Bài 45. Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì

T.THCS LƯƠNG THẾ VINH
Phòng GD-ĐT Cam Lâm
GV: PHAN NGỌC LINH
Kiểm tra bài
Câu hỏi
Nêu và vẽ đường truyền của 2 tia sáng đặc biệt qua TKPK ?
Tr? l?i
Đường truyền của hai tia sáng đặc biệt qua TKPK:
- Tia tới đến quang tâm thì tia ló tiếp tục truyền thẳng theo phương của tia tới.
- Tia tới song song với trục chính thì tia ló có đường kéo dài đi qua tiêu điểm.
O
F
F’
S

S`
I
Tiết 48 Bài 45
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ
I/ Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi TKPK:

Quan sát hình 45.1 và nghiên cứu thông tin sách giáo khoa:
- Nêu mục đích của thí nghiệm.
Dụng cụ cần chuẩn bị.
Nêu cách bố trí thí nghiệm.
Hình 45.1
+ Cách bố trí thí nghiệm: cả vật và màn được được đặt vuông góc với trục chính của một TKPK có tiêu cự khoảng 12cm.
+ Mục đích: tìm hiểu đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi TKPK.
+ Dụng cụ: giá thí nghiệm, ngọn nến, TKPK, màn chắn.
5
Đặt vật ở các vị trí bất kì trước thấu kính phân kì . Đặt màn hứng ở sát thấu kính . Từ từ đưa màn ra xa thấu kính và quan sát xem có ảnh trên màn hay không .
C1. Hãy làm thí nghiệm để chứng tỏ rằng không thể hứng được ảnh của vật ở trên màn với mọi vị trí của vật .
6
C2. Làm th? n�o để quan sát được ảnh của vật tạo bởi thấu kính phân kì?
Hoạt động nhóm (5 phút)
- Làm thí nghiệm như câu C1 , C2
- Thảo luận trả lời câu hỏi:
A�nh đó là ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật? To hay nhỏ hơn vật?
Tiết 48 Bài 45
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞITHẤU KÍNH PHÂN KÌ
I/ Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi TKPK:
- A�nh ảo. - Cùng chiều và nhỏ hơn vật.
II/ Cách dựng ảnh:
C3: Dựa vào kiến thức đã học ở bài trước, hãy nêu cách dựng ảnh của vật AB qua TKPK, biết AB vuông góc với trục chính, A nằm trên trục chính.
Dựng ảnh B` của B bằng cách vẽ đường truyền của hai tia sáng đặc biệt đi qua TK. - Từ B` hạ vuông góc với trục chính ta có ảnh A` của A. - A`B` là ảnh của AB.
Tiết 48 Bài 45
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞITHẤU KÍNH PHÂN KÌ
I/ Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi TKPK:
- A�nh ảo. - Ngược chiều và nhỏ hơn vật.
II/ Cách dựng ảnh:
Hãy dựng ảnh A`B` của vật AB tạo bởi TKPK như hình vẽ. Biết f = 12cm, OA = 24cm.
B
O
F
F’
I
A
B’
A’
K

Dựa vào hình vẽ, hãy lập luận để chứng tỏ rằng ảnh này luôn nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính?
Tiết 48 Bài 45
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞITHẤU KÍNH PHÂN KÌ
I/ Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi TKPK:
- A�nh ảo. - Ngược chiều và nhỏ hơn vật.
II/ Cách dựng ảnh:
III/ Độ lớn của ảnh ảo tạo bởi các thấu kính:
C5: Cho TKHT và TKPK có cùng tiêu cự f =12cm. Vật AB cách TK một khoảng d = 8cm, A nằm trên trục chính. Hãy dựng ảnh qua hai TK và nhận xét ảnh của hai TK.
A�nh ảo của TKPK luôn nằm trong khoảng tiêu cự của TK.
Vật đặt rất xa thấu kính, ảnh ảo của vật có vị trí cách TK một khoảng bằng tiêu cự.
.
.
F
F/
O
A
B
B/
A/
I
F
F/
O
A
B
.
.
A/
B/


I
* Trường hợp TKPK
.
F/
Từ(1), (2) và (3) Suy ra
?A`O = 4,8cm; A`B`=0,36cm
Từ(1), (2) và (3) Suy ra
* Trường hợp TKHT
F/
?A`O = 24cm; A`B`=1,8cm
GHI NHỚ
Đối với THPK :
*** Vật sáng đặt ở mọi vị trí trước TKPK luôn cho ảnh ảo, cùng chiều, nhỏ hơn vật và luôn nằm trong khoảng tiêu cự của TK.
*** Vật đặt rất xa TK, ảnh ảo của vật có vị trí cách TK một khoảng bằng tiêu cự.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc ghi nhớ.
Biết cách dựng ảnh của một vật tạo bởi TK.
Làm bài tập 44-45 SBT.
- Nắm vững các đường truyền của các tia sáng đặc biệt của thấu kính.
Bài học kết thúc
Chúc các em học tốt
Cảm ơn quý thầy cô
đã theo dõi tiết dạy