Bài 44. Đa dạng và đặc điểm chung của lớp Chim

Kiểm tra bài cũ


Câu hỏi: Em hãy trình bày cấu tạo cơ quan dinh dưỡng của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay?


Kiểm tra bài cũ
Đáp án:
Cấu tạo dinh dưỡng của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay:
- Hệ hô hấp có thêm hệ thống túi khí thông với phổi.
- Tim 4 ngăn nên máu không bị pha trộn, phù hợp với trao đổi chất mạnh ở chim.
- Không có bóng đái.
- ở chim mái chỉ có một buồng trứng và ống dẫn trứng bên trái phát triển.



Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim


Mục tiêu bài học
- Các em nêu được đặc điểm thích nghi với đời sống của các nhóm chim.
- Nêu được đặc điểm chung và vai trò của lớp chim.
- Có ý thức bảo vệ các loài chim có lợi.

Tiết 46
Bài 44
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
Hiện nay lớp chim được biết khoảng 9600 loài được xếp trong 27 bộ. ở Việt Nam đã phát hiện 830 loài. Lớp chim được chia thành ba nhóm sinh thái lớn: nhóm Chim chạy, nhóm Chim bơi, và nhóm Chim bay.

Tiết 46
Bài 44
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
1. Nhóm chim chạy

Tiết 46
Bài 44
Quan sát hình 44.1:

(?) Nêu đặc điểm cấu tạo
của đà diểu thích nghi với tập
tính chạy nhanh trên thảo
nguyên, sa mạc khô nóng.


Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
1. Nhóm chim chạy

Tiết 46
Bài 44
Trả lời: Đặc điểm cấu tạo
của đà điểu:
Cánh ngắn, chân
cao, to, khoẻ, có 2 đến 3
ngón


Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
1. Nhóm chim chạy
2. Nhóm chim bơi
Tiết 46
Bài 44
Quan sát hình 44.2:

(?) Nêu đặc điểm cấu tạo
của Chim cánh cụt thích
nghi với đời sống bơi lội.
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
1. Nhóm chim chạy
2. Nhóm chim bơi
Tiết 46
Bài 44
Trả lời: Đặc điểm cấu tạo
của chim cánh cụt:
Cánh dài, khoẻ; có
lông nhỏ, ngắn và dày, không
thấm nước; dáng đứng thẳng;
Chân ngắn, 4 ngón, có màng
bơi.
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
1. Nhóm chim chạy
2. Nhóm chim bơi
3. Nhóm chim bay
Tiết 46
Bài 44

Đọc bảng và hình 44.3, điền
nội dung phù hợp vào chỗ trống
trongbảng sau:
Bảng: Đặc điểm cấu tạo ngoài một số bộ Chim thích nghi với đời sống của chúng
Đáp án
Bảng: Đặc điểm cấu tạo ngoài một số bộ Chim thích nghi với đời sống của chúng
Phiếu học tập
Vận dụng những kiến thức vừa học, hãy hoàn thành phiếu học tập sau:

Đáp án
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
(?) Vì sao nói lớp chim rất đa dạng?
Trả lời: Lớp chim rất đa dạng, vì:
+ Có nhiều loài.
+ Cấu tạo cơ thể đa dạng.
+ Sống ở nhiều môi trường.
Tiết 46
Bài 44
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
* Kết luận:
- Lớp chim rất đa dạng: số loài nhiều, chia làm 3 nhóm:
+ Nhóm chim chạy
+ Nhóm chim bơi
+ Nhóm chim bay
- Lối sống và môi trường sống phong phú
Tiết 46
Bài 44
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
II - đặc điểm chung của chim
Thảo luận, nêu những đặc điểm chung của lớp Chim.
Tiết 46
Bài 44
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
II - đặc điểm chung của chim
* Đặc điểm chung của chim:
- Mình có lông vũ bao phủ
- Chi trước biến đổi thành cánh
- Có mỏ sừng
- Phổi có mạng ống khí, túi khí
- Tim 4 ngăn, máu đỏ tươi đi nuôi cơ thể
- Động vật hằng nhiệt
- Trứng lớn có vỏ đá vôi bao bọc, được ấp nở nhờ thân nhiệt chim bố, mẹ

Tiết 46
Bài 44
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
II - đặc điểm chung của chim
III - Vai trò của chim
(?) Em hãy nêu những lợi ích của Chim?
Trả lời: - Lơi ích:
+ Diệt sâu bọ và động vật gặm nhấm.
+ Cung cấp thực phẩm.
+ Làm cảnh, lông làm chăn đệm, đồ trang trí.
+ Huấn luyện săn mồi, đưa thư.
+ Phát tán và thụ phấn cho cây trồng.

Tiết 46
Bài 44
Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim

I - các nhóm chim
II - đặc điểm chung của chim
III - Vai trò của chim
(?) Em hãy nêu những tác hại của Chim?
Trả lời: Tác hại:
+ Là vật trung gian truyền bệnh.
+ Ăn quả, hạt ...
Tiết 46
Bài 44



Chim gồm 3 nhóm: Chim chạy, Chim bơi, Chim bay. Nhóm chim bay gồm hầu hết những loài chim hiện nay. Mỗi bộ Chim đều có cấu tạo thích nghi với đời sống của chúng.
Chim là động vật có xương sống thích nghi cao đối với sự bay lượn và với những điều kiện sống khác nhau. Chúng có những đặc điểm chung sau: mình có lông vũ bao phủ; Chi trước biến đổi thành cánh; có mỏ sừng; phổi có mạng ống khí, có túi khí tham gia vào hô hấp; tim có 4 ngăn, máu đỏ tươi nuôi cơ thể, là động vật hằng nhiệt. Trứng lớn có vỏ đá vôi, được ấp nở ra con nhờ thân nhiệt của chim bố, mẹ.




Em hãy khoanh tròn vào những câu đúng:
a. Công có cấu tạo thích nghi với tập tính chạy nhanh trên thảo nguyên và sa mạc khô nóng.
b. Chim bồ câu có cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống bay.
c. Vịt trời được xếp vào nhóm Chim bơi.
d. Chim cánh cụt có bộ lông dày để giữ nhiệt.
e. Chim cú lợn có bộ lông mềm, bay nhẹ nhàng, mắt tinh săn mồi về đêm.
f. Đà điểu có cấu tạo thích nghi với tập tính chạy nhanh trên thảo nguyên và sa mạc khô nóng.



Đáp án
Em hãy khoanh tròn vào những câu đúng:
a. Công có cấu tạo thích nghi với tập tính chạy nhanh trên thảo nguyên và sa mạc khô nóng.
Chim bồ câu có cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống bay.
c. Vịt trời được xếp vào nhóm Chim bơi.
Chim cánh cụt có bộ lông dày để giữ nhiệt
Chim cú lợn có bộ lông mềm, bay nhẹ nhàng, mắt tinh săn mồi về đêm.
Đà điểu có cấu tạo thích nghi với tập tính chạy nhanh trên thảo nguyên và sa mạc khô nóng.
b.
d.
e.
f.






Bài 1, 2, 3 (sgk/146)
Đọc phần "Em có biết" và ôn lại nội dung kiến thức lớp Chim.