Sơ đồ cấu tạo bộ não Thỏ
Não thỏ có bộ phận nào phát triển hơn so với não của thằn lằn?
III. THẦN KINH VÀ GIÁC QUAN
1. Thần kinh
Bộ não:
+Đại não phát triển che lấp các phần khác.
+ Tiểu não phát triển có nhiều nếp gấp liên quan tới các cử động phức tạp.

Giác quan:Khứu giác và thính giác phát triển.
+Có vành tai ngoài thính
+Mũi có lông xúc giác nhạy

2. Giác quan
III. THẦN KINH VÀ GIÁC QUAN
Qua bài 46 (cấu tạo ngoài của thỏ), cho biết đặc điểm các giác quan của thỏ ?
Cấu tạo trong của thỏ
Đặc điểm cấu tạo
của bộ xương
và hệ cơ.
Đặc điểm cấu tạo
các cơ quan
dinh dưỡng
và sinh sản
Đặc điểm cấu tạo của
hệ thần kinh và giác quan
Sự tiến hóa
của các hệ cơ
quan ở thỏ so
với các
lớp động vật
có xương
sống đã học
Chọn phương án trả lời đúng nhất:
1. Vai trò của ruột tịt (manh tràng) ở thỏ là :
A. Hấp thụ chất dinh dưỡng.
B. Tiêu hóa chất xơ (Xenlulôzơ).
C. Tham gia tiêu hóa chất mỡ .
D. Tiêu hóa prôtêin
2. Cơ hoành tham gia vào:
A. Tiêu hóa thức ăn .
B. Quá trình di chuyển .
C. Hoạt động hô hấp .
D. Hoạt động tuần hoàn.
Củng cố
Bài 2:Hãy nêu rõ tác dụng của cơ hoành qua mô hình thí nghiệm ở hình 47.5
1
2
3
4
Mô hình thí nghiệm tác dụng của cơ hoành
A-Khi cơ hoành giãn
B-Khi cơ hoành co
Tượng trưng :1.Khí quản ;2.Phổi ;3.Cơ hoành ;4.Lồng ngực
A
B
DẶN DÒ
- Học bài và trả lời các câu hỏi 1,2/SGK/155.
- Tìm hiểu sự đa dạng của thú.
- Nghiên cứu đời sống, tập tính của Thú mỏ vịt, kanguru.
- Kẻ bảng so sánh /SGK/157.
- Sưu tầm tranh ảnh Bộ thú huyệt và bộ có thú túi.