Bài 45. Thực hành: Xem băng hình về đời sống và tập tính của chim

TIẾT 47
THỰC HÀNH: XEM BĂNG HÌNH VỀ ĐỜI SỐNG VÀ TẬP TÍNH CỦA CHIM
TIẾT 47
THỰC HÀNH: XEM BĂNG HÌNH VỀ ĐỜI SỐNG VÀ TẬP TÍNH CỦA CHIM
I. SỰ DI CHUYỂN
Lớp chim với hơn 9600 loài chia thành 3 nhóm chính :
- Nhóm chim bay
- Nhóm chim bơi
- Nhóm chim chạy
I.SỰ DI CHUYỂN
1. Chim bay
Dại diện là :
- Chim bồ câu, có đôi cánh là 2 chi trước phát triển với cơ khỏe, xương nhẹ , lớp lông vũ cấu tạo đặc biệt thích nghi cho việc bay.
- Chim ruồi vô địch về số lần vỗ cánh
I.SỰ DI CHUYỂN
Các loài chim nhạn biển Bắc khi bay di trú tránh đông chúng là những nhà vô địch bay cao (3000 m) và bay xa
( 40.000 km ), hàng năm chúng di chuyển đi về nửa vòng Trái đất.
I.SỰ DI CHUYỂN
- Về tốc độ bay, phải kể đến chim cắt , là một loại chim ăn thịt , chuyên săn những loài thú gặm nhấm nhỏ
Ở các nước Trung Á và ở Châu Âu người ta nuôi chim cắt để đi săn
I.SỰ DI CHUYỂN
*Khi bay các loài chim bay cũng thể hiện khác nhau : Có loài đập cánh liên tục
I. SỰ DI CHUYỂN
- Có loài đập cánh liên tục như bồ câu, sẻ , chích choè, chim ruồi. . .
I.SỰ DI CHUYỂN
- Có loài bay bằng cách lượn theo dòng khí nóng bốc lên cao như diều hâu, đại bàng .
I.SỰ DI CHUYỂN
Có loài bay được nhưng thường xuyên bơi lặn như vịt trời , le le, cốc , thiên nga, . . .
+ Lông của chúng có cấu tạo đặc biệt , không thấm nước.
SỰ DI CHUYỂN
+ Có hai cánh kém phát triển, chân ngắn nhưng có màng giúp chim bơi lặn giỏi hơn bay. Tiêu biểu là vịt , ngỗng .
I. SỰ DI CHUYỂN
2. Nhóm chim chạy
Có 2 chân phát triển, hai chi trước kém phát triển , đại diện là con đà điểu, chạy rất nhanh trên sa mạc
3. Nhóm chim bơi
Chim sống theo cả đàn hàng ngàn con trong một khu vực, tuy nhiên chúng không bao giờ lẫn lộn tổ và con của chúng .
Đây là đàn chim cánh cụt. Chúng chỉ có mặt ở vùng biển Nam cực
II. D?i s?ng
Nhóm chim bay được có loài thích nghi với môi trường sinh sống ở đầm nước cạn , có chân cao , mỏ dài.
Những loài hồng hạc, cốc đế, cò , sếu . . .kiếm ăn ở vùng đầm nước
II. D?i s?ng
Chân chim bay , chạy , bơi có cấu trúc thích hợp:
- Chân chim trên đất có các ngón dời nhau
- Chân chim săn mồi có móng vuốt nhọn
- Chân chim bơi có màng nối các ngón
II. Đời sống
II.ĐỜI SỐNG
Tuy nhiên nhiều loài chim sống theo cặp và chiếm cứ một vùng riêng , sẵn sàng đánh trả nếu có chim khác xâm nhập
Người ta lợi dụng tập tính này để làm rập bẫy chim bằng chim mồi
III.KIẾM ĂN
Chim hoạt động liên tục nên tốn nhiều năng lượng , chúng phải săn mồi nhiều , ăn nhiều , nhất là khi sinh sản.
Lượng thức ăn có khi đến 1/3 khối lượng cơ thể
III.KIẾM ĂN
Phần lớn chim săn mồi vào ban ngày nhưng cũng có loài chuyên kiếm ăn vào ban đêm như cú mèo.
Chim cú mèo chuyên ăn chuột, rất có ích cho nhà nông
III.KIẾM ĂN
Nhiều chim chuyên ăn sâu bọ nên giúp cho nhà nông bảo vệ mùa màng .
Nhiều loại chim sâu tuy nhỏ bé nhưng đêm ngày săn lùng những con sâu trên những cây ăn trái
*.THÍCH NGHI KIẾM ĂN
* Loài chim bay Theo hình dạng của mỏ chim ta thấy :
- M� chim : Mỏ ngắn khoẻ .
M� chim : Mỏ cong và sắc như diều hâu , kon kon
*. Thích nghi kiếm ăn
- Mỏ chim ăn cá :Mỏ nhọn để bắt mồi trơn, đầu mỏ cong, miệng rộng để nuốt chửng cá
- Mỏ chim ăn thịt :Mỏ rộng khoe để xé xác con mồi, mỏ trên cứng, đầu mỏ cong

