Bài 45. Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu cách nhận biết thấu kính phân kì.
Nêu cách vẽ đường truyền của hai tia sáng đặc biệt qua thấu kính phân kì.
O
F’
F
S
S’
BÀI 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ
I. Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì
Hãy bố trí thí nghiệm để quan sát ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì.
C1: Hãy làm thí nghiệm để chứng tỏ rằng không thể hứng được ảnh của vật trên màn với mọi vị trí của vật.
C1: Đặt vật ở một vị trí bất kì trước thấu kính phân kì. Đặt màn hứng ở sát thấu kính. Từ từ đưa màn ảnh ra xa thấu kính và quan sát. Thay đổi vị trí của vật và làm tương tự ta vẫn không hứng được ảnh của vật trên màn.
BÀI 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ
I. Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì
C2: Làm thế nào để quan sát được ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì? Ảnh đó là ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật?
C2: Muốn quan sát được ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì, ta đặt mắt trên đường truyền của chùm tia ló. Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì là ảnh ảo, cùng chiều với vật.
BÀI 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ
II. Cách dựng ảnh
Nêu cách dựng ảnh của một vật sáng AB qua thấu kính hội tụ, biết AB vuông góc với trục chính, A nằm trên trục chính.
C3: Dựa vào kiến thức đã học ở bài trước, hãy nêu cách dựng ảnh của vật AB qua thấu kính phân kì, biết AB vuông góc với trục chính, A nằm trên trục chính.
C3: Để dựng ảnh của một vật AB qua thấu kính phân kì khi AB vuông góc với trục chính, A nằm trên trục chính ta làm như sau:
Dựng ảnh B’ của B qua thấu kính.
Từ B’ hạ vuông góc với trục chính của thấu kính, cắt thấu kính tại A’. A’ là ảnh của A.
A’B’ là ảnh của AB tạo bởi thấu kính phân kì.
BÀI 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ
A
B
F
F’
O
A’
B’
- Dựng ảnh B’ của B qua thấu kính
- Từ B’ hạ vuông góc với trục chính của thấu kính, cắt thấu kính tại A’. A’ là ảnh của A.
- A’B’ là ảnh của AB tạo bởi thấu kính phân kì.
C4: Dựng ảnh A’B’ của AB
BÀI 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ
A
B
F
F’
O
A’
B’
A’
B’
K
I
Khi tịnh tiến AB luôn vuông góc với trục chính tại mọi vị trí, tia BI là không đổi, cho tia ló IK cũng không đổi. Do đó tia BO luôn cắt IK kéo dài tại B’ nằm trong đoạn FI. Chính vì vậy A’B’ luôn nằm trong khoảng tiêu cự.
BÀI 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ
IV. Vận dụng.
A
F’
A’
B
A
B
F
F
B’
A’
B’
F’
O
O
C5
BÀI 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ
IV. Vận dụng.
A
B
F’
B’
A’
F
O
I
(1)
(2)
(3)
Giải
C6