Bài 43. Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ

Kiểm tra bài cũ
Câu h?i: Hãy cho biết đường truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ?
O
S
F
F`
S`
(2)
(3)
(1)
(1`)
(2`)
(3`)
Bài 43: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính hội tụ
Thật
Thật
Thật
ảo
Ngược chiều
Ngược chiều
Ngược chiều
Cùng chiều
Nhỏ hơn
Nhỏ hơn
Lớn hơn
Lớn hơn
d > 2f
f < d < 2f
d < f
Vật nằm trong tiêu cự
?Kết luận:
- Khi vật nằm ngoài tiêu cự cho ..............với vật
- Khi vật nằm trong tiêu cự cho ..........vật và ....với vật
ảnh thật, ngược chiều
ảnh ảo, cùng chiều
lớn hơn
Vật ở rất xa thấu kính
+ Cách dựng ảnh
- Cách dựng ảnh của một điểm sáng S được đặt trước thấu kính hội tụ
Bài 43: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính hội tụ
+ Từ S dựng 2 trong ba tia tới đặc biệt
+ Dựng hai tia ló tương ứng. Hai tia ló này hội tụ tại S`
?Cách dựng
Bài 43: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính hội tụ
+ Cách dựng ảnh
Cách dựng ảnh của một vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính
B`
Thông tin
+ Một điểm sáng nằm trên trục chính cho ảnh cũng nằm trên trục chính.
+ Vật đặt vuông góc với trục chính cho ảnh cũng vuông góc với trục chính.
A`
+ Dựng ảnh B` của điểm B
+ Từ B` hạ vuông góc với trục chính ta có ảnh A` của A
?Cách dựng
Bài 43: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính hội tụ
C5:Vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính có tiêu cự f = 12cm. Hãy dựng ảnh A`B` của AB khi AB cách thấu kính một khoảng 36cm và 8cm nhận xét đặc điểm của ảnh
A`
B`
F
F`
A
B
O
F
F`
O
A
B
A`
B`
Nhận xét: ảnh A`B` là ảnh thật, ngược chiều và nhỏ hơn vật
ảnh A`B` là ảnh ảo, cùng chiều lớn hơn vật
C6:
F
F’
0
I
B
A
A’
B’
AB = h = 1cm
OA = d = 36cm
OF=OF’= f = 12cm
OA’ = ?,A’B’ = h’=? cm
Mà OI = AB ( t/c HCN)
A’F’ = OA’ – OF’
(1)
A’O = 18cm , A’B’ = h’ = 0,5cm
C6:
AB = 1cm
OA = d = 8cm
OF=OF’= f = 12cm
OA’=?,A’B’ = ?
Mà OI = AB ( t/c HCN)
A’F’ = OA’ + OF’
A’O = 24cm , A’B’ = 3cm
B’
A’
B
I
: Hãy trả lời câu hỏi nêu ra ở phần mở bài?
Bài 43: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính hội tụ
C7
+ Ban đầu khi từ từ dịch chuyển thấu kính ra xa trang sách, ảnh của dòng chữ quan sát qua thấu kính cùng chiều và lớn hơn dòng chữ khi quan sát trực tiếp. Đó là ảnh ảo của dòng chữ khi dòng chữ nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính.
+ Tới một vị trí nào đó ta lại thấy ảnh của dòng chữ ngược chiều với vật, đó là ảnh thật của dòng chữ tạo bởi thấu kính hội tụ khi dòng chữ nằm ngoài khoảng tiêu cự. Khi dịch chuyển thấu kính ra xa hơn nữa thì hình ảnh dòng chữ nhỏ dần.
Ghi Nhớ
Bài 43: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính hội tụ
* Đối với thấu kính hội tụ
+ Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật ngược chiều với vật. Khi vật đặt rất xa thấu kính thì ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng đúng bằng tiêu cự.
+ Vật đặt trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo cùng chiều và lớn hơn vật.
* Cách dựng ảnh của một điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ.
Từ S ta vẽ đường truyền của 2 trong 3 tia sáng đặc biệt qua thấu kính.
* Cách dựng ảnh của một vật sáng AB tạo bởi thấu kính hội tụ.
Dựng ảnh B` của điểm sáng B qua thấu kính, sau đó từ B` hạ vuông góc xuống trục chính ta có ảnh của điểm sáng A.
Bài 43: ảnh của một vật tạo bởi
Thấu kính hội tụ
Hướng dẫn về nhà:
-Làm bài tập các bài 42-43.1 - 42-43.6/SBT
Học thuộc ghi nhớ
Đọc thông tin phần có thể em chưa biết
Bài: 42 - 43.4
Hình vẽ cho biết là trục chính của thấu kính , AB là vật sáng, A`B` là ảnh của AB.
A`B` là ảnh thật hay ảo? vì sao
b. Vì sao em biết thấu kính đã cho là thấu kính hội tụ
c. Bằng phép vẽ hãy xác định vị trí quang tâm O và tiêu điểm F và F` của thấu kính trên
A
B
A`
B`
F`
F
O
I