Bài 44. Thấu kính phân kì

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo
tới dự giờ thăm lớp
Môn: Vật lý 9
Giáo viên: Nguyễn Thị Lý
Trả lời câu 2: TKPK có đặc điểm trái ngược với TKHT:
+ Phần rìa của thấu kình phân kỳ dày hơn phần giữa.
+ Chùm sáng tới song song với trục chính của TKPK, cho chùm tia ló phân kỳ
Câu hỏi:
Thấu kính phân kỳ (TKPK) có đặc điểm gì khác so với Thấu kính hội tụ (TKHT)?
Kiểm tra bài cũ
Bạn Đông bị cận thị nặng. Nếu Đông bỏ kính ra, ta nhìn thấy mắt bạn to hơn hay nhỏ hơn khi nhìn mắt bạn lúc đang đeo kính?
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính phân kỳ
1) thí nghiệm
Dụng cụ:
Màn chắn
Nguồn sáng
Giá quang học
Thấu kính phân kì,
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính phân kỳ
I.Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I.Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
thí nghiệm
Bố trí thí nghiệm:
C1: Làm TN chứng tổ rằng không hứng được ảnh của vật trên màn với mọi vị trí.
Vật và màn đăt vuông góc với trục chính của thấu kính
Nguồn sáng
f
f
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I.Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
thí nghiệm
a) Đặt vật ở vị trí bất kì ngoài khoảng tiêu cự, di chuyển màn từ sát thấu kính ra xa
Kết quả: Không thu được ảnh trên màn
b) Đặt vật ở vị trí bất kì ở bên trong tiêu cự,di chuyển màn từ sát thấu kính ra xa
Kết quả: Không thu được ảnh trên màn
2) Kết luận: vật sáng đặt ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính phân kỳ
I.Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
1)thí nghiệm
2) Kết luận: vật sáng đặt ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo
C2: Làm thế nào để quan sát được ảnh của vật tạo bởi TKPK? Đó là ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật.
Trả lời C2: đặt mắt trên đường truyền của chùm tia ló
Nhận xét : +ảnh ảo cùng chiều và nhỏ hơn vật và luôn nằm trong khoảng tiêu cừ của vật
+Vật đặt xa thấu kính ,ảnh ảo nằm cánh thấu kính môt khoảng bằng tiêu cự
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính phân kỳ
I.Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
1)thí nghiệm
II. Cách dựng ảnh
C3: Dựa vào kiến thức đã học ở bài trước, hãy nêu ra cách dựng ảnh của vật AB qua TKPK, biết AB vuông góc với trục chính, A nằm trên trục chính.
Trả lời C3: + Dựng ảnh B` của điểm B qua TK, ảnh này là điểm đồng quy khi kéo dài chùm tia ló.
+Từ B` hạ vuông góc với trục chính, cắt trục chính tại A`. A` là ảnh của điểm A.
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính phân kỳ
2) Kết luận: vật sáng đặt ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo cùng chiều ,nhỏ hơn vật,luôn nằm trong khoảng tiêu cự
B`
A`
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
F
F’
B
B`
A
A`
K
I
0
+ Khi tịnh tiến AB luôn vuông góc với trục chính thì tại mọi vị trí, tia BI là không đổi,cho tia lo IK cũng không đổi .Do đó tia BO luôn cắt IK kéo dài tại B` nằm trong đoạn FI.Do đó A`B` luôn năm trong tiêu cự
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
1) Thí nghiệm
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
I Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
II. Cách dựng ảnh
2) Kết luận: vật sáng đặt ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo cùng chiều ,nhỏ hơn vật,luôn nằm trong khoảng tiêu cự
C5: Đặt vật AB trước một thấu kính có tiêu cự f= 12 cm .vật ABcách thấu kính một khoảng d= 18 cm, A nằm trên trục chính.Hãy dựng ảnh A`B` của AB.Dựa vào hình vẽ để nêu nên nhận xét về độ lớn của ảnh so với vật trong hai trường hợp:
+Thấu kính là hội tụ.
+Thấu kính là phân kì.
hoạt động nhóm
III. Độ lớn của ảnh tạo bởi các thấu kính
Nhận xét: ảnh ảo của thấu kính hội tụ và thấu kính phân kì:
+ Giống nhau: cùng chiều với vật
+ Khác nhau: - Đối với thấu kính hội tụ, ảnh lớn hơn vật.
- Đối với thấu kính phân kì, ảnh nhỏ hơn vật
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính phân kỳ
I.Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kỳ
1)thí nghiệm
2) Kết luận: vật sáng đặt ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo
II. Cách dựng ảnh
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính phân kỳ
2) Kết luận: vật sáng đặt ở mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo
III. Độ lớn của ảnh tạo bởi các thấu kính
IV. Vận dụng
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính Phân kỳ
C7.2
AB = h = 6cm
OA = d = 8cm
OF=OF’= f = 12cm
A’B’ = h’=? cm
IV Vận dụng
Giải
(1)
(2)
Từ (1) và (2) ta được:
OA` = 4,8
Thay OA` = 4,8 vào (1)
Ta tính được A`B` =h` = 3,6 cm
III. Vận dụng:
C8. Trả lời câu hỏi nêu ra ở phần mở bài?
Bạn Đông bị cận thị nặng. Nếu Đông bỏ kính ra, ta nhìn thấy mắt bạn to hơn khi nhìn mắt bạn đang đeo kính, vì kính của bạn là TKPK. Khi ta nhìn mắt bận qua TKPK, ta đã nhìn thấy ảnh ảo của mắt, nhỏ hơn mắt khi không đeo kính.
Tiết 47: ảnh của một vật tạo bởi Thấu kính hội tụ
Đối với thấu kính phân kì:
+ Vật sáng đặt tại mọi vị trí trước thấu kính phân kì luôn cho ảnh ảo .nằm trong khoảng tiêu cự
+ Vật đặt xa thấu kính ,ảnh ảo của vật có vị trí cánh thấu kính một khoảng bằng tiêu cự.
kiến thúc cần nhớ!
hướng dẫn về nhà
Xem lai nội dung đã học trong bài hôm nay
Làm bài tập ( 44 - 45.1; 44-45. 2; 44-45.3 SBT/
Bài học kết thúc tại đây.
Cám ơn các thầy cô và các em!