Bài 45. Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì

Giáo viên: Trần Minh Tú
Trường THPTBC Trần Quốc Tuấn
Tiết 48. Bài 45
kiểm tra bài cũ
Nêu đặc điểm của ảnh tạo bởi thấu kính hội tụ.
Nêu cách nhận biết thấu kính phân kì. Hai tia sáng đặc biệt qua thấu kính phân kì có đường truyền đi như thế nào?
thí nghiệm
ảnh tạo bởi thấu kính phân kì là ảnh ảo, cùng chiều, nhỏ hơn vật.
Đặt màn sát TK. Đặt vật ở vị trí bất kì nằm ngoài tiêu cự (d>f). Từ từ dịch chuyển màn ra xa TK. Quan sát trên màn xem có ảnh của vật không?
Làm lại thí nghiệm như trên nhưng đặt vật ở vị trí bất kì nằm trong tiêu cự (dĐặt mắt trên đường truyền của chùm tia ló. Quan sát ảnh của vật tạo bởi thấu kính phân kì khi di chuyển vật ở mọi vị trí trước thấu kính.
Cách dựng ảnh S` của một điểm sáng S.
Sử dụng 2 tia sáng đặc biệt:
+ Tia tới song song với trục chính thì cho tia ló kéo dài đi qua tiêu điểm.
S`
Giao của 2 tia ló tại S` là ảnh của điểm sáng S.
+ Tia tới đến quang tâm thì cho tia ló tiếp tục truyền thẳng.
Tại mọi vị trí của AB tia BI là không đổi, cho tia ló IK cũng không đổi luôn đi qua F.Do đó tia BO luôn cắt tia IK kéo dài tại B` là ảnh của B nằm trong khoảng tiêu cự của TK (d`a) Chứng minh d `a) Dựng ảnh A`B`của AB
Dựng ảnh B` của điểm B.
Từ B` hạ B`A` ? ? ?A`B` là ảnh của AB.
`
ảnh ảo A`B` nhỏ hơn vật
ảnh ảo A`B` lớn hơn vật
Sờ tay thấy giữa dầy hơn rìa? TKHT ; thấy rìa dầy hơn giữa? TKPK.
Đưa TK lại gần vật (vật nằm trong tiêu điểm). Nếu thấy ảnh của vật cùng chiều, nhỏ hơn khi nhìn trực tiếp ? TKPK ; Nếu thấy ảnh của vật cùng chiều, lớn hơn khi nhìn trực tiếp ? TKHT.
vận dụng 1. C6
ảnh ảo của TKHT và TKPK:
Giống nhau:
Khác nhau:
Cùng chiều với vật
ảnh ảo của TKHT lớn hơn vật. ảnh ảo của TKPK nhỏ hơn vật và nằm trong khoảng tiêu cự
Cách nhận biết TKHT hay TKPK:
vận dụng 2
C7: TKPK có : f = 12cm ; d = 8cm ; h = 1cm. Tính d` =? ; h` =?
Vì AB = IO
TKHT: d` = 24cm và h`= 3 cm.
Kiến thức cần nhớ
Đối với thấu kính phân kì:
Vật sáng đặt ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo, cùng chiều, nhỏ hơn vật và luôn nằm trong khoảng tiêu điểm của thấu kính.
Vật đặt rất xa thấu kính, ảnh ảo của vật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự.
Hướng dẫn về nhà:
Đọc phần "Có thể em chưa biết".
Học bài và làm bài tập bài 45 (SBT)