Bài 45. Dây thần kinh tủy

Giáo viên thực hiện :
Nguễn Thị Hồng Loan
CÂU HỎI KIỂM TRA BÀI CŨ
Hãy cho biết cấu tạo của tuỷ sống.
ĐÁP ÁN
* CẤU TẠO NGOÀI CỦA TUỶ SỐNG :
- Nằm trong ống xương từ đốt sống cổ I đến đốt thắt lưng II.
- Có dạng hình trụ dài khoảng 50 cm.
- Có 2 phần phình là phần phình cổ và phần phình thắt lưng.
- Tuỷ sống có màu trắng bóng.
- Màng tuỷ có 3 lớp : màng cứng, màng nhện, màng nuôi.
* CẤU TẠO TRONG CỦA TUỶ SỐNG :
- Chất xám : nằm trong có hình cánh bướm.
- Chất trắng : nằm ngoài, bao quanh chất xám.
I. CẤU TẠO CỦA DÂY THẦN KINH TUỶ.
Tuần 24
Tiết 47

II. CHỨC NĂNG CỦA DÂY THẦN KINH TUỶ.
BÀI 45:
------ ?? ------
I. CẤU TẠO CỦA DÂY THẦN KINH TUỶ :
Haừy quan saựt hỡnh 45.1, ghi nhụự chuự thớch vaứ ủie�n teõn caực boọ phaọn cuỷa reó tuyỷ, daõy tha�n kinh tuyỷ vaứo hỡnh treõn.
Sợi hướng tâm
Rễ sau
Rễ trước
Sợi li tâm
Lỗ tuỷ(chứa dịch tuỷ)
Hình 45-1. Các rễ tuỷ và dây thần kinh tuỷ
* Hãy nghiên cứu thông tin sách giáo khoa, quan sát hình 45.1, 45.2 liên hệ kiến thức bài 44 (hình 44.2), thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi :
- Có bao nhiêu đôi dây thần kinh tủy ?
- Dây thần kinh tuỷ có cấu tạo như thế nào ?
- Có bao nhiêu đôi dây thần kinh tủy ?
- Có 31 đôi dây thần kinh tuỷ.
- Dây thần kinh tuỷ có cấu tạo như thế nào ?
- Mỗi dây thần kinh tuỷ gồm 2 rễ :
+ Rễ trước : rễ vận động.
+ Rễ sau : rễ cảm giác.
- Các rễ tuỷ đi ra khỏi lỗ gian đốt nhập lại thành dây thần kinh tuỷ.
II. CHỨC NĂNG CỦA DÂY THẦN KINH TUỶ :
* Câu hỏi : Hãy giải thích kết quả thí nghiệm 1 và thí nghiệm 2.
* Hãy nghiên cứu thí nghiệm SGK.
Nhóm Nga và Thuỷ đã tiến hành mổ cung đốt sống để tìm rễ tuỷ. Sau đó tiến hành cắt các rễ trước liên quan đến dây thần kinh đi đến chi sau bên phải và cắt các rễ sau liên quan đến chi sau phía bên trái.
Đợi ếch hết choáng, Thuỷ lần lượt kích thích các chi sau bên phải rồi bên trái. Kết quả quan sát được qua thí nghiệm đã được Nga ghi vào bảng 45.
* Đọc kỹ bảng 45 : Kết quả thí nghiệm tìm hiểu chức năng của các rễ tuỷ.
* Caõu hoỷi : Tửứ TN1, em coự theồ ruựt ra keỏt luaọn gỡ ve� chửực naờng cuỷa reó trửụực ?
- Reó trửụực : daón truye�n xung tha�n kinh vaọn ủoọng tửứ trung ửụng ủi ra cụ quan ủaựp ửựng (cụ).
1. Kích thích bằng HCl 1% chi sau bên phải
Rễ trước bên phải
bị cắt
Chi phải không co nhưng co chi sau bên trái và hai chi trước
* Caõu hoỷi : Tửứ TN2, em coự theồ ruựt ra keỏt luaọn gỡ ve� chửực naờng cuỷa reó sau ?
- Reó sau : daón truye�n xung tha�n kinh caỷm giaực tửứ cụ quan thuù caỷm ve� trung ửụng tha�n kinh.
2. Kích thích bằng HCl 1%
vào chi sau bên trái
Rễ sau bên trái bị cắt
Không co chi nào cả
* Câu hỏi : Dây thần kinh tuỷ có chức năng gì ?
* Câu hỏi : Vì sao nói dây thần kinh tuỷ là dây pha ?
- Chức năng của dây thần kinh tuỷ là dẫn truyền các xung vận động và xung cảm giác.
- Dây thần kinh tuỷ do các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động nhập lại nối với tuỷ sống qua rễ trước và rễ sau nên gọi là dây pha.
KẾT LUẬN CHUNG
Coự 31 ủoõi daõy tha�n kinh tuyỷ laứ caực daõy pha go�m coự caực boự sụùi tha�n kinh hửụựng taõm vaứ caực boự sụùi tha�n kinh li taõm ủửụùc noỏi vụựi tuyỷ soỏng qua caực reó trửụực vaứ reó sau.
CỦNG CỐ
Câu 1 : Trình bày cấu tạo của dây thần kinh tuỷ.
* Đáp án : - Mỗi dây thần kinh tuỷ gồm 2 rễ.
+ Rễ trước : rễ vận động.
+ Rễ sau : rễ cảm giác.
- Các rễ tuỷ ra khỏi lỗ gian đốt nhập lại thành dây thần
kinh tuỷ.
Câu 2 : Nêu chức năng của dây thần kinh tuỷ.
* Đáp án : Chức năng của dây thần kinh tuỷ là dẫn truyền các xung vận động và xung cảm giác.
Câu 3 : Tại sao nói dây thần kinh tuỷ là dây pha ?
* Đáp án : Dây thần kinh tuỷ do các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động nhập lại, nối với tuỷ sống qua rễ trước và rễ sau nên gọi là dây pha.
DẶN DÒ
- Học kỹ bài 45 : "Dây thần kinh tuỷ", trả lời câu hỏi và bài tập SGK.
- Đọc trước bài 46 : "Trụ não, tiểu não, não trung gian".
- Kẻ bảng 46 (SGK- trang 145) vào vở bài tập.
???
Bài 45: DÂY THẦN KINH TỦY
I. CẤU TẠO CỦA DÂY THẦN KINH TUỶ :
- Có 31 đôi dây thần kinh tuỷ.
- Mỗi dây thần kinh tuỷ gồm 2 rễ :
+ Rễ trước : rễ vận động.
+ Rễ sau : rễ cảm giác.
- Các rễ tuỷ đi ra khỏi lỗ gian đốt nhập lại thành dây thần kinh tuỷ.
II. CHỨC NĂNG CỦA DÂY THẦN KINH TUỶ :
- Rễ trước dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung ương đi ra cơ quan đáp ứng (cơ).
- Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ cơ quan thụ cảm (da) về trung ương thần kinh.
- Chức năng của dây thần kinh tuỷ là dẫn truyền các xung vận động và xung cảm giác.
- Dây thần kinh tuỷ do các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động nhập lại nối với tuỷ sống qua rễ trước và rễ sau nên gọi là dây pha.
???