Bài 45. Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì

Câu 2. Vẽ đường truyền của hai tia sáng đã học qua thấu kính phân kì.
Câu 1. Nêu cách nhận biết thấu kính phân kì. Thấu kính phân kì có gì khác so với thấu kính hội tụ?
Bài 45
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI
THẤU KÍNH PHÂN KÌ
Bài 45 ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI TẤU KÍNH PHÂN KÌ
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ
C1 : Hãy làm thí nghiệm để chứng tỏ rằng không thể hứng được ảnh của vật trên màn với mọi vị trí của vật .
C2 : Làm thế nào để quan sát được ảnh của vật tạo bởi thấu kính phân kì ?
Ảnh đó là ảnh thật hay ảnh ảo ? Cùng chiều hay ngược chiều với vật ?
Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì là ảnh ảo, nhỏ hơn vật và cùng chiều với vật .
C4 : Vật AB vuông góc với trục chính của TKPK
A nằm trên trục chính. OA = 24cm ; f = 12cm
* Dựng ảnh A’B’ của vật AB tạo bởi thấu kính đã cho
* Dựa vào hình vẽ, lập luận ảnh này luôn nằm trong khoảng OF.
Bài 45 ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI TẤU KÍNH PHÂN KÌ
B’
A’
C3 : Dựa vào kiến thức đã học ở bài trước, hãy nêu cách dựng ảnh của vật AB qua thấu kính phân kì, biết AB vuông góc với trục chính, A nằm trên trục chính.
II. CÁCH DỰNG ẢNH
+ Từ điểm B ta vẽ đường truyền của hai tia sáng đặc biệt qua thấu kính, ảnh B’ là giao điểm của chùm tia ló kéo dài
+ Từ B’ hạ vuông góc xuống trục chính, cắt trục chính tại A’, A’ là ảnh của điểm A
+ A’B’ là ảnh của vật AB tạo bởi thấu kính phân kì.
Bài 45 ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI TẤU KÍNH PHÂN KÌ
O
F
F’
O
F
F’
I
K
* Khi di chuyển AB luôn vuông góc với trục chính tại mọi vị trí, tia BI là không đổi, cho tia ló IK kéo dài luôn đi qua tiêu điểm F . Tia BO luôn cắt tia IK kéo dài tại B’ nằm trong đoạn FI . Chính vì vậy A’B’ luôn ở trong khoảng tiêu cự OF.
B’
B’
A’
A’
III. ĐỘ LỚN CỦA ẢNH ẢO TẠO BỞI CÁC THẤU KÍNH
C5: f = 12cm;
OA= 8cm
I
A’
B’
I
A’
B’
b) Vẽ ảnh tạo bởi thấu kính phân kì
I
a)Vẽ ảnh tạo bởi thấu kính hội tụ
Bài 45 ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI TẤU KÍNH PHÂN KÌ
C6: Từ C5, hãy cho biết ảnh ảo của một vật tạo bởi TKHT và TKPK có đặc điểm gì giống nhau, khác nhau. Từ đó hãy nêu cách nhận biết nhanh chóng một TK là hội tụ hay phân kì .
Giống nhau: Đều cùng chiều với vật
Khác nhau: TKHT thì ảnh ảo lớn hơn vật và ở cách xa TK hơn vật. TKPK thì ảnh ảo nhỏ hơn vật và ở gần TK hơn vật
Cách nhận biết nhanh chóng: Đưa TK lại gần dòng chữ trên trang sách. Nhìn qua TK nếu thấy hình ảnh của dòng chữ cùng chiều, lớn hơn nhìn trực tiếp dòng chữ đó, thì TK đó là TKHT. Còn hình ảnh của dòng chữ cùng chiều, nhỏ hơn khi nhìn trực tiếp dòng chữ thì đó là TKPK
C8: Hãy trả lời câu hỏi nêu ra ở đầu bài.
Bạn Đông bị cận thị nặng. Nếu bạn bỏ kính ra, ta nhìn thấy mắt bạn to hơn khi nhìn mắt bạn lúc đang đeo kính, vì kính của bạn là thấu kính phân kì. Khi ta nhìn mắt bạn qua thấu kính phân kì, ta đã nhìn thấy ảnh ảo của mắt, nhỏ hơn mắt khi không đeo kính.
IV. VẬN DỤNG
C7: AB = 6mm; OF = OF’ = f = 12cm; OA=8cm. Tính OA’=?cm ; A’B’ = ?cm
A’
B’
A
B
F
F’
o
I
vì AB=IO ( t/c HCN)
Mà OI = AB ( t/c HCN)
A’O = 24cm
A’B’ = 1,8cm
A’
B’
A
B
F’
C7: AB = 6mm
OF = OF’ = 12cm
OA = 8cm.
OA’=cm
A’B’=?cm
I
Ảnh của một ngọn nến qua thấu kính phân kì:
có thể là ảnh thật, có thể là ảnh ảo.
chỉ có thể là ảnh ảo, nhỏ hơn ngọn nến.
chỉ có thể là ảnh ảo, lớn hơn ngọn nến.
Chỉ có thể là ảnh ảo, có thể lớn hơn hoặc nhỏ hơn ngọn nến
Hãy ghép mỗi phần ở A với mỗi phần ở B để có câu hoàn chỉnh
- Học thuộc phần ghi nhớ
- Làm bài tập 44-45.7 đến 44- 45.12 SBT
- Chuẩn bị báo cáo thực hành theo mẫu SGK