Bài 41. Quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ

Chào các thầy cô cùng các em học sinh
GV: LÊ THỊ HẢI
Tổ : LÝ - HÓA
A - Kiểm tra bài cũ :
1/Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là gì ?
+Hãy xác định trên hình vẽ tia tới, tia khúc xạ, pháp tuyến, góc tới và góc khúc xạ ?
2/ Nêu kết luận về sự khúc xạ ánh sáng khi tia sáng truyền từ không khí sang nước và ngược lại khi ánh sáng truyền từ nước sang không khí ?
Trả lời : Câu1: Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường, được gọi là hiện
tượng khúc xạ ánh sáng
+ Tia tới SI
+ Tia khúc xạ IK
Câu 2: Kết luận
a/ Khi tia sáng truyền từ
không khí sang nước thì :
Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới
Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới
b/ Khi tia sáng truyền từ nước
sang không khí thì :
Tia tới nằm trong mặt phẳng tới
Góc khúc xạ lớn hơn góc tới
I
TIẾT 45- QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
900
600
A
I
A`
N
N’
00
I / SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI :
1/ Thí nghiệm:
a/ - Khi góc tới bằng 600
- Đặt vật thuỷ tinh trong suốt lên đĩa chia độ ( Khe hở I trùng với tâm vòng tròn)
Xác định pháp tuyến NN` tại khe I trên mặt phẳng vật
Tìm vị trí cắm đinh ghim A` sao cho đặt mắt nhìn từ chân ghim A` thì nó che khuất đồng thời cả khe I và đinh ghim A
- Đặt mắt ở phía cạnh cong của miếng thủy tinh sao cho nhìn qua khe I thấy đinh ghim A.
N
Thuỷ tinh
TIẾT 44 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I/SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI
1 - Thí nghiệm : a/ - Khi góc tới bằng 600
Trả lời C1:
+Đặt mắt ở cạnh cong của miếng thủy tinh ta thấy chỉ có một vị trí quan sát được hình ảnh của đinh ghim A qua miếng thủy tinh
+Điều đó chứng tỏ ánh sáng từ A phát ra, truyền đến khe hở I vào miếng thủy tinh rồi đến mắt
+Khi chỉ nhìn thấy đinh ghim A’ có nghĩa là A’ đã che khuất I và A . Do đó ánh sáng từ A phát ra không đến được mắt . Vậy đường nối A, I, A’ là đường truyền của tia sáng từ A đến mắt
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ

N
600
A
A`
I
N`
400
Góc tới
Góc KX
+Trả lời C2: Khi tia sáng đi từ không khí vào thủy tinh. Bị khúc xạ tại mặt phân cách giữa không khí và thủy tinh .
+ AI : là tia tới
+ IA’ : là tia khúc xạ
900
600
A
I
A`
N
N`
Hãy lặp lại thí nghiệm và xác định độ lớn góc khúc xạ khi góc tới bằng 450 ; 300 ; 00
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I / SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI
1 - Thí nghiệm :
a/ - Khi góc tới bằng 600
b/ Khi góc tới bằng : 450, 300, 00
2 - Kết luận : Khi ánh sáng truyền từ không khí sang thuỷ tinh
+ Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới
+ Góc tới tăng(giảm) góc khúc xạ cũng tăng(giảm)
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I / SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI:
1 - Thí nghiệm :
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
* Khi ánh sáng truyền từ không khí sang các môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau thì Góc khúc xạ ………............góc tới
* Góc tới tăng(giảm), góc khúc xạ ..........................................
*Khi góc tới bằng 00 thì góc khúc xạ .......................... ,
tia sáng .....................khúc xạ
nhỏ hơn
Cũng tăng (giảm)
Cũng bằng 00
Không bị
1 - Thí nghiệm :
I / SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI:
2 - Kết luận :
3 - Kết luận chung :
Hình ảnh trên mặt đường vào những ngày nắng nóng
Những ca mổ nội soi
Mô phỏng đường truyền của tia sáng trong sợi cáp quang
Hình ảnh của các hoa đèn là ứng dụng của hiện tượng phản xạ toàn phần
+ Hãy vẽ đường truyền tia sáng từ viên sỏi đến mắt
A
B
I
M
TIẾT 45 - QUAN HỆ GIỮA GÓC TỚI VÀ GÓC KHÚC XẠ
I / SỰ THAY ĐỔI GÓC KHÚC XẠ THEO GÓC TỚI:
II/ Vận dụng :
+Nối I với A ta có AIM đường truyền của tia sáng từ A đến mắt
Q
P
C3 : + A là vị trí thật của viên sỏi trong nước . PQ là mặt nước
+ Đặt mắt tại M thì quan sát thấy B là ảnh của A
*Cách Vẽ :+ Nối B với M cắt PQ tại I
Hình 41.2
Tiết 45 Quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ
I./ Sự thay đổi góc khúc xạ theo góc tới
II./ Vận dụng :
K
N`
G
C4: Trên hình cho biết SI là tia tới. Tia khúc xạ của tia này trùng với một trong số các đường IH, IE, IG, IK. Hãy điền dấu mũi tên vào tia khúc xạ đó.
E
Q
H
I
N
S
Không khí
Nước
P
+ IG : là đường biểu diễn tia khúc xạ của tia tới SI
Bài tập :
Một người nhìn xuống một điểm sáng S theo phương thẳng đứng. Nếu đặt xen giữa mắt nhìn và điểm sáng S một tấm thủy tinh dày, trong suốt ( Hình vẽ) thì sẽ thấy điểm sáng S thay đổi như thế nào ?
Vẫn ở vị trí cũ S
B. Ở vị trí S1, xa tấm thủy tinh hơn S
C. Ở vị trí S2 , gần tấm thủy tinh hơn S
D. Ở vị trí I, sát tấm thủy tinh
Bạn trả lời sai rồi – Mời bạn tiếp tục suy nghĩ
Bạn trả lời đúng rồi – Chúc mừng bạn
III/ Dặn dò :
Nắm vững các kết luận về mối quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ khi ánh sáng đi từ nước sang không khí và từ không khí đi vào các môi trường trong suốt rắn, lỏng khác nhau
Làm bài tập 40-41 SBT
Xem trước bài mới thấu kính hội tụ
Đọc phần có thể em chưa biết
Tiết học đến đây là kết thúc xin chào
Tất cả thầy cô giáo cùng các em