Bài 47. Cấu tạo trong của thỏ

Sinh học 7
Lớp Thú
( Lớp có vú )
Bài 47. Cấu tạo trong của thỏ
I. Bộ xương và hệ cơ
II. Các cơ quan sinh dưỡng
III. Thần kinh và giác quan
I. Bộ xương và hệ cơ
1. Bộ xương
Các em hãy quan sát hình 47.1 trong SGK và cho biết bộ xương của thỏ có những bộ phận nào?
1.Xương đầu
2.Cột xương sống
3.Các đốt sống cổ
4.Xương sườn
5.Xương mỏ ác
6.Đai chi trước
7. Các x.chi trước
8.Đai chi sau
9.Các x.chi sau
Hình 47.1. Bộ xương của thỏ

Giống nhau: Bộ xương thỏ có nhiều điểm tương đồng với bộ xương thằn lằn.
Khác nhau :
Bộ xương thằn lằn
- Có 8 đốt sống cổ
- Chi nằm ngang cơ thể
Bộ xương thỏ
- Có 7 đốt sống cổ
- Chi nằm dưới cơ thể
- Xương đầu
- Xương thân: Xương cột sống, xương sườn, xương mỏ ác...
- Xương chi:
+ Đai vai, chi trước. Đai hông, chi sau.
- Xương sườn có cả ở các đốt sống thắt lưng.
- Xương sườn kết hợp với đốt sống lưng và xương ức tạo thành lồng ngực.
1. Bộ xương
Có 7 đốt sống cổ
- Xương đầu:
- Xương thân: Xương cột sống, xương sườn, xương mỏ ác...Xương sườn kết hợp với đốt sống lưng và xương ức tạo thành lồng ngực
- Xương chi:
+ Đai vai, chi trước.
+ Đai hông, chi sau.
Chức năng: Bộ xương làm nhiệm vụ định hình, nâng đỡ, bảo vệ và vận động của cơ thể
Khoang bụng
Khoang ngực
Cơ hoành
2. Hệ cơ
Nghiên cứu thông tin SGK/mục I-2/152 và quan sát hình, trả lời câu hỏi:
- Hệ cơ của thỏ có đặc điểm nào liên quan đến sự vận động ?
- Hệ cơ của thỏ tiến hóa hơn các lớp động vật trước ở điểm nào ?
Sự vận động của cơ thể là nhờ các cơ bám vào xương và các cơ co dãn giúp con vật di chuyển dễ dàng
Hệ cơ của thỏ có xuất hiện cơ hoành chia khoang cơ thể thành khoang ngực và khoang bụng
I. Bộ xương và hệ cơ:
1. Bộ xương:
2. Hệ cơ:
Xuất hiện cơ hoành: tham gia vào hoạt động hô hấp.
II. Các cơ quan dinh dưỡng:
Quan sát hình 47.2/ SGK. Thảo luận trong nhóm xác định thành phần của các hệ cơ quan của bảng dưới đây (5 phút)
Bảng: Thành phần của các hệ cơ quan
- Ống tiêu hóa: Miệng, thực quản, dạ dày, ruột non, manh tràng, ruột già, ruột thẳng, hậu môn.
- Tuyến tiêu hóa: Gan, tụy, nước bọt.
- Tim, các mạch máu (động mạch, tĩnh mạch, mao mạch)
- Khí quản, phế quản, 2 lá phổi.
- 2 quả thận, 2 ống dẫn nước tiểu, bóng đái, đường tiểu.
- Con đực: 2 tinh hoàn, 2 ống dẫn tinh, bộ phận giao phối
- Con cái: 2 buồng trứng, 2 ống dẫn trứng, sừng tử cung
1. Tiêu hóa
Hệ tiêu hóa của thỏ gồm những bộ phận nào? Các bộ phận tiêu hóa của thỏ có giống với các ĐVCXS ở cạn không?
- Ống tiêu hóa: Miệng, thực quản, dạ dày, ruột non, manh tràng, ruột già, ruột thẳng, hậu môn.
- Tuyến tiêu hóa: Gan, tụy, nước bọt.
- Hệ tiêu hóa của thỏ có những bộ phận giống như động vật có xương sống ở cạn nhưng có những biến đổi thích nghi với đời sống gặm nhấm cây cỏ và củ…
Nêu đặc điểm cấu tạo răng của thỏ thích nghi với đời sống “ Gặm nhấm”?
Ruột của thỏ có đặc điểm gì khác biệt so với ruột của những động vật có xương sống đã học?
- Ruột dài với manh tràng lớn (ruột tịt) là nơi tiêu hóa xelulozo
- Răng cửa của thỏ cong sắc như lưỡi bào và thường xuyên mọc dài, thiếu răng nanh, răng hàm kiểu nghiền
4 ngăn
3 ngăn, có vách hụt
Máu đỏ tươi
Máu pha
Hằng nhiệt
Biến nhiệt
Hệ tuần hoàn
thỏ
Hệ tuần hoàn
thằn lằn
2. Tuần hoàn và hô hấp
Tim 4 ngăn, 2 vòng tuần hoàn.
- Máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tươi.
Quan sát hệ tuần hoàn của thằn lằn và thỏ hãy hoàn thành bảng sau?
a. Tuần hoàn
b. Hô hấp
Hệ hô hấp của thỏ có đặc điểm nào hoàn thiện hơn so với các lớp động vật đã học ?
Phổi lớn gồm nhiều túi phổi (phế nang) với mạng mao mạch dày đặc bao quanh
 Trao đổi khí dễ dàng.
Hệ bài tiết của Thỏ có đặc điểm cấu tạo nào hoàn thiện hơn so với các lớp động vật đã học?
3. Bài tiết:

