Bài 44. Thấu kính phân kì

GV: NguyƠn ��nh dịng
Môn: Vật Lý
TRU?NG THSC Qu�ng Ng�c
KIỂM TRA BÀI CŨ
câu1: Nêu đường truyền ba tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ ?
câu 2: Có những cách nào để nhận biết thấu kính hội tụ?
- Đường truyền ba tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ lµ
- Tia tới đến quang tâm thì tia ló tiếp tục truyền thẳng theo phương của tia tới.
- Tia tới song song với trục chính thì tia ló qua tiêu điểm.
- Tia tới qua tiêu điểm tới thấu kính thì tia ló song song với trục chính.
Các cách nhận biết thấu kính hội tụ là:
Phần rìa mỏng hơn phần giữa.
Chiếu chùm sáng tới song song với trục chính của thấu kính thì chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính, thấu kính đó gọi là thấu kính hội tụ.
Đưa thấu kính lại gần dòng chữ trên trang sách. Nếu nhìn qua thấu kính thấy hình ảnh dòng chữ to hơn so với dòng chữ đó khi nhìn trực tiếp thì thấu kính đó là thấu kính hội tụ.


THẤU KÍNH PHÂN KÌ


THẤU KÍNH héi tô
Bài 44 : THẤU KÍNH PHÂN KÌ
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA THẤU KÍNH PHÂN KÌ.
1. Quan sát và tìm cách nhận biết.
Thấu kính phân kì có phần rìa dày hơn phần giữa, kh¸c hẳn với thấu kính hội tụ.
Hình 44.1
2. Thí nghiệm.
Nguồn sáng
Giá quang học
Màn chắn
Thấu kính
Chiếu chùm sáng tới song song theo phương vuông góc với mặt một thấu kính, chùm tia ló có đặc điểm gì?
Chùm tia tới song song qua thấu kính cho chùm tia ló phân kì nên ta gọi thấu kính đó là thấu kính phân kì.
Tiết diện một số thấu kính phân kì bị cắt theo một mặt phẳng vuông góc với mặt thấu kính
Kí hiệu thấu kính phân kì
II. TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM, TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH PHÂN KÌ.
1/ Trục chính:
Trong các tia tới vuông góc với mặt thấu kính có một tia cho tia ló truyền thẳng không đổi hướng. Tia này trùng với một đường thẳng được gọi là trục chính của thấu kính. (∆ )
Một điểm nằm trong thấu kính mà mọi tia sáng tới nó đều truyền thẳng gọi là quang tâm. o
2./ Quang tâm
O
o
Mọi tia sáng đi qua điểm o
đều đi thẳng không đổi hướng.
Các tia sáng đi qua điểm o
có đặc điểm gì?
Nếu kéo dài các tia ló thì chúng có gặp nhau tại một điểm không?
Nếu kéo dài chùm tia ló chúng sẽ cắt nhau tại một điểm trên trục chính.
O
F
F’
Chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính phân kì cho các tia ló kéo dài cắt nhau tại điểm F nằm trên trục chính. Điểm đó gọi là tiêu điểm của TKPK và nằm cùng phía với chùm tia tới.
Mỗi thấu kính phân kì có hai tiêu điểm F,F’ nằm về hai phía của thấu kính, cách đều quang tâm o
3/ Tiêu điểm
o
b)
a)
F’
Khoảng cách từ quang tâm O đến mỗi tiêu điểm OF= OF/ = f gọi là tiêu cự của thấu kính.
4/ Tiêu cự:
V? tia lú c?a cỏc tia t?i (hỡnh v?)?
F
F’
Em có một kính cận thị, làm thế nào em biết đó là thấu kính hội tụ hay thấu kính phân kỳ?
o
Trả lời : Có 2 cách nhận biết:
-Thấu kính phân kỳ có phần rìa dày hơn phần giữa.
-Nhìn dòng chữ qua kính thấy nhỏ hơn khi nhìn trực tiếp.
S
Thấu kính phân kì có những đặc điểm gì khác so với thấu kính hội tụ ?
Thấu kính phân kì Thấu kính hội tụ
- Chùm tia tới song song với trục chính cho chùm tia ló phân kì
- Chùm tia tới song song với trục chính cho chùm tia ló hội tụ
- Đặt gần dòng chữ nhìn qua kính thấy ảnh nhỏ hơn so với khi nhìn trực tiếp
- Đặt gần dòng chữ nhìn qua kính thấy ảnh lớn hơn so với khi nhìn trực tiếp
- Có phần rìa dày hơn phần giữa
Có phần rìa mỏng hơn phần giữa
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học ghi nhớ.
Làm bài tập 44-45.6 đến 44-45.9
Đọc phần em chưa biết.
Xem trước bài “ Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì”
Chúc các em học tốt