Bài 41. Quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ BUỔI THAO GIẢNG
MÔN: VẬT LÍ 9
NGƯỜI THỰC HIỆN: NGUYỄN THỊ THANH QUÝ
Ki?m tra b�i cu
1. Phân biệt điểm giống và khác nhau của tia sáng di từ không khí vào nước và đi từ nước sang không khí?
2. Hãy chỉ ra đường nào biểu diễn tia khúc xạ trong hai hình vẽ sau:
Không khí
I
Nước
Không khí
Nước
I
1. Điểm giống nhau:
Đều cho góc khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới
-Điểm khác nhau:
Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước cho góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới
Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí cho góc khúc xạ lớn hơn góc tới
2. Đường biểu diễn tia khúc xạ:
Chúng ta biết góc tới và góc khúc xạ không bằng nhau.
Vậy khi góc tới tăng hoặc giảm thì góc khúc xạ theo em có thay đổi không?
Em hãy nêu dự đoán của em?
TIẾT 45: BÀI 41
QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I/ Sự thay đổi của góc khúc xạ theo góc tới
1/ Thí nghiệm:
Dùng phương pháp che khuất để vẽ tia sáng từ không khí sang thuỷ tinh hoặc nhựa trong suốt. Vậy em hiểu thế nào là phương pháp che khuất?
Theo định luật truyền thẳng của ánh sáng: Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền theo đường thẳng. Nên khi các vật đứng thẳng hàng, mắt chỉ nhìn thấy vật đầu mà không nhìn thấy vật sau là do ánh sáng của vật sau bị vật trước che khuất. Cách dùng này người ta gọi là phương pháp che khuất.
Bố trí thí nghiệm như hình 41.1. Đặt mắt tại phía cạnh cong của miếng thuỷ tinh sao cho nhìn qua khe I thấy A. Đưa đinh ghim A` đến vị trí sao nó che khuất đồng thời cả A và I.
Trả lời câu C1 trong SGK
Giải thích: Ánh sáng từ A truyền đến bị I chắn nên không có ánh sáng truyền đến mắt ta nên đường IA là đường thẳng , tương tự ánh sáng từ I truyền tới A’ bị đinh A’ che khuất vì thế ta chỉ nhìn thấy đinh A’ mà không nhìn thấy đinh A, I. Nên đường thẳng nối từ A đến I đến A’ là đường thẳng
Hình 41.1
A
I
A`
TIẾT 42: BÀI 41
QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I/ Sự thay đổi của góc khúc xạ theo góc tới
1/ Thí nghiệm:

BẢNG 1
Tương tự cho các trường hợp còn lại để hoàn thành bảng 1
Qua bảng 1 em rút ra đựơc kết luận gì?
35
30
20
0
TIẾT 42: BÀI 41
QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I/ Sự thay đổi của góc khúc xạ theo góc tới
1/ Thí nghiệm:

2/ Kết luận:
Khi ánh sáng truyền từ không khí sang thuỷ tinh:
Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới
Góc tới tăng( giảm) góc khúc xạ cũng tăng(giảm)
3/ Mở rộng
Đọc SGK và cho biết khi ánh sáng đi từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn lỏng khác nhau như thạch anh, nước đá, rượu, dầu,....thì quy luật tia tới và tia khúc xạ như thế nào?
Ánh sáng truyền từ môi trường không khí sang các môi trường khác thì kết luận trên vẫn đúng
Nghĩa là góc tới giảm thì góc khúc xạ như thế nào?
Góc khúc xạ cũng giảm
Góc tới lớn hơn hay nhỏ hơn góc khúc xạ?
Góc tới lớn hơn góc khúc xạ
Góc tới = 0 thì góc khúc xạ như thế nào?
Góc khúc xạ cũng = 0
M
A
B
I
P
Q
TIẾT 42: BÀI 41
QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I/ Sự thay đổi của góc khúc xạ theo góc tới
II/ Vận dụng
C3/ Trên hình 41.2 cho biết M là vị trí đặt mắt để nhìn thấy hình ảnh viên sỏi nhỏ ở trong nước. A là vị trí thực của viên sỏi nhỏ ở trong nước, B là vị trí ảnh của nó. PQ là mặt nước. Hãy vẽ đường truyền của tia sáng từ viên sỏi đến mắt.( Lưu ý: B cách đáy bằng 1/3 chiều cao cột nước)
.
N
N’
Nước
Không khí
Nước
I
2. Đường biểu diễn tia khúc xạ:
I
Không khí
C4: Tương tự phần kiểm tra bài cũ
Hãy cho biết trong phần kiểm tra bài cũ vì sao những tia sáng còn lại không phải tia khúc xạ? ( Tương tự cho tia sáng đi từ nước sang không khí)
s
s
IH không nằm trong mặt phẳng tới
IN: trùng với đường pháp tuyến
IK: Có góc khác xạ lớn hơn góc tới
H
H
N
N
K
K
PHẦN KIỂM TRA BÀI CŨ
Hướng dẫn về nhà
- Về nhà học bài cũ: phần ghi nhớ ở SGK
- Đọc có thể em chưa biết
- Chuẩn bị trước bài thấu kính hội tụ
Bài học kết thúc