Bài 42. Thấu kính hội tụ

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ TIẾT THỰC TẬP
MÔN VẬT LÍ - TẠI LỚP 9A
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: NGUYỄN VĂN HUYÊN
HỌC KỲ II - NĂM HỌC: 2009 - 2010
Đồng văn, ngày 06/02/2010
Kết luận chung :
* Khi ánh sáng truyền từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn , lỏng khác nhau thì Góc khúc xạ ..................... góc tới
* Góc tới tăng (giảm) góc khúc xạ ..........................................
* Khi góc tới bằng 00 thì góc khúc xạ ........................ , tia sáng................ khúc xạ
nhỏ hơn
cũng tăng (giảm) theo
cũng bằng 00
không bị
Câu 1: Hãy nêu các kết luận về hiện tượng khúc xạ ánh sáng khi tia sáng truyền từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Mời các em theo cùng dõi 1 TN do các bạn ở CLB VẬT LÍ 9C thực hiện!
Dụng cụ mà các bạn vừa dùng để hứng ánh sáng mặt trời để đốt cháy miếng giấy - đó chính là kính lúp.
Và kính lúp thực chất là một THẤU KÍNH HỘI TỤ
Vậy THẤU KÍNH HỘI TỤ là gì? Nó có đặc điểm như thế nào?
I/ Đặc điểm của thấu kính hội tụ
1/ Thí nghiệm
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
+ Dụng cụ TN và cách bố trí TN:
Giá TN
Nguồn sáng
Thấu kính hội tụ
Hộp chứa khói
+ Tiến hành thí nghiệm
C1: Chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính có đặc điểm gì mà người ta gọi nó là thấu kính hội tụ?
Tia sáng đi tới thấu kính gọi là tia tới,
tia khúc xạ ra khỏi thấu kính gọi là tia ló.
C2: Hãy chỉ ra tia tới, tia ló trong thí nghiệm.
Nguồn sáng
Thấu kính
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
Thấu kính: là một khối chất trong suốt (thường làm bằng thủy tinh hoặc nhựa …),có hai mặt cong.
Thấu kính hội tụ là thấu kính có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
- Hình dạng của thấu kính hội tụ:
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
C3. Tìm hiểu cấu tạo, so sánh độ dày phần rìa so với phần giữa của thấu kính hội tụ dùng trong thí nghiệm?
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
Thấu kính: là một khối chất trong suốt (thường làm bằng thủy tinh hoặc nhựa …),có hai mặt cong.
Thấu kính hội tụ là thấu kính có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
- Hình dạng của thấu kính hội tụ:
Hai mặt lồi
1 mặt phẳng, 1 mặt lồi
1 mặt lồi, 1 mặt lõm
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
II. TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM, TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH HỘI TỤ
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
1. TRỤC CHÍNH:
C4. Quan sát lại thí nghiệm hình 42.2 và cho biết: trong ba tia sáng tới thấu kính, tia nào qua thấu kính truyền thẳng không bị đổi hướng? Tìm cách kiểm tra điều này.
II. TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM, TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH HỘI TỤ
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
1. TRỤC CHÍNH:
C4. Quan sát lại thí nghiệm hình 42.2 và cho biết: trong ba tia sáng tới thấu kính, tia nào qua thấu kính truyền thẳng không bị đổi hướng? Tìm cách kiểm tra điều này.
II. TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM, TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH HỘI TỤ
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
1. TRỤC CHÍNH:
C4 - Tia ở giữa qua thấu kính truy?n th?ng khụng bị d?i hu?ng.
- Kiểm tra bằng cách: Dùng thước thẳng.
V?y tr?c chớnh c?a th?u kớnh l� gỡ?
*V? m?t hỡnh h?c: nú l� du?ng th?ng vuụng gúc v?i m?t ph?ng th?u kớnh
*V? m?t quang h?c: Khi tia t?i trựng v?i du?ng th?ng n�y thỡ tia lú s? ti?p t?c di th?ng.
