Bài 42. Thấu kính hội tụ

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ HỌC NÀY
KIỂM TRA BÀI CŨ
HS1: - Vẽ tia khúc xạ khi tia sáng truyền từ không khí sang thuỷ tinh
HS2: - Vẽ tia khúc xạ khi tia sáng truyền từ nước sang không khí
HS3: Hieän töôïng khuùc xaï aùnh saùng laø gì? Haõy neâu moái quan heä giöõa goùc tôùi vaø goùc khuùc xaï trong hieän töôïng khuùc xaï aùnh saùng.
Trả lời: Hieän töôïng tia saùng truyeàn töø moâi tröôøng trong suoát naøy sang moâi tröôøng trong suoát khaùc bò gaõy khuùc taïi maët phaân caùch giöõa hai moâi tröôøng goïi laø hieän khuùc xaï aùnh saùng.
- Khi goùc tôùi taêng (giaûm) thì goùc khuùc xaï cuõng taêng (giaûm).
Trong cu?n ti?u thuy?t "Cuộc du lịch của thuyền trưởng Hát-tê-rát" c?a GiuynV�c- no, khi dồn du l?ch b? m?t b?t l?a, c? dồn l�m v�o c?nh thi?u l?a trong nh?ng ng�y c?c l?nh ? - 480 C. M?t th�nh vi�n trog dồn ch? v?i chi?c rìu, m?t con dao nh? v� dơi b�n tay d� l?y m?t tảng băng nước ngọt, du?ng kính kho?ng 30 cm, chế tạo một thấu kính hội tụ trong su?t ch?ng kh�c gì th?u kính pha l�. Du?i �nh nắng mặt trời ơng dua th?u kính dĩ ra h?ng c�c tia n?ng l�n b�i nh�i, ch? v�i ph�t sau �y bùi nhùi bc ch�y.
Năm 1763, lần đầu tiên ở Anh người ta đã tiến hành thành công thí nghiệm dùng thấu kính hội tụ làm từ băng đốt cháy gỗ.
Thấu kính hội tụ l� gì? Ch�ng ta cĩ th? ch? t?o thấu kính hội tụ du?c khơng?
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:
* Tia sáng tới thấu kính gọi là tia tới. Tia sáng ra khỏi thấu kính gọi là tia ló.
C1. Chùm tia ló ra khỏi thấu kính có đặc điểm gì mà người ta gọi nó là thấu kính hội tụ?
C2. Hãy chỉ ra tia tới, tia ló trong thí nghiệm.
Tiết 46. Bài 42. THẤU KÍNH HỘI TỤ
C3. Tìm hiểu, so sánh độ dày phần rìa so với phần giữa của thấu kính hội tụ dùng trong thí nghiệm
Các dạng thấu kính hội tụ:
Tiết 46. Bài 42. THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
Thấu kính hội tụ làm bằng vật liệu trong suốt, có phần rìa mỏng hơn phần ở giữa.
Kí hiệu của thấu kính
hội tụ:
C4. Quan sát lại thí nghiệm. Trong ba tia tới thấu kính, tia nào qua thấu kính truyền thẳng không bị đổi hướng? Tìm cách kiểm tra
Tiết 46. Bài 42. THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ:
1. Trục chính:( )
2. Quang tâm:(O)

C5. Quan sát lại thí nghiệm ở hình 42.2 và cho biết điểm hội tụ F của chùm tia ló nằm trên đường thẳng chứa tia tới nào? Hãy biểu diễn chùm tia tới và chùm tia ló trên hình 42.4
Tiết 46. Bài 42. THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ:
1. Trục chính:( )
2. Quang tâm:(O)
3. Tiêu điểm:

Hình 42.4
Tiết 46. Bài 42. THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ:
1. Trục chính:( )
2. Quang tâm:(O)
3. Tiêu điểm:
Mỗi thấu kính có hai tiêu điểm F và F` nằm về hai phía của thấu kính.
Hình 42.5
C6. Vẫn thí nghiệm trên, nếu chiếu chùm tia tới vào mặt bên kia của thấu kính thì chùm tia ló có đặc điểm gì?

F
O
O
F
F’
a)
b)
Nếu cho tia tới đi qua tiêu điểm của thấu kí hội tụ thì tia ló song song với trục chính.
Tiết 46. Bài 42. THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ:
1. Trục chính:( )
2. Quang tâm:(O)
3. Tiêu điểm:
4. Tiêu cự:
OF = OF` = f gọi là tiêu cự của thấu kính.
F’
F
O
C7. Trên hình 42.6 có vẽ thấu kính hội tụ, quang tâm O, trục chính , hai tiêu điểm F và F`, các tia tới 1, 2, 3. Hãy vẽ tia ló của các tia tới này.
Tiết 46. Bài 42. THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ:
1. Trục chính:( )
2. Quang tâm:(O)
3. Tiêu điểm:
4. Tiêu cự:
III. Vận dụng:



C8. Hãy trả lời câu hỏi ở phần mở bài:
Thấu kính hô�i tụ là gì?
Tiết 46. Bài 42. THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ:
1. Trục chính:( )
2. Quang tâm:(O)
3. Tiêu điểm:
4. Tiêu cự:
III. Vận dụng:
C8. Thấu kính hội tụ là thấu kính có phần rìa mỏng hơn phần giữa. Nếu chiếu một chùm sáng tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ thì chùm tia ló sẽ hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính.
Trong kính thiên văn và kính hiển vi người ta lắp ghép nhiều thấu kính hội tụ tạo thành một hệ thấu kính để nhìn rõ những vật nhỏ hoặc những vật ở xa
Thấu kính hội tụ được dùng làm vật kính của máy ảnh
(các em sẽ được tìm hiểu ở
bài 47)
- H?c thu?c ph?n ghi nh?.
Bài tập về nhà: 42-43.3 sách bài tập
- D?c tru?c b�i 43
- ơ�n lại kiến thức Toán học về các trường hợp đồng dạng của tam giác đã học ở lớp 8.
Tìm hiểu: A�nh tạo bởi thấu kính hội tụ có đặc điểm gì? Cách dựng ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ như thế nào?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