Bài 42. Thấu kính hội tụ

Kiểm tra bài cũ
Nêu mối quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ?
Nhìn vào hình vẽ dưới hãy đọc v� chỉ ra đâu là:
* Tia tới
* Tia khúc xạ
* Góc tới
* Góc khúc xạ
SI
IK
SIN
N`IK
* Đường pháp tuyến
NN`
* Khi tia sáng truyền từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau thì góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
* Khi góc tới tăng(giảm) thì góc khúc xạ cũng tăng (giảm).
* Khi góc tới bằng 00 thì góc khúc xạ cũng bằng 00, tia sáng không bị gãy khúc khi truyền qua hai môi trường.
Tiết 46: Thấu kính hội tụ
Bạn Kiên: Cậu dùng loại kính gì hứng ánh sáng Mặt trời mà lại đốt cháy được miếng giấy trên sân như vậy?
Bạn Long: Anh tớ bảo đó là thấu kính hội tụ.
Bạn Kiên: Thấu kính hội tụ là gì nhỉ ?
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1/ Thí nghiệm:
C1: Chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính có đặc điểm gì mà người ta gọi nó là thấu kính hội tụ?
C1: Chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính hội tụ tại một điểm ở sau thấu kính. Nên gọi thấu kính này là thấu kính hội tụ
Tia sáng tới thấu kính gọi là tia tới. Tia khúc xạ ra khỏi thấu kính gọi là tia ló.
C2: Hãy chỉ ra tia tói, tia ló trong thí nghiệm
2/ Hình dạng của thấu kính hội tụ:
C3: Dựa vào dụng cụ thực tế và các thấu kính vẽ ở hình 42.3, hãy so sánh độ dày phần rìa so với phần giữa của thấu kính hội tụ
C3: Thấu kính hội tụ có phần rìa mỏng hơn phần giữa. Thường được làm bằng vật liệu trong suốt (nhựa hoặc thuỷ tinh)
Kí hiệu của thấu kính hội tụ là:
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiệu cự
1/ Trục chính:
2/ Quang tâm
O
Điểm O trong thấu kính mà mọi tia sáng qua nó đều truyền thẳng gọi là quang tâm của thấu kính.
3/ Tiêu điểm
Điểm F nằm trên trục chính, là điểm hội tụ các tia ló của các tia tới song song, gọi là tiêu điểm của thấu kính và nằm khác phía với chùm tia tới
Mỗi thấu kính có hai tiêu điểm F và F` nằm về hai phía của thấu kính, cách đều quang tâm
.
.
F
F`
Tiết 46: Thấu kính hội tụ
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiệu cự
1/ Trục chính:
2/ Quang tâm
3/ Tiêu điểm
4/ Tiêu cự:
Khoảng cách từ quang tâm đến mỗi tiêu điểm OF = OF` = f gọi là tiêu cự của thấu kính.
Nếu cho tia tới đi qua tiêu điểm của thấu kính thì thấy tia ló song song với trục chính
Thấu kính cho tia khúc xạ ra khỏi nó hội tụ tại một điểm, gọi là thấu kính hội tụ
Thấu kính hội tụ có phần rìa mỏng hơn phần giữa
Điểm O trong thấu kính mà mọi tia sáng qua nó đều truyền thẳng gọi là quang tâm của thấu kính.
Điểm F nằm trên trục chính, là điểm hội tụ các tia ló của các tia tới song song, gọi là tiêu điểm của thấu kính và nằm khác phía với chùm tia tới. Mỗi thấu kính có hai tiêu điểm F và F` nằm về hai phía của thấu kính, cách đều quang tâm
f
f
III. Vận dụng:
C7: Trên hình bên có vẽ thấu kính hội tụ, quang tâm O, trục chính , hai tiêu điểm F và F`, các tia tới 1, 2, 3. hãy vẽ tia ló của các tia này
1
2
3
C8: Trả lời câu hỏi của bạn Kiên nêu ra ở phần mở bài
S
Ghi nhớ
* Thấu kính hội tụ thường có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
* Một chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ cho chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính.
* Đường truyền của ba tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ:
- Tia tới đến quang tâm thì cho tia ló tiếp tục truyền thẳng theo phương của tia tới
Tia tới song song với trục chính thì cho tia ló qua tiêu điểm.
- Tia tới qua tiêu điểm thì tia ló song song với trục chính.
Dặn dò
Đọc phần có thể em chưa biết (sgk)
Học phần ghi nhớ.
Làm bài tập ở sách bài tập