=> V?y tr?c chớnh l� du?ng th?ng vuụng gúc v?i m?t ph?ng c?a th?u kớnh m� khi tia t?i n?m trờn du?ng th?ng n�y s? cho tia lú ti?p t?c di th?ng
II. TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM, TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH HỘI TỤ
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
1. TRỤC CHÍNH:
2. QUANG TÂM:
*V? m?t hỡnh h?c: nú cú d?c di?m gỡ?
*V? m?t hỡnh h?c: nú l� giao di?m c?a tr?c chớnh v� th?u kớnh.
*V? m?t quang h?c: m?i tia t?i qua di?m n�y thỡ tia lú ti?p t?c di th?ng.
Làm TN
*Trục chính là đường thẳng vuông góc với mặt phẳng của thấu kính mà khi tia tới nằm trên đường thẳng này sẽ cho tia ló tiếp tục đi thẳng
()
*Trục chính kí hiệu: () (đọc: đen - ta)
O
II. TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM, TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH HỘI TỤ
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
1. TRỤC CHÍNH:
2. QUANG TÂM:
()
O
3. TIÊU ĐIỂM:
C5. Quan sát lại thí nghiệm ở hình 42.2 và cho biết điểm hội tụ F của chùm tia ló nằm trên đường thẳng chứa tia tới nào?
Hãy biểu diễn chùm tia tới và chùm tia ló trong thí nghiệm này trên hình 42.4.
Xem lại TN
F
C5. Quan sát lại thí nghiệm ở hình 42.2 và cho biết điểm hội tụ F của chùm tia ló nằm trên đường thẳng chứa tia tới nào?
Hãy biểu diễn chùm tia tới và chùm tia ló trong thí nghiệm này trên hình 42.4.
()
O
Hình 42.4
C6. Vẫn TN trên, nếu chiếu tia tới vào mặt bên kia của thấu kính thì chùm tia ló có đặc điểm gì?
Làm TN
Vậy tiêu điểm là điểm như thế nào?
Mỗi thấu kính có bao nhiêu tiêu điểm?
Tia tới nếu đi qua tiêu điểm thì tia ló sẽ như thế nào?
Làm TN
Em hãy lưu lại kết quả bằng hình vẽ.
II. TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM, TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH HỘI TỤ
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
1. TRỤC CHÍNH:
2. QUANG TÂM:
3. TIÊU ĐIỂM:
4. TIÊU CỰ:
* Khoảng cách từ quang tâm (O) đến mỗi tiêu điểm:
OF = OF’ = f
gọi là tiêu cự của thấu kính
O
F
F`
f
f
()
Điền từ, cụm từ thích hợp vào chỗ trống
-Th?u kớnh h?i t? l� th?u kớnh cú ph?n rỡa.....ph?n gi?a
Một chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ cho .................. .hội tụ tại ....................của Thấu kính
Đường truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ :
+ Tia tới đi qua quang tâm thì tia ló ................................... .....theo phương tia tới
+ Tia tới song song với trục chính thì tia ló .................................
+ Tia tới qua tiêu điểm thì tia ló ..............................với trục chính
chùm tia ló
tiêu điểm
tiếp tục truyền thẳng
qua tiêu điểm
song song
F`
F
F
F
F
F
F
F
Ghi nhớ
mỏng hơn
III. VẬN DỤNG:
C7. Trên hình 42.6 có vẽ thấu kính hội tụ, quang tâm O, trục chính ∆ , hai tiêu điểm F, F’, các tia tới (1), (2), (3). Hãy vẽ tia ló của các tia này.
O
F
F`
S
C8. Trả lời câu hỏi ở đầu bài: Thấu kính hội tụ là gì?
Dặn dò
Học bài
Đọc phần có thể em chưa biết
Làm bài tập trong sách bài tập
Chuẩn bị bài mới: Ảnh của vật tạo bởi TKHT
Xem lại cách dựng ảnh một vật qua gương phẳng
Dùng kính lúp quan sát dòng chữ trên trang giấy
Tiết 46 THẤU KÍNH HỘI TỤ
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO
CÙNG CÁC EM HỌC SINH LỚP 9A