Bài 45. Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì

TRƯỜNG PT HERMANN GMEINER
LỚP 9/1
KÍNH CHÀO
QUÍ THẦY CÔ
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI
THẤU KÍNH PHÂN KỲ
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
II. CÁCH DỰNG ẢNH
III. ĐỘ LỚN CỦA ẢNH ẢO TẠO BỞI CÁC THẤU KÍNH
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ:
Bố trí thí nghiệm như hình
Nến (vật)
TKPK
Màn hứng ảnh
Giá quang học
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ:
Mục đích: Tìm đặc điểm ảnh của một vật qua thấu kính phân kì
Các bước tiến hành:
- Thấu kính luôn cố định
- Cố định màn, dịch chuyển vật lại gần và ra xa thấu kính
- Cố định vật, dịch chuyển màn lại gần và ra xa thấu kính
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ:
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
C2: Để quan sát được ảnh của vật tạo bởi thấu kính phân kỳ ta đặt mắt trên đường truyền của chùm tia ló. Ảnh ảo, cùng chiều với vật.
Học sinh làm thí nghiệm và trả lời câu hỏi C1, C2
C1: Không hứng được ảnh trên màn
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
II. CÁCH DỰNG ẢNH
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
Ảnh của một vật qua TKPK là ảnh ảo, cùng chiều với vật và nhỏ hơn vật
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
II. CÁCH DỰNG ẢNH:
A’
B’
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
II. CÁCH DỰNG ẢNH:
Sử dụng 2 tia sáng đặc biệt qua TKPK để vẽ ảnh B’ của B
A’
- Từ B’ hạ vuông góc với trục chính, cắt trục chính tại A’, A’ là ảnh của A
- A’B’ là ảnh của AB qua TKPK
Vận dụng (C4): Vẽ ảnh của vật AB đặt vuông góc với trục chính của TKPK có tiêu cự f = 12cm. Điểm A trên trục chính và cách quang tâm O một khoảng d = OA = 24cm
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
II. CÁCH DỰNG ẢNH:
O
F
F’
I’
B
A’
B’
N
M
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
II. CÁCH DỰNG ẢNH:
Dựa vào hình vẽ, hãy lập luận để chứng tỏ rằng ảnh này luôn nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính.
Khi tịnh tiến AB luôn vuông góc với trục chính tại mọi vị trí, tia BN là không đổi, cho tia ló NM cũng không đổi. Do đó tia BO luôn cắt tia NM kéo dài tại B’ nằm trong đoạn FN nên A’B’ luôn nằm trong khoảng tiêu cự.
O
F
F’
I’
B
A’
B’
N
M
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
II. CÁCH DỰNG ẢNH
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
Ảnh của một vật qua TKPK luôn là ảnh ảo, cùng chiều với vật, nhỏ hơn vật và gần thấu kính hơn vật.
Sử dụng 2 tia sáng đặc biệt qua TKPK để vẽ ảnh B’ của B.
Từ B’ hạ vuông góc với trục chính, cắt trục chính tại A’, A’ là ảnh của A
A’B’ là ảnh của AB qua TKPK
Ảnh của vật qua TKPK luôn nằm trong khoảng tiêu cự
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
Nhắc lại tính chất ảnh của một vật qua TKHT khi đặt vật vuông góc với trục chính tại các vị trí khác nhau.
Đối với TKHT
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
III. ĐỘ LỚN CỦA ẢNH ẢO TẠO BỞI CÁC THẤU KÍNH:
* TKHT: f = 12cm, d = 8cm
* TKPK: f = 12cm, d = 8cm
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
III. ĐỘ LỚN CỦA ẢNH ẢO TẠO BỞI CÁC THẤU KÍNH:
C5: So sánh về độ lớn của 2 ảnh trong 2 trường hợp?
Ảnh ảo tao bởi TKHT lớn hơn vật, ảnh ảo tạo bởi TKPK nhỏ hơn vật
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
III. ĐỘ LỚN CỦA ẢNH ẢO TẠO BỞI CÁC THẤU KÍNH:
* Khác nhau:
- Đối với TKHT: ảnh lớn hơn vật và xa TK hơn vật
- Đối với TKPK: ảnh nhỏ hơn vật và gần TK hơn vật
C6: Cho biết điểm giống và khác nhau của ảnh ảo tạo bởi TKHT và TKPK
* Giống nhau: cùng chiều với vật.
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
III. ĐỘ LỚN CỦA ẢNH ẢO TẠO BỞI CÁC THẤU KÍNH:
C7: Vận dụng kiến thức hình học tính khoảng cách từ ảnh đến thấu kính và chiều cao của ảnh trong hai trường hợp. Cho chiều cao của vật là h = 6mm
f = 12cm
d = 8cm
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
III. ĐỘ LỚN CỦA ẢNH ẢO TẠO BỞI CÁC THẤU KÍNH:
C8: Trả lời câu hỏi nêu ra ở phần mở bài: Bạn Đông bị cận thị nặng. Nếu Đông bỏ kính ra, ta nhìn thấy mắt bạn to hơn hay nhỏ hơn khi nhìn mắt bạn lúc đang đeo kính?
Nếu bạn Đông bỏ kính ra, ta nhìn thấy mắt bạn to hơn khi nhìn mắt bạn lúc đang đeo kính. Vì khi nhìn mắt bạn qua kính (thấu kính phân kì), ta đã nhìn thấy ảnh ảo của mắt, nhỏ hơn khi không đeo kính
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI TKPK
II. CÁCH DỰNG ẢNH
Bài 45: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KỲ
Ảnh của một vật qua TKPK luôn là ảnh ảo, cùng chiều với vật, nhỏ hơn vật và gần thấu kính hơn vật.
Sử dụng 2 tia sáng đặc biệt qua TKPK để vẽ ảnh B’ của B.
Từ B’ hạ vuông góc với trục chính, cắt trục chính tại A’, A’ là ảnh của A
A’B’ là ảnh của AB qua TKPK
III. ĐỘ LỚN CỦA ẢNH ẢO TẠO BỞI CÁC THẤU KÍNH
* Khác nhau:
- Đối với TKHT: ảnh lớn hơn vật và xa TK hơn vật
- Đối với TKPK: ảnh nhỏ hơn vật và gần TK hơn vật
* Giống nhau: cùng chiều với vật.
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
Học bài và làm bài tập trong SBT
Chuẩn bị bài thực hành: đọc tìm hiểu các bước cần tiến hành và mẫu bài thu hoạch.
- Tìm hiểu những ứng dụng của TKHT và TKPK
CÁM ƠN QUÍ THẦY CÔ ĐÃ THAM DỰ TiẾT DẠY