Bài 42. Thấu kính hội tụ

PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO HÀ ĐÔNG
TRƯỜNG THCS PHÚ LƯƠNG
KiỂM TRA BÀI CŨ
Hãy chọn đáp án đúng.
Câu 1: Khi ánh sáng truyền từ không khí vào nước với góc tới 450 thì góc khúc xạ là:
A. 320 B. 450 C. 45059’ D. 600
Câu 2: Khi chiếu một tia sáng vuông góc với bề mặt thủy tinh khi đó góc khúc xạ có giá trị:
A. 900 B. 600 C. 450 D. 00
Câu 3: Khi chiếu một tia sáng từ không khí vào nước với góc tới 300 thì góc khúc xạ là 220, vậy nếu chiếu một tia sáng từ nước ra ngoài không khí với góc tới 220 thì góc khúc xạ là:
A. 300 B. 450 C. 41030’ D. 200
Tia ló
Tia tới
C1
Chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính hội tụ có đặc điểm gì mà người ta gọi nó là thấu kính hội tụ?
C2
Hãy chỉ ra tia tới, tia ló trong thí nghiệm ở hình trên.
Chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính là chùm hội tụ.
C3
Tìm hiểu, so sánh độ dày phần rìa so với phần giữa của thấu kính hội tụ dùng trong thí nghiệm.
Phần rìa của thấu kính hội tụ mỏng hơn phần giữa.
Thấu kính được làm bằng vật liệu trong suốt (thường là thủy tinh hoặc nhựa)
C4
Quan sát lại thí nghiệm hình 42.2 và cho biết, trong ba tia sáng tới thấu kính, tia nào qua thấu kính truyền thẳng không bị đổi hướng? Tìm cách kiểm tra điều này.
Trong ba tia sáng tới thấu kính, tia ở giữ truyền thẳng không bị đổi hướng, có thể dùng thước kiểm tra đường truyền của tia sáng đó.
Tia tới đến quang tâm thì tia ló tiếp tục truyền thẳng theo phương của tia tới.
C5
Điểm hội tụ F của chùm tia ló nằm trên trục chính của thấu kính
C6
Nếu chiếu chùm tia tới vào mặt bên kia của thấu kính thì chùm tia ló vẫn hội tụ tại một điểm trên trục chính (F’).
Hình 42.4
Quan sát lại thí nghiệm ở hình 42.2 và cho biết điểm hội tụ F của chùm tia ló nằm trên đường thẳng chứa tia tới nào? Hãy biểu diễn chùm tia tới và chùm tia ló trong thí nghiệm này trên hình 42.4.
Vẫn thí nghiệm trên, nếu chiếu chùm tia tới vào mặt bên kia của thấu kính thì chùm tia ló có đặc điểm gì?
O
∆
F
F’
Tia tới song song với trục chính thì tia ló đi qua tiêu điểm F của thấu kính.
O
∆
F
F’
OF = OF’ gọi là tiêu cự của thấu kính
Tia tới qua tiêu điểm thì tia ló song song với trục chính.
C7
Trên hình 42.6 có vẽ thấu kính hội tụ, quang tâm O, trục chính ∆, hai tiêu điểm F và F’, các tia tới 1, 2, 3. Hãy vẽ tia ló của các tia này.
(1)
(2)
(3)
Câu 1
Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống trong các câu sau.
Tia tới …………….. với trục chính của thấu kính hội tụ cho chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính.
Tia tới qua ……………… cho tia ló tiếp tục truyền thẳng mà không đổi hướng.
Tia tới qua …………… cho tia ló song song với trục chính
song song
quang tâm
tiêu điểm
Câu 2
Đặc điểm nào sau đây phù hợp với thấu kính hội tụ?
A. Có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
Làm bằng chất trong suốt.
Có thể có một mặt phẳng, còn mặt kia là mặt lồi.
Cả ba đặc điểm A, B, C đều phù hợp.
Câu 3
Trong hình vẽ cho các tia tới và tia ló ra khỏi thấu kính. Hãy vẽ thêm cho đầy đủ các tia tới và tia ló.
GHI NHỚ
* Thấu kính hội tụ thường dùng có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
* Một chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ cho chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm của thaúa kính.
* Đường truyền của ba tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ:
- Tia tới đến quang tâm thì tia ló tiếp tục truyền thẳng theo phương của tia tới.
- Tia tới song song với trục chính thì tia ló đi qua tiêu điểm.
- Tia tới đi qua tiêu điểm thì tia ló song song với trục chính.
Một số ứng dụng của thấu kính hội tụ
Kính hiển vi
Máy chụp ảnh
Ống nhòm
Kính lúp
Kính thiên văn
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
Học thuộc phần ghi nhớ.
BTVN: 4.1, 4.2.
Ôn tập các kiến thức về tam giác đồng dạng.
Đọc trước: “Bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ”.