Mỏ chim ăn cá
Mỏ chim ăn thịt
THÍCH NGHI KIẾM ĂN
- Mỏ chim gõ kiến rất cứng, phát triển gắn liền với xương sọ. - Mỏ chim hút mật nhỏ, cong , dài có thể hút mật ở sâu trong đài hoa
* THÍCH NGHI KI?M AN
Mỏ chim hút mật
Mỏ chim ăn quả
Mỏ chim ăn hạt
Mỏ chim ăn côn trùng
TẬP TÍNH THÍCH NGHI VÀ TỒN TẠI
Nhiều loài chim có khả năng thay đổi màu lông cho giông với môi trường chung quanh để ngụy trang , né tránh kẻ thù săn thịt như con bồ câu đất này
TẬP TÍNH THÍCH NGHI VÀ TỒN TẠI
BỘ LÔNG THAY ĐỔI THEO MÙA
Mùa hè lông gà gô tundra màu nâu cho phép nó ngụy trang lẫn vào tảng đá. Nhưng đến mùa đông lông chúng chuyển màu trắng, hòa lẫn với màu tuyết xung quanh
TẬP TÍNH SINH SẢN : KHOE MẼ
Tập tính sinh sản của những loài chim khác nhau thường khác nhau.
Vào mùa sinh sản những con trống thường hoạt náo hẳn nên. Chúng khoe những chùm lông đẹp chinh phục con mái.
Nhiều con trống có bộ lông ngực đẹp sặc sỡ
TẬP TÍNH SINH SẢN : KẾT ĐÔI
CUỘC SỐNG LỨA ĐÔI
Cách chim tìm bạn đời và xây tổ ấm là một trong những nét lí thú hấp dẫn nhất trong đời sống động vật.
Tuy chim hiếm khi li dị nhau nhưng trong thế giới loài chim vẫn có hình thức xây dựng gia đình khác nữa
TẬP TÍNH SINH SẢN : LÀM TỔ
Làm tổ là một việc gồm hai khâu đồng thời : Thu vật liệu và kết lại thành tổ hoàn chỉnh . Thời gian thu thập tùy thuộc vào vật liệu ở xa hay gần. Chim phải thực hiện một loạt các động tác để biến vật liệu thành tổ.
Tuỳ từng loài mà vật liệu và cách làm tổ có khác nhau.
CHIM THỢ MAY
TẬP TÍNH SINH SẢN :ĐẺ TRỨNG
Chim đẻ ra trứng có vỏ vôi cứng bao bọc.
Trứng loài chim đà điểu lớn nhất.
Nhiều loại chim có trứng với màu sắc xanh, vàng , đốm . . .

TẬP TÍNH SINH SẢN :NUÔI CON
Trứng thụ tinh được ấp bằng thân nhiệt của chim bố hoặc mẹ.
Đúng thời gian trứng nở ra chim con.
Chim con được chim bố mẹ chăm sóc chu đáo.

TẬP TÍNH THÍCH NGHI VÀ TỒN TẠI
Chim có nhiều lợi ích cho con người nhưng chim cũng rất nhạy cảm với môi trường sống của nó
TẬP TÍNH THÍCH NGHI VÀ TỒN TẠI
Ơ� Việt Nam phát hiện 830 loài chim , có nhiều loài quí hiếm cần được bảo vệ.
Bảo vệ môi trường sống của chim cũng là bảo vệ cuộc sống của chúng ta

THU HOẠCH

1. Hãy trình bày tóm tắt những nội dung chính của băng hình.
2. Hãy nêu các hình thức di chuyển của chim.
3. Hãy nêu những tập tính kiếm ăn và sinh sản của chim.