Bài 44. Thực hành: Tìm hiểu về hệ chức năng (liên quan đến cấu tạo) của tủy sống

Giáo án Sinh học 8
Tiết 46:
THỰC HÀNH: TÌM HIỂU CHỨC NĂNG (LI�N QUAN D?N C?U T?O) CỦA TỦY SỐNG

I.Tìm hiểu chức năng của tủy sống:
* Kĩ thuật hủy não để có ếch tủy:
- Cầm ếch trong tay trái:
+ Ngón cái, ngón giữa cầm dọc 2 bên thân
?ch đến ngang " nách".
+ Ngón trỏ đặt trên sống lưng ếch
+ 2 ngón còn lại giữ chặt 2 chân sau của ếch.
Tay phải cầm kim nhọn, đặt mũi kim sát trên da
giữa sọ não. Đẩy nhẹ mũi kim sát xương sọ (chính
giữa - một hố khớp đầu cổ), dựng đứng kim và xoáy
nhẹ (ban đầu ếch có phản ứng che mặt)
Chúc đầu ếch xuống đất, xoay mũi kim hướng về
đầu để luồn kim vào phá não
Treo ếch lên giá
( như hình bên)
Và tiến hành thí
Nghiệm 1,2,3
Kích thích nhẹ 1 chi sau
bên phải bằng HCl 0.3%
Kích thích mạnh chi sau
phải đó bằng HCl 1%
Kích thích rất mạnh chi
sau phải đó bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh
chi sau bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
trước bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
trước bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
sau bằng HCl 3%
Bảng 44.Thí nghiệm tìm hiểu chức năng của tủy sống
? Từ kết quả đó, dựa vào hiểu biết về phản xạ, em có thể nêu lên những dự đoán gì về chức năng của tủy sống
Tiến hành thí nghiệm:
Bước 1:Ếch đã hủy não để nguyên tủy sống
Kích thích nhẹ 1 chi sau
bên phải bằng HCl 0.3%
Kích thích mạnh chi sau
phải đó bằng HCl 1%
Kích thích rất mạnh chi
sau phải đó bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh
chi sau bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
trước bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
trước bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
sau bằng HCl 3%
Bảng 44.Thí nghiệm tìm hiểu chức năng của tủy sống
- Trong tủy sống chắc phải có nhiều căn cứ thần kinh điều khiển sự vận động của các chi
- Các căn cứ đó phải có liên hệ với nhau theo đường liên hệ dọc ( khi kích thích mạnh các chi dưới thì cả chi trên cũng co)
Các dự đoán đó sẽ được khẳng định qua các
thí nghiệm tiếp theo ( Các em theo dỏi)
Tiến hành thí nghiệm:
Bước 2: Cắt ngang tủy sống ở đôi dây thần kinh 1 và 2 (nhưng chưa hủy tủy sống)
x
Tiến hành thí nghiệm:
Bước 3: Đã hủy tủy sống ở trên vết cắt giữa đôi dây thần kinh 1 và 2.
Kích thích nhẹ 1 chi sau
bên phải bằng HCl 0.3%
Kích thích mạnh chi sau
phải đó bằng HCl 1%
Kích thích rất mạnh chi
sau phải đó bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh
chi sau bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
trước bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
trước bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
sau bằng HCl 3%
Bảng 44.Thí nghiệm tìm hiểu chức năng của tủy sống
Cho biết:
? Thí nghiệm 4,5 nhằm mục đích gì?
? Thí nghiệm 6, 7 có thể khẳng đinh được điều gì
Kích thích nhẹ 1 chi sau
bên phải bằng HCl 0.3%
Kích thích mạnh chi sau
phải đó bằng HCl 1%
Kích thích rất mạnh chi
sau phải đó bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh
chi sau bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
trước bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
trước bằng HCl 3%
Kích thích rất mạnh chi
sau bằng HCl 3%
Bảng 44.Thí nghiệm tìm hiểu chức năng của tủy sống
Chỉ 2 chi
sau co
Chỉ 2 chi
trước co
2 chi trước
không co nữa
2 chi sau co
Cho biết:
? Thí nghiệm 4,5 nhằm mục đích gì?
? Thí nghiệm 6, 7 có thể khẳng đinh được điều gì
Thí nghiệm 4, 5: Có sự liên hệ giữa các căn cứ thần kinh ở các phần khác nhau của tủy sống nhờ các đường dẫn truyền
Thí nghiệm 6, 7: Trong tủy sống có nhiều căn cứ thần kinh điều khiển sự vận động của các chi( vì khi hủy tủy phần trên vết cắt,kích thích mạnh chi trước thì chi trước không co, nhưng kích thích chi sau thì chi sau vẫn co vì còn giữ nguyên phần tủy dưới vết cắt)
II. Nghiên cứu cấu tạo của tủy sống:
? Hãy đối chiếu các kết quả TN trên, kết hợp quan sát hình
H 44.1, 2 SGK trang 141 hãy hoàn thành b?ng b�n:


Nằm trong ống xương sống (đốt sống
cổ 1 đến hết đốt thắt lưng II)
Hình trụ dài 50cm
Có hai phình: cổ, thắt lưng
Màu trắng bóng
3 lớp: màng cứng, màng nhện, màng
nuôi? Bảo vệ và nuôi dưỡng tủy sống
Nằm trong, hình cánh bướm
Nằm ngoài, bao quanh chất xám
II. Nghiên cứu cấu tạo của tủy sống:
1. Cấu tạo của tủy sống: gồm chất xám bên trong và chất trắng bên ngoài
2. Chöùc naêng cuûa tuûy soáng:
Laø trung khu cuûa caùc phaûn xaï khoâng ñieàu kieän
Laø ñöôøng daãn truyeàn doïc noái caùc trung khu trong tuûy soáng vôùi nhau vaø naõo boä
II. Nghiên cứu cấu tạo của tủy sống:
* HU?NG D?N H?C SINH T? H?C:

D?I V?I B�I H?C ? TI?T H?C N�Y:
- H?c b�i
Hoàn thành báo cáo thu hoạch
*D?I V?I B�I H?C ? TI?T H?C TI?P THEO:
Chuẩn bị bài 45: " Dây thần kinh tủy"
+ Nghiên cứu hình vẽ ? cấu tạo dây thần kinh tủy
+ Xem lại bài 6: Phản xạ( hình 6.2)