Bài 41. Quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ

CH�O M?NG C�C TH?Y Cễ GI�O V? D? GI?

GI�O �N MễN V?T Lí 9

NGU?I TH?C HI?N : TR?N TH? THANH PHUONG
A - Kiểm tra bài cũ
1 - Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là gì ? Nêu sự khác nhau giữa hiện tượng khúc xạ và phản xạ ánh sáng ?
2 - Hãy xác đinh trên hình vẽ tia tới, tia khúc xạ, Pháp tuyến, góc tới và góc khúc xạ.
S
K
I
N
N`
P
Q
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I - SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI
1 - Thí nghiệm
a - Khi góc tới bằng 600
Đặt miếng thuỷ tinh trong suốt lên đĩa chia độ sao cho khe hở I đúng tâm của đĩa chia độ đặt trên giá quang học
Xác định pháp tuyến NN` tại I trên mặt phẳng vật
Cắm Kim A ở vị trí tạo góc AIN = 600
Đặt mắt ở phía cạnh cong của miếng thủy tinh sao cho nhìn qua khe I thấy ghim A
Tìm vị trí cắm kim A` sao cho ghim A’che khuất khe I và ghim A .
900
600
A
I
A`
Hãy làm thí nghiệm như hình 41.1 SGK xem góc khúc xạ quan hệ gì với góc tới
N
N`
00


90
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I - SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI
1 - Thí nghiệm
a - Khi góc tới bằng 600
Khi mắt nhìn qua khe I thấy ghim A tưc là do ánh sáng từ A phát ra truyền qua khe I ,vào thủy tinh rồi đến mắt .
Khi mắt ta chỉ nhìn thấy ghim A’ thì chứng tỏ ánh sáng từ A truyền đến mắt đã bị ghim A’ che khuất tdo đó đường nối A,I,A’là đường truyền của tia sáng từ A đến mắt
900
600
A
I
A`
?
Hãy chứng minh đường nối các vị trí A I A` là đường truyền của tia sáng từ chân ghim A đến mắt
N
N`
- Hãy nhận xét đường truyền tia sáng từ không khí sang thuỷ tinh..Chỉ ra tia tới, tia khúc xạ, góc tới, góc khúc xạ
C2 :Tia sáng truyền từ không khí vào thủy tinh thì bị khúc xạ tại mặt phân cách .
- Tia tới : AI
Tia khúc xạ : IA`
Góc tới : AIN
Góc khúc xạ :A`IN`
Gợi ý : -Mắt ta nhìn thấy hình ảnh ghim A qua khe I của miếng thủy tinh khi nào ?
-Khi mắt ta chỉ nhìn thấy ghim A’,không nhìn thấy ghim A thì chứng tỏ điều gì?
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I - SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI
1 - Thí nghiệm a - Khi góc tới bằng 600 b - Khi góc tới bằng 450 ; 300 ; 00
900
600
A
I
A`
?
N
N`
Hãy lập lại thí nghiệm trên và xác định độ lớn góc khúc xạ khi góc tới bằng 450 ; 300 ; 00
2 - Kết luận : Khi ánh sáng truyền từ không khí sang thuỷ tinh
Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới
Góc tới tăng(giảm) góc khúc xạ cũng tăng(giảm)
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I - SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI
1 - Thí nghiệm
2 kết luận
3 Mở rộng
- Kết luận chung :
* Khi ánh sáng truyền từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau thì Góc khúc xạ ..................... góc tới
* Góc tới tăng(giảm) góc khúc xạ ..........................................
* Khi góc tới bằng 00 thì góc khúc xạ .......................... , tia sáng ................ khúc xạ
nhỏ hơn
Cũng tăng (giảm)
Cũng bằng 00
Không bị
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I - SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI
II - VẬN DỤNG
A
B
I
M
m
M
*
C3 : Nối B vói M cắt PQ tại I
Nối I với A ta có đường AIM là đường truyền của tia sáng từ A đến mắt
P
Q
Tiết 45 QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI
II VẬN DỤNG :
C4 : Ở hình vẽ sau .SI là tia tới .Tia khúc xạ của tia này trùng với một trong số đường các đường nào sau đây : IH , IE , IG, IK.
P Không khí I Q
Nước
K H
N’ G E
S N
Đáp án : Đường IG
CỦNG CỐ VÀ DẶN DÒ
? Khi tia sáng truyên từ không khí vào môi trường trong suốt rắn ,lỏng khác nhau thì góc khúc xạ có quan hệ thế nào với góc t ới ?
, Về nhà học thuộc các kết luận .
- Làm bài tập 41.2 ,41.3 SBT
Bài tập : Hãy chọn câu trả lời đúng nhất
1
1) Trường hợp nào tia tới và tia khúc xạ nằm trên cùng một đường thẳng
A Góc tới nhỏ hơn góc khúc xạ
B Góc tới lớn hơn góc khúc xạ
C Góc tới bằng 90 0
D Góc tới bằng 0
2) Trong hiện tượng khúc xạ ánh sáng ta có
A Góc tới tăng thì góc khúc xạ giảm
B Góc tới và góc khúc xạ là hai đại lương tỉ lệ thuận
C Góc tới tăng thì góc khúc xạ tăng theo
D Góc tới tăng bao nhiêu độ thì góc khúc xạ tăng bấy nhieu độ


Chuẩn bị trước bài 42 .