Bài 41. Chim bồ câu

SINH HỌC 7
Sinh học -THCS Đông Phú
GV: Phan Tuấn Diên
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu hỏi : Em hãy trình bày đặc điểm chung của bò sát ?
Đáp án :
- Bò sát là động vật có xương sống thích nghi hoàn toàn đời sống ở cạn.
- Da khô có vẩy sừng.
- Chi yếu có vuốt sắc.
- Phổi có nhiều vách ngăn.
- Tim có vách hụt, máu pha đi nuôi cơ thể.
- Thụ tinh trong, trứng có vỏ bao bọc, giàu noãn hoàng.
- Là động vật biến nhiệt.

Bồ câu nhà có nguồn gốc từ đâu ? Có đặc điểm cấu tạo ngoài như thế nào để thích nghi với đời sống bay lượn ? Bồ câu nhà có những tập tính gì ? Để giải quyết được các vấn đề đặt ra chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu tiết 43
LỚP CHIM
TIẾT 43: CHIM BỒ CÂU
I/ ĐỜI SỐNG :
Đọc thông tin SGK phần I, trả lời câu hỏi sau :
Cho biết tổ tiên của chim bồ câu nhà?
Trả lời : Tổ tiên của chim bồ câu nhà là bồ câu núi.

Đặc điểm đời sống sinh sản và nhiệt độ cơ thể của chim bồ câu?

Trả lời : Sống trên cây bay giỏi,tập tính làm tổ, đẻ mỗi lứa 2 trứng có vỏ đá vôi bao bọc là động vật hằng nhiệt.

Thảo luận nhóm trả lời câu hỏi sau :
So sánh sự sinh sản của thằn lằn và chim ?


Trả lời :
Giống nhau : Đẻ trứng, trứng có nhiều noãn hoàng,
có vỏ bao bọc, thụ tinh trong.
Khác Nhau :
+ Thằn lằn : Đẻ nhiều trứng , có vỏ màng dai bao bọc, con đực có 2 cơ quan giao phối. không có tập tính nuôi con

+ Chim : Đẻ ít trứng, có vỏ đá vôi, con đực
không có cơ quan giao phối, có tập tính ấp trứng,
nuôi con bằng sữa diều.


Hiện tượng ấp trứng và nuôi con bằng sữa có ý nghĩa gì ?
Đáp : Ấp trứng  Phôi phát triển ít lệ thuộc vào môi trường. Nuôi con bằng sữa giúp con non phát triển tốt hơn.
Kết luận :
I/ Đời sống :
Bồ câu sống trên cây bay giỏi.
Tập tính làm tổ.
Là động vật hằng nhiệt.
Sinh sản:
Thụ tinh trong , trứng có nhiều noãn hoàng, có vỏ đá vôi.
Có hiện tượng ấp trứng, nuôi con bằng sữa diều.

II/ CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN
1/ Cấu tạo ngoài :
Hãy quan sát hình 41.1, 41.2, đọc thông tin phần I SGK.
Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu ?

ke:
1/ Cấu tạo ngoài :
Thân : Hình thoi, mỏ sừng bao lấy hàm.
Đầu nhẹ, cổ dài khớp đầu với thân
Da khô, phủ lông vũ. Lông ống có các sợi lông làm thành phiến mỏng, lông tơ có các sợi lông mảnh làm thành chùm lông xốp.
Chi trước : Biến thành cánh.
Chi sau : Có bàn chân dài, 3 ngón trước, 1 ngón sau, các ngón đều có vuốt.

Em hãy quan sát và đọc kĩ các chú thích hình 41.1, 4.12
BẢNG 1: ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO NGOÀI CỦA CHIM BỒ CÂU
Thảo luận nhóm, điền đầy đủ thông tin vào cột ý nghĩa thích nghi của bảng sau :
ĐÁP ÁN BẢNG 1
Giảm sức cản không khí khi bay.

Quạt gió, ( động lực của sự bay) cản không khí hạ cánh.

Giúp bám chặt vào cành cây, tạo đà cất cánh và khi hạ cánh.
Làm cho cánh chim khi dang ra tạo nên một diện tích rộng.

Giữ nhiệt, làm cho cơ thể nhẹ
Phát huy tác dụng của giác quan, bắt mồi, rỉa lông.
Làm đầu chim nhẹ
II/ CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN
1/ Cấu tạo ngoài :
2/ Di chuyển :
Mình đang bay kiểu gì thế ?
Kiểu bay vỗ cánh đấy.
Kiểu bay lượn của hải âu
Mình là hải âu, mình cũng là họ hàng nhà chim mình bay kiểu gì vậy ?
Các em biết chim có mấy kiểu bay? đó là những kiểu bay nào ?
Kết luận :
Chim có hai kiểu bay :
+ Bay lượn.
+ Bay vỗ cánh.
Hãy thảo luận theo nhóm, hoàn thành bảng số 2 SGK trang 136 .
Bảng 2: So sánh kiểu bay vỗ cánh và bay lượn.
Điền dấu  vào cột B hoặc C cho thích hợp
ĐÁP ÁN










KẾT LUẬN CHUNG:
Chim bồ câu là động vật hằng nhiệt, có cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống bay, thể hiện ở những đặc điểm sau : thân hình thoi được phủ bằng lông vũ nhẹ, xốp; hàm không có răng, có mỏ sừng bao bọc; chi trước biến đổi thành cánh; chi sau có bàn chân dài, các ngón chân có vuốt, ba ngón trước, 1 ngón sau, tuyến phao câu tiết dịch nhờn, chim bồ câu có kiểu bay vỗ cánh.
a/ Thân hình thoi được phủ bằng lông vũ nhẹ, xốp.
b/ Thân hình chữ nhật được phủ bằng lớp lông vũ nhẹ xốp.
c/ Hàm không có răng, có mỏ sừng bao bọc; chi trước biến đổi thành cánh; chi sau có bàn chân dài, các ngón chân có vuốt, ba ngón trước.
d/ Đầu to, cánh nhỏ, chân dài có 5 ngón.

c/
a/
ĐÁP ÁN
KIỂM TRA – ĐÁNH GIÁ
Những đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay :
Hãy khoanh tròn vào những đặc điểm mà em cho là đúng nhất.

Dặn dò :
Học bài, trả lời câu hỏi 1, 3 SGK trang 137.
Chuẩn bị trước bảng thành phần cấu tạo của một số hệ cơ quan SGK trang 139.