- Đôi thận sau có cấu tạo hoàn thiện hơn phù hợp với chức năng lọc máu.
Thùy khứu giác
Bán cầu đại não
Tiểu não
Hành tủy
Tủy sống
Hình 47.4: Sơ đồ cấu tạo bộ não Thỏ
Não giữa
Quan sát H47.4, mô tả bộ não Thỏ gồm những bộ phận nào ?
Sơ đồ cấu tạo bộ não thằn lằn.
Sơ đồ cấu tạo bộ não thỏ.
III. Thần kinh và giác quan:
1. Thần kinh:
Bán cầu não phát triển  là trung ương của các phản xạ phức tạp.
Tiểu não phát triển  liên quan tới các cử động phức tạp.
2. Giác quan:
- Khướu giác và thính giác phát triển.
1. Hãy chỉ ra những đặc điểm cấu tạo của thỏ thể hiện sự hoàn thiện so với các động vật có xương sống đã học?
a. Bộ não thỏ phát triển, đặc biệt là đại não, tiểu não liên quan đến hoạt động phong phú, phức tạp.
B. Cơ quan dinh dưỡng của thỏ gồm hệ xương và cơ, tuần hoàn, tiêu hoá, hô hấp, bài tiết.
C. Có cơ hoành tham gia vào hô hấp, phổi có nhiều túi phổi nhỏ làm tăng diện tích trao đổi khí.
D. Xương chi trước gồm xương đai vai và các xương chi trước.
E. Tim 4 ngăn, hai vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể đỏ tươi.
F. Thận sau có cấu tạo phức tạp phù hợp với chức năng lọc máu.
E
C
A
F
Củng cố
II. Chọn câu trả lời đúng.
1.Vai trò của ruột tịt (manh tràng) ở thỏ là:
A. Hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn vào máu.
B. Tiêu hoá chất xen lu lô zơ.
C. Tham gia tiêu hoá chất mỡ.
B
2. Cơ hoành tham gia vào:
A. Tiêu hoá thức ăn.
B. Qúa trình di chuyển.
C. Hoạt động hô hấp.
C
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
-Trả lời câu hỏi 1 SGK trang 158
-Tìm hiểu về thú mỏ vịt và thú túi.
Bảng trang 157 SGK Khụng h?c