Bài 43. Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
GV: Nguyễn Thị Thanh Ngân
TRƯỜNG THCS AN HÓA
DỰ GIỜ THĂM LỚP
Môn học: Vật lý 9
CHƯƠNG III: QUANG HỌC
Tiết học : 49
Mục tiêu bài học
Câu 1: Từ 1 điểm sáng S trước TKHT, hãy vẽ ba tia sáng đặt biệt đi qua thấu kính?
Kiểm tra bài cũ
K
I
. s’
Câu 2: Thấu kính có những đặc điểm nào sau đây được xem là thấu kính hội tụ?
A. Thấu kính có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
B. Thấu kính có phần giữa dày hơn phần rìa.
C. Thấu kính cho chùm tia ló hội tụ.
D. Thấu kính có một trong ba đặc điểm trên.
Kiểm tra bài cũ
Hoan hô bạn!
Ồ tiếc quá!!!
Ồ tiếc quá!!!
Ồ tiếc quá!!!
Đặt vấn đề
Đưa thấu kính hội tụ đặt sát vào mặt trang sách, quan sát hình ảnh dòng chữ qua thấu kính. Hình ảnh dòng chữ thay đổi như thế nào khi từ từ dịch chuyển thấu kính ra xa trang sách ?
ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ
CÁCH DỰNG ẢNH
VẬN DỤNG
Tiết 49
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI
THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ
1. Thí nghiệm:
Quan sát ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI
THẤU KÍNH HỘI TỤ
a. Đặt vật ngoài khoảng tiêu cự:
Cho d > 2f
Cho f < d < 2f
b. Vật đặt trong khoảng tiêu cự:
Cho d < f
YÊU CẦU CỦA THÍ NGHIỆM
Bảng 1:
Ảnh thật
Ngược chiều với vật
Nhỏ hơn vật
Ảnh thật
Ngược chiều vỚI vật
Lớn hơn vật
Ảnh ảo
Cùng chiều với vật
Lớn hơn vật
V?t d?t r?t xa th?u kính
F
0
F’
Cho ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự.
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật, ngược chiều với vật. Khi vật đặt rất xa thấu kính thì ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự.
Vật đặt trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều với vật.
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ:
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI
THẤU KÍNH HỘI TỤ


Một điểm sáng nằm ngay trên trục chính ở rất xa thấu kính, cho ảnh tại tiêu điểm của thấu kính. Chùm tia phát ra từ điểm sáng này chiếu tới mặt thấu kính được coi là chùm song song với trục chính của thấu kính.
Vật đặt vuông góc với trục chính của thấu kính cho ảnh cũng vuông góc với trục chính .
THÔNG TIN
II. CÁCH DỰNG ẢNH
1. Dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ:
S’
S’
C4: Hãy dựng ảnh S’ của điểm sáng S
I
I
K
II. CÁCH DỰNG ẢNH
2. Dựng ảnh của vật sáng tạo bởi thấu kính
hội tụ:
a) Vật AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trục chính. Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 36cm.
A’
B’
Ảnh A’B’ là ảnh thật, ngược chiều với vật, lớn hơn vật.
I
1. Dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ:
b. Vật AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trục chính. Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 8cm
B’
A’
Ảnh A’B’ là ảnh ảo, cùng chiều với vật và lớn hơn vật
2. Dựng ảnh của vật sáng tạo bởi thấu kính hội tụ:
B
I
Muốn dựng ảnh S’ của điểm sáng S qua thấu kính , ta chỉ cần vẽ đường truyền của hai tia sáng đặt biệt, giao điểm của hai tia ló là ảnh S’ của điểm sáng S
Muốn dựng ảnh A’B’ của AB qua thấu kính (AB vuông góc với trục chính của thấu kính, A nằm trên trục chính) , chỉ cần dựng ảnh B’ của B bằng cách vẽ đường truyền của hai tia sáng đặt biệt, sau đó từ B’ hạ vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A’ của A
Củng cố - Vận dụng
CÁCH DỰNG ẢNH QUA TKHT:
Hãy ghép mỗi phần a, b. c, d với mỗi phần 1, 2, 3, 4 để được một câu có nội dung đúng
a. Một vật đặt trước TK hội tụ ở trong khoảng tiêu cự
b. Một vật đặt rất ra thấu kính hội tụ
c. Ảnh ảo tạo bởi TK hội tụ
d. Một vật đặt trước TK hội tụ ở ngoài khoảng tiêu cự
1. cùng chiều và lớn hơn vật.
