Bài 44. Đa dạng và đặc điểm chung của lớp Chim

KIỂM TRA BÀI CŨ
CÂU HỎI 1 :

TRÌNH BÀY ĐẶC ĐIỂM HỆ HÔ HẤP CỦA CHIM BỒ CÂU THÍCH NGHI VỚI ĐỜI SỐNG BAY .
Trả lời :
Phổi là 1 mang ống khí dày đặc thông với hệ thống túi khí ( 9 túi ) len lõi giữa các cơ quan và trong khoang rỗng giữa các xương .
Sự phối hợp hoạt động giữa các túi khí bụng và các túi khí ngực làm cho không khí đi qua hệ thống không khí trong phổi theo 1 chiều khiến trong phổi không có khí đọng , tận dụng được lượng oxy trong không khí hít vào .
Đặc điểm này phù hợp với nhu cầu oxy cao ở chim khi bay .
CÂU HỎI 2 : NÊU SỰ KHÁC NHAU GIỮA BỘ NÃO CHIM VÀ BÒ SÁT .
Trả lời :

Bộ não của chim phát triển hơn bộ não bò sát do liên quan đến đời sống phức tạp và phạm vi hoạt động rộng của chim .
Trong đó :
Não trước ( Đại não )
Não giữa ( 2 thuỳ thị giác )
Tiểu não
Phát triển hơn so với bộ não của bò sát .
BÀI 44 : ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM
I - CÁC NHÓM CHIM :
Hiện nay lớp chim có khoảng 9.600 loài xếp trong 27 bộ.
Ở Việt Nam có khoảng 83 loài .
Lớp chim được chia thành 3 nhóm sinh thái lớn.
Nhóm chim bay
Lớp chim
Nhóm chim chạy
Nhóm chim bơi
1./ NHÓM CHIM CHẠY :
Đại diện : Đà Điểu
Nêu những đặc điểm về đời sống của Đà Điểu ?

Hoàn toàn không biết bay .
Chạy nhanh trên thảo nguyên và hoang mạc khô nóng.

Nêu đặc điểm cấu tạo của Đà Điểu thích nghi với tập tính chạy nhanh ?

Cánh ngắn ? Yếu .
Chân cao , to , khoẻ , có 2 ?3 ngón .

Bộ Đà Điểu gồm loài . Phân bố ở Châu Phi ? Châu Mỹ ? Châu Đại Dương .

Đại diện :
Đà Điểu Phi ? Đà Điểu Mỹ ? Đà Điểu Úc
Không biết bay ? chạy nhanh .- Cánh ngắn , yếu , chân cao , to , khoẻ , có 2 ? 3 ngón .
2 - NHÓM CHIM BƠI :
Đại diện : Chim Cánh Cụt
- Không biết bay ? bơi lội giỏi .- Cánh dài khoẻ ? lông dày không thấm nước .- Chân ngắn ? 4 ngón có màng bơi .
Nêu đặc điểm về đời sống của chim Cánh Cụt .

- Không biết bay .
- Đi lại vụng về ? bơi lội giỏi .

Nêu đặc điểm cấu tạo của chim Cánh Cụt thích nghi với đời sống bơi lội .

- Cánh dài ? khoẻ .
- Lông nhỏ ? ngắn và dày không thấm nước .
- Chân ngắn , 4 ngón ? có màng bơi .
- Có dáng đứng thẳng .

Bộ chim cánh cụt gồm 17 loài , sống ở bờ biển Nam bán cầu .
3 - NHÓM CHIM BAY :
Đại diện :
- Gồm hầu hết các loại chim hiện nay .
- Biết bay ở nhiều mức độ khác nhau .
Mòng Két , Vịt Trời ????
Công , Gà Rừng ????
Chim Ưng , Cắt ????
Cú Mèo , Cú Lợn ????
Đại diện từng bộ chim
BỘ ( NGỖNG )
BỘ ( GÀ )
BỘ ( CHIM ƯNG )
BỘ ( CÚ )
- Đặc điểm cấu tạo ngoài của 1 số bộ chim .
- Thích nghi với đời sống của chúng .
Nêu đặc điểm chung của nhóm chim bay ?
Biết bay ở nhiều mức độ khác nhau .
Thích nghi với nhiều lối sống đặc biệt như bơi lội ? ăn thịt .
Cánh phát triển ? chân có 4 ngón .
II - ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP CHIM :
Chim là những động vật có xương sống thích nghi cao đối với sự bay lượn và với những điều kiện sống khác nhau .
________lông vũ bao phủ .
________biến đổi thành cánh ? có mỏ sừng .
________có mạng ống khí , có túi khí tham gia vào sự
hô hấp .
________4 ngăn máu đỏ tươi nuôi cơ thể .
________lớn có vỏ đá vôi được ấp và nở ra con nhờ thân
nhiệt bố mẹ .
__________ổn định ? là động vật hằng nhiệt .
Mình có
Chi trước
Phổi
Tim
Đẻ trứng
Thân nhiệt
III - VAI TRÒ CỦA CHIM :
Vai trò thực tiễn :
Chim được nuôi cung cấp thực phẩm và làm cảnh .
Chim cho lông làm chăn , gối và làm đồ trang trí .
Chim ăn các sâu bọ và gặm nhấm làm hại nông lâm nghiệp và gây bệnh .
Chim phục vụ du lịch
Chim được huấn luyện để săn mồi .
VAI TRÒ TRONG TỰ NHIÊN :
Phát tán hạt ? hoặc thụ phấn cho cây .
CHIM CÓ HẠI :
Chim ăn hạt ? quả
Chim ăn Cá.
TỔNG KẾT
Chim gồm 3 nhóm :

Chim chạy ? chim bơi ? chim bay .

Mỗi nhóm chim đều có cấu tạo thích nghi với đời sống của chúng nhưng chúng đều có những đặc điểm chung đặc trưng cho lớp chim .

Chim có vai trò quan trọng trong thực tiển và trong thiên nhiên .
CÂU HỎI
1. Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của các nhóm :
chim chạy ? chim bơi ? chim bay thích nghi với
đời sống của chúng ?

2. Đặc điểm chung của lớp chim ?

3. Nêu vai trò của chim trong thực tiễn và
trongthiên nhiên ?

EM CÓ BIẾT
Bộ sẻ là bộ có số chim đông nhất gồm hơn nữa số chim hiện nay như :
Chim sẻ ? Nhạn ? Chích Choè ? Hoạ Mi ? Chào Mào ? Chèo Bẻo - Chim Ri ? Chim Sâu ? Chim Khuyên ? Chìa Vôi ? Vàng Anh ? Sáo - Yểng ? Chim Hút Mật ? Khướu ? Quạ

Bộ sẻ gồm đa số loài chim ăn sâu bọ : Số lượng thức ăn tiêu thụ mỗi ngày có thể bằng 1 đến 2 , 3 lần khối lượng cơ thể đặc biệt trong thời kỳ chim bố mẹ nuôi con .
VD : 1 con chim Nhạn nặng 30g ? mỗi ngày ăn 48g sâu bọ .
Chúc các em học giỏi