Bài 45. Dây thần kinh tủy

Kiểm tra bài cũ
Nêu cấu tạo và chức năng của tuỷ sống ?
-Tuỷ sống bao bọc bởi lớp màng tuỷ gồm 3 lớp: màng cứng, màng nhện và màng nuôi
- Chất trắng ở ngoài là các đường dẫn truyền và liên lạc giữa các căn cứ trong tuỷ sống và giữa tuỷ sống với não
- Chất xám ở trong là các căn cứ thần kinh của phản xạ không điều kiện
Màng cứng
Màng nhện
Màng nuôi
Màng
tuỷ
Chất trắng
Chất xám
Em hãy quan sát hình sau và cho biết:
Số lượng và vị trí xuất phát của dây thần kinh tuỷ ?
Cấu tạo chung hệ thần kinh

Dây
thần
kinh
tuỷ
Em hãy quan sát hình sau:
- Dây thần kinh tuỷ có cấu tạo như thế nào ?
Dây thần kinh tuỷ
Rễ sau
Tuỷ sống
Rễ trước
Sợi hướng tâm
(sợi cảm giác)
Sợi li tâm
(sợi vận động)
- Dây thần kinh tuỷ nối với tuỷ sống qua bộ phận nào?
Các rễ tuỷ xuất phát ở phía trên và phía dưới tuỷ sống có đặc điểm gì khác nhau?
Ở phía trên tuỷ sống thường ứng với mỗi đốt sống là một đôi dây thần kinh tuỷ có rễ tuỷ ngắn, các đôi xuất phát từ vị trí gần nón tuỷ có rễ tuỷ dài hơn do xa các đốt sống mà nó đi qua
Em hãy mô tả cung phản xạ có liên quan đến tuỷ sống và dây thần kinh tuỷ ?
Da (cơ quan thụ cảm) nhận kích
thích và phát sinh xung thần kinh
Sợi thần kinh cảm giác
(hướng tâm)
Căn cứ thần kinh (tuỷ sống) xử lí
thông tin và đưa tín hiệu trả lời
Sợi vận động (li tâm)
Cơ quan phản ứng (cơ)
Cơ
(Cơ quan phản ứng)
Tuỷ sống
Da
(Cơ quan thụ cảm)
Sợi cảm giác
Sợi vận động
Rễ sau
Rễ trước
Bảng 45. Kết quả thí nghiệm tìm hiểu chức năng
của các rễ tủy
Thí nghiệm
Điều kiện thí nghiệm
Kết quả thí nghiệm
1. Kích thích bằng HCl 1% chi sau bên phải
Rễ tru?c bên phải bị cắt
Chi đó không co (chân phải) nhưng co chi sau bên trái và cả 2 chi trước
Em hãy dựa vào hình vẽ bên giải thích kết quả thí nghiệm:
Tại sao chi bị kích thích không co nhưngcác chi còn lại co?
-Rễ sau (rễ cảm giác) vẫn còn nên tuỷ sống vẫn nhận được tín hiệu kích thích và đưa tín hiệu trả lời đến các chi nên các chi không bị kích thích co.
- Riêng chi sau bên phải do bị cắt rễ trước
(rễ vận động) nên tín hiệu trả lời từ tuỷ sống không đến được cơ quan trả lời (cơ) nên
không co.
Rễ trước bị cắt
Rễ sau
Da
Cơ
Cơ
Tuỷ sống
Qua thí nghiệm 1, em hãy cho biết chức năng của rễ trước?
Điều kiện thí nghiệm
Thí nghiệm
Kết quả thí nghiệm
2. Kích thích bằng HCl 1% chi sau bên tr�i
Rễ sau bên trái bị cắt
Không chi nào co cả
Từ thí nghiệm 2, em hãy cho biết chức năng của rễ sau ?
Bảng 45. Kết quả thí nghiệm tìm hiểu chức năng của các rễ tủy
Em hãy dựa vào hình vẽ bên giải thích kết quả thí nghiệm:
Tại sao không có chi nào co cả?

Rễ sau (rễ cảm giác) bên phải bị cắt do vậy tín hiệu
cảm giác nhận được không về đến tuỷ sống nên không
có tín hiệu trả lời đến bất kì chi nào do vậy không có chi
nào co.
Da
Cơ
Rễ sau bị cắt
Rễ trước
Tuỷ sống
Từ 2 thí nghiệm trên, em cho biết chức năng của dây thần kinh tuỷ?
Bài tập 1:
Tại sao nói dây thần kinh tuỷ là dây thần kinh pha?
- Dây thần kinh tuỷ vừa dẫn truyền xung thần kinh hướng tâm (cảm giác), vừa dẫn truyền xung thần kinh li tâm (vận động)
Bài tập 2: Trên một con ếch đã mổ để nghiên cứu rễ tuỷ, em Quang đã vô ý thúc mũi kéo làm đứt một số rễ. Bằng cách nào em có thể phát hiện rễ nào còn, rễ nào mất?
Có nhiều phương án, nhưng phưong án đơn giản nhất là kích thích mạnh ca?c chi trước và lần lượt kích thích mạnh từng chi sau.
Nếu không chi nào co
Rễ sau (rễ cảm giác) chi đó bị đứt
hoặc cả 2 rễ bị đứt
Cả 2 rễ (cảm giác và vận động)
chi đó còn
Nếu chi đó co
Nếu chi đó không co,
chi khác co
Rễ sau (rễ cảm giác) còn;
rễ trước (rễ vận động) bị đứt