2. Cho ảnh ảo cùng chiều và lớn hơn vật.
3. cho ảnh thật cách TK 1 khoảng đúng bằng tiêu cự.
4. cho ảnh thật ngược chiều với vật
1
2
3
4
- c
- b
- a
- d
C6:
F
F’
0
I
B
A
A’
B’
Cho biết: AB = h = 1cm
OA = d = 36cm
OF=OF’= f = 12cm
A’B’ = h’= ? Cm
Mà OI = AB ( t/c HCN)
(1)
A’O = 18cm, A’B’ = h’ = 0,5cm
Bài giải
Từ
C6:
Cho biết: AB = h = 1cm
OA = d = 8cm
OF= OF’= f = 12cm
A’B’ = h’= ? cm
Mà OI = AB ( t/c HCN)
A’O = 24cm, A’B’ = h’ = 3cm
B’
A’
B
I
Bài giải
Từ
Có thể em chưa biết?
Ống nhòm
Kính hiển vi
Máy ảnh
Có thể em chưa biết?
Kính lúp
Kính lão
Có thể em chưa biết?
Kính lão
Mắt lão
Có thể em chưa biết?
Máy chiếu
Dặn dò
HỌC THUỘC GHI NHỚ CỦA BÀI.
LÀM CÁC BÀI TẬP 42-43.1 ĐẾN 42-43.4 SBT TRANG 50;51.
CHUẨN BỊ BÀI HỌC MỚI “ THẤU KÍNH PHÂN KỲ” .
LƯU Ý: XEM THẤU KÍNH PHÂN KỲ KHÁC THẤU KÍNH HỘI TỤ Ở NHỮNG ĐIỂM NÀO?
Cảm ơn quý thầy cô cùng các em học sinh
Nêu được trong trường hợp nào thấu kính hội tụ cho ảnh thật.
Dùng các tia sáng đặc biệt dựng được ảnh thật và ảnh ảo của một vật qua thấu kính hội tụ.
Mục tiêu bài học
5
4
3
2
1
Hết giờ
Câu 4
ảnh ảo của thấu kính hội
tụ có tính chất gì?
A. C�ng chiỊu, lín h�n v�t.
B. C�ng chiỊu, nh� h�n v�t.
C. Ng�ỵc chiỊu, lín h�n v�t.
D. Ng�ỵc chiỊu, nh� h�n v�t.
Câu 2
TKHT cho �nh th�t lín
h�n v�t khi n�o?
A. d > f
B. d < f
C. f < d < 2f
D. d > 2f
CÂU 3

Khi n�o TKHT cho �nh
� ti�u c� cđa th�u k�nh?
A. Khi v�t � r�t g�n th�u k�nh.
B. Khi v�t � r�t xa th�u k�nh.
C. Khi v�t n�m t�i ti�u �iĨm TKHT.
D. Khi v�t � v� tr� d = 2f.
Câu 1
Khi nào thấu kính hội tụ
cho ảnh thật?
A. V�t n�m trong kho�ng ti�u c� cđa TK.
B. V�t n�m r�t g�n th�u k�nh.
C. V�t n�m ngo�i kho�ng ti�u c� cđa TK.
D. V�t �Ỉt vu�ng g�c víi trơc ch�nh cđa TK.
Ai thông minh hơn