Bài 43. Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ

Chào mừng quý thầy cô giáo về dự giờ, thăm lớp.
chúc các em học sinh có một tiết học bổ ích
Môn vật lý - lớp 9
Kiểm tra bài cũ
1) TKHT thường dùng có những đặc điểm nào?
Trả lời: - TKHT thường dùng có phần rìa mỏng hơn phần giữa
- Một chùm tia tới song song với trục chính của TKHT cho chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính.
2) Mô tả đường truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua TKHT?
Trả lời:
Tia tới qua quang tâm thì tia ló tiếp tục truyền thẳng theo phương của tia tới.
Tia tới song song với trục chính thì tia ló qua tiêu điểm.
Tia tới qua tiêu điểm thì tia ló song song với trục chính.
TIẾT 48:
ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ
I)ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ
1) Thí nghiệm:
Quan sát ảnh của 1 vật tạo bởi thấu kính hội tụ:
( Bố trí thí nghiệm như hình 43.2 sgk)
BẢNG 1:
a) Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự:
ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật? ảnh lớn hay nhỏ hơn vật? ảnh có vị trí ở đâu?
? Ảnh thật ngược chiều với vật, nh? hon v?t, nằm g?n tiêu điểm c?a thấu kính
F
?
F`
?
f
f
1) Vật đặt ở rất xa thấu kính:
O
d > 2f
- ?nh thu du?c l� ?nh th?t hay ?nh ?o ? C�ng chi?u hay ngu?c chi?u so v?i v?t? L?n hon hay nh? hon so v?i v?t?
-?Ảnh thật, ngược chiều với vật, nhỏ hơn vật
F
?
F`
?
O
2) Vật đặt cách thấu kính 1 khoảng d > 2f:
- ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật? ảnh lơn hơn hay nhỏ hơn vật?
- ? Ảnh thật, ngược chiều với vật lớn hơn vật
F
?
F`
?
f
d
3) Dịch chuyển vật lại gần thấu kính cách TK 1 khoảng d: f< d< 2f
- ảnh có hứng được trên màn không, đó là ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật? ảnh lớn hay nhỏ hơn vật?
b) Đặt vật trong khoảng tiêu cự:
Dịch chuyển vật lại gần thấu kính cách thấu kính 1 khoảng d: d< f
- ? ?nh khơng h?ng du?c tr�n m�n n�n dĩ l� ?nh ?o. ?nh n�y c�ng chi?u v� l?n hon v?t.
F
?
f
d
F`
?
2) GHI CÁC NHẬN XÉT Ở TRÊN VÀO BẢNG 1:
?nh th?t
?nh th?t
?nh th?t
?nh ?o
Ngu?c chi?u
Ngu?c chi?u
Ngu?c chi?u
c�ng chi?u
Nhỏ hơn vật
Nhỏ hơn vật
Lớn hơn vật
Lớn hơn vật
CHÚ Ý:
?Một điểm sáng nằm ngay trên trục chính, ở rất xa thấu kính, cho ảnh tại tiêu điểm của thấu kính
?Vật d?t vuông góc trục chính của thấu kính cho ảnh cũng vuông góc với trục chính
II) CÁCH DỰNG ẢNH:
1)Dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ
?
?
F
F/
S
?
?
S/
?Từ S dựng 2 trong 3 tia đặc biệt đến TK, giao điểm 2 tia ló S/ là ảnh của S
O
2) DỰNG ẢNH CỦA MỘT VẬT SÁNG AB TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ:
a) Trường hợp 1: d > f, vật nằm ngoài khoảng tiêu cự (d=OA, f=OF)
?
?
F
F/
O
A
B
B/
A/
+ d=36cm, f=12cm => ảnh A/B/ là ảnh thật, ngược chiều v� nhỏ hơn vật .
Nhận xét tính chất ảnh, độ lớn và chiều so với vật AB trong tru?ng h?p n�y ?
? Dựng ảnh B/ của B rồi hạ đường vuông góc với trục chính tại A/ , A /B/ là ảnh tạo bởi vật AB
b) Trường hợp 2: d< f ( Vật đặt trong khoảng tiêu cự)
?
?
F
F/
O
A
B
B/
A/
Nhận xét d?c di?m c?a ?nh A`B` so với vật AB?
?Ảnh A/B/ là ảnh ảo, cùng chiều với vật và lớn hơn vật.
III) VẬN DỤNG:
AB = h = 1cm
OA = d = 36cm
OF=OF’= f = 12cm
A’B’ = h’=? cm
C6.
Mà OI = AB=1cm
(1)
A’O = 18cm , A’B’ = h’ = 0,5cm
AB = h = 1cm
OA = d = 8cm
OF=OF’= f = 12cm
A’B’ = h’=? cm
Mà OI = AB =1cm
A’O = 24cm , A’B’ = h’ = 3cm
B’
A’
B
I
C6.

F
F`
A
B
A’
B’

F
F`
A
B
B’
A’

F
F`
A
B
? CÂU HỎI:
1) Khi nào TKHT cho ảnh thật, ảnh ảo?
2) Tính chất ảnh của thấu kính hội tụ?
? DẶN DÒ:
1- Đọc phần có thể em chưa biết
2- Làm bài tập sách bài tập bài 43.
CÂU 4
Ảnh ảo TKHT có
tính chất gì?
A) Cùng chiều,lớn hơn vật
B) Cùng chiều, nhỏ hơn vật
C) Ngược chiều,lớn hơn vật
D) Ngược chiều ,nhỏ hơn vật
CÂU 2
TKHT cho ảnh thât
nhỏ hơn vât khi:
A) d > f
B) 2 f < d
C) d < f
D) fCÂU 3

Khi nào thấu kính HT
cho ảnh ảo?
A) d > f
B) f< d <2 f
C) d < f
D) d > 2f
CÂU 1
Khi nào thấu kính HT
cho ảnh thật?
A) Vật nằm trong khoảng tiêu cự TK
B) Vật đặt vuông góc truc chính
C) Vật đặt rất gần thấu kính
D) Vật nằm ngoài khoảng tiêu cự TK
TRẮC NGHIỆM