Bài 42. Thấu kính hội tụ

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ÂN THI
TRƯỜNG THCS BẮC SƠN
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ
MÔN : VẬT LÝ LỚP 9
TIẾT 45 : THẤU KÍNH HỘI TỤ
GIÁO VIÊN : ĐẶNG THỊ HÒA
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Trình bày khái niệm hiện tượng khúc xạ ánh sáng?
Câu 2: Hãy nêu các kết luận về hiện tượng khúc xạ ánh sáng khi tia sáng truyền từ không khí vào nước và ngược lại.
- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là hiện tượng khi tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường.
*Khi ánh sáng truyền từ không khí vào nước :
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới
Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới

*Khi ánh sáng truyền từ nước ra không khí :
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới
- Góc khúc xạ lớn hơn góc tới
Bạn Kiên: Cậu dùng loại kính gì hứng ánh sáng mặt trời mà lại đốt cháy được miếng giấy trên sân vậy ?
Bạn Long: Anh tớ bảo đó là thấu kính hội tụ.
Bạn Kiên: Thấu kính hội tụ là gì nhỉ ?

I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:

Tiết 45-Bài 42: THẤU KÍNH HỘI TỤ
C1 : Chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính có đặc điểm gì mà người ta gọi nó là thấu kính hội tụ ?
- Chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính hội tụ tại một điểm.
C2: Tia sáng đi tới thấu kính gọi là tia tới. Tia khúc xạ ra khỏi thấu kính gọi là tia ló.
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
1. Thí nghiệm:
Tiết 45-Bài 42: THẤU KÍNH HỘI TỤ
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ:
C3. Tìm hiểu, so sánh độ dày phần rìa so với phần giữa của thấu kính hội tụ dùng trong thí nghiệm

- Thấu kính hội tụ làm bằng vật liệu trong suốt, có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
Kí hiệu của thấu kính hội tụ:
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ:
1. Trục chính:
II. TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM, TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH HỘI TỤ:
1. Trục chính:
Trục chính
r
Trục chính là đường thẳng đi qua quang tâm của
thấu kính và vuông góc với mặt của thấu kính.

2. Quang tâm:
r
O
Quang tâm là một điểm của thấu kính mà mọi tia
sáng tới điểm đó đều truyền thẳng.

3. Tiêu điểm:
O

F’
O

F
Tiêu điểm là điểm hội tụ trên trục chính của chùm tia ló
khi chùm tia tới song song với truc chính. Mỗi thấu kính
có hai tiêu điểm đối xứng nhau qua quang tâm.

4. Tiêu cự :
Tiêu cự là khoảng cách từ tiêu điểm đến quang tâm, kí hiệu là f
OF = OF’ = f


5. Các tia sáng đặc biệt qua TKHT:
- Tia qua quang tâm O thì truyền thẳng
- Tia song song trục chính thì tia ló đi qua tiêu điểm của thấu kính.
- Tia qua tiêu điểm thì tia ló song song trục chính
MP
∆
F’
F
O

I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
Bài 42: THẤU KÍNH HỘI TỤ
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ:
III. Vận dụng:
S●
S●
●S
●S
F
F’
F
F
F
F’
F’
o
o
o
o
III. VẬN DỤNG:
Một thấu kính hội tụ, quang tâm O, trục chính ,hai tiêu điểm F và F’, các tia tới. Hãy vẽ các tia ló tương ứng với các tia tới ?
(a)
(b)
(c)
(d)
Δ
Δ
Δ
Δ
(1)
(2)
(3)
Δ
C8. Hãy trả lời câu hỏi của bạn Kiên nêu ở đầu bài ?
Bạn Kiên: Cậu dùng loại kính gì hứng ánh sáng mặt trời mà lại đốt cháy được miếng giấy trên sân vậy ?
Bạn Long: Anh tớ bảo đó là thấu kính hội tụ.
Bạn Kiên: Thấu kính hội tụ là gì nhỉ ?
C8. Thấu kính hội tụ là thấu kính có phần rìa mỏng hơn phần giữa. Nếu chiếu một chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ thì chùm tia ló sẽ hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính.
Tiết 45-Bài 42: THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ:
Bài 42: THẤU KÍNH HỘI TỤ
II. Trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ:
III. Vận dụng:
Trong kính thiên văn và kính hiển vi người ta lắp ghép nhiều thấu kính hội tụ tạo thành một hệ thấu kính để nhìn rõ những vật nhỏ hoặc những vật ở xa
KÍNH HIỂN VI
ỐNG NHÒM
Thấu kính hội tụ được dùng làm vật kính của máy ảnh (các em sẽ được tìm hiểu ở bài 47)
Những kết luận về đường truyền của tia sáng qua thấu kính hội tụ sẽ càng đúng khi thấu kính có bề dày phần giữa càng nhỏ ( thấu kính mỏng ) và khi tia ló lệch càng ít so với trục chính .
Trục chính cắt thấu kính ở hai điểm trên hai mặt của thấu kính . Đối với thấu kính mỏng có thể có hai điểm đó trùng nhau, đó là quang tâm của thấu kính .
Xem lại nội dung bài học
- Học phần ghi nhớ.
- Làm bài tập: 42-43.3 sách bài tập / 50.
- Ôn lại kiến thức Toán học về các trường hợp đồng dạng của tam giác đã học ở lớp 8.
- Tìm hiểu bài: " A�nh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ"

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Chân th�nh c?m on
quý thầy cô giáo đã đến dự giờ cùng lớp 9A
Kính chúc quý thầy cô sức khỏe