Bài 41. Cấu tạo và chức năng của da

CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA DA
Tiết 43
Giáo viên: Trần Thị Thơm
Cơ thể chúng ta được bao phủ bên ngoài bởi lớp da góp phần tạo nên hình dáng , vẻ đẹp của con người và thực hiện nhiều chức năng quan trọng. Vậy da có cấu tạo và chức năng gì?
NỘI DUNG CHÍNH
I ) CẤU TẠO CỦA DA
II ) CHỨC NĂNG
CỦA DA
Lớp biểu bì
Lớp bì
Lớp mỡ
dưới da
Da
Tầng tế bào sống (2)
Tầng sừng (1)
Thụ quan (8)
Tuyến nhờn (7)
Cơ co chân lông (5)
Lông và bao lông (6)
Tuyến mồ hôi (3)
Dây thần kinh (4)
Mạch máu (9)
Lớp mỡ (10)
Quan sát hình 41, dùng mũi tên (→) chỉ các thành phần cấu tạo của các lớp biểu bì, lớp bì, lớp mỡ dưới da trong sơ đồ dưới đây
1. Vì sao vào mùa khô hanh ta thường thấy có những vảy nhỏ bong ra như phấn ở quần áo?
2. Quan sát H 41 và đọc thông tin SGK , hãy cho biết vị trí và đặc điểm của tầng tế bào sống ?
3. Vì sao da ta luôn mềm mại,khi bị ướt không ngấm nước ?
4. Vì sao ta nhận biết được nóng lạnh,độ cứng, mềm của vật mà ta tiếp xúc ?
6. Lớp mỡ dưới da có vai trò gì ?
7. Tóc và lông mày có tác dụng gì ?
5. Da có những phản ứng như thế nào khi trời quá nóng hay quá lạnh ?
Tầng sừng
Vảy trắng tự bong ra chính là lớp tế bào ngoài cùng của da hoá sừng và chết
? Vì sao vào mùa khô hanh ta thường thấy có những vảy nhỏ bong ra như phấn ở quần áo?
Quan sát H 41 và đọc thông tin SGK , hãy cho biết vị trí và đặc điểm của tầng tế bào sống ?
- Nằm dưới tầng sừng
- Gồm những tế bào sống có
khả năng phân chia tạo tế
bào mới .
- Có các tế bào hắc tố tạo nên màu da
Một số màu da ở người
Da trắng
Da vàng
Da đen
Da đỏ
? Vì sao da ta luôn mềm mại, khi bị ướt không ngấm nước ?
Da mềm mại, không thấm nước vì được cấu tạo từ các sợi mô liên kết bện chặt với nhau và trên da có nhiều tuyến nhờn tiết chất nhờn lên bề mặt da
Cấu trúc của da thay đổi dần theo độ tuổi
? Vì sao ta nhận biết được nóng lạnh, độ cứng, mềm của vật mà ta tiếp xúc ?
Vì da có nhiều cơ quan thụ cảm là những đầu mút tế bào thần kinh giúp da nhận biết nóng, lạnh,cứng,mềm
Đầu mút dây thần kinh
? Da có những phản ứng như thế nào khi trời quá nóng hay quá lạnh ?
- Khi trời nóng mao mạch dưới da dãn,tuyến mồ hôi tiết nhiều mồ hôi
- Khi trời lạnh mao mạch co lại, cơ chân lông co
? Lớp mỡ dưới da có vai trò gì ?
Chống ảnh hưởng cơ học của môi trường và có vai trò chống mất nhiệt khi trời rét
? Tóc và lông mày có tác dụng gì ?
- Tóc tạo nên một lớp đệm không khí có vai trò chống tia tử ngoại của ánh nắng mặt trời và điều hoà nhiệt độ.
- Lông mày có vai trò ngăn mồ hôi và nước không chảy xuống mắt
- Lông , móng là sản phẩm của da .
- Lông , móng được sinh ra từ các túi cấu tạo bởi các tế bào của tầng tế bào sống
?
? Da có những chức năng gì?
ĐÁP ÁN
Chức năng của da:
- Điều hòa thân nhiệt
- Bảo vệ cơ thể
- Nhận biết kích thích của môi trường nhờ các cơ quan thụ cảm
- Tham gia hoạt động bài tiết mồ hôi
- Da và sản phẩm của da tạo nên vẻ đẹp cho con người
? Đặc điểm nào của da giúp da thực hiện chức năng bảo vệ?
- Lớp tế bào ngoài cùng hoá sừng.
- Da được cấu tạo từ các sợi của mô liên kết tạo độ bền cơ học.
- Lớp mỡ dưới da giảm tác động cơ học, chống mất nhiệt.
- Sắc tố da góp phần chống tác hại của tia tử ngoại.
?Bộ phận nào của da giúp da tiếp nhận các kích thích? Bộ phận nào thực hiện chức năng bài tiết?
- Tiếp nhận kích thích nhờ cơ quan thụ cảm.
- Bài tiết qua tuyến mồ hôi.
? Da điều hòa thân nhiệt bằng cách nào?
Điều hòa thân nhiệt nhờ co giãn mạch máu dưới da, hoạt động tuyến mồ hôi, co cơ chân lông. Lớp mỡ dưới da chống mất nhiệt.
Ghép các số 1, 2, 3, . ở cột A với các chữ a, b, c, . ở cột B cho phù hợp:
1 + c
2 + b
3 + a, e
4 + d
g. Bảo vệ cơ thể
, g
, g
, g
, g
Em có biết?
Trong lòng bàn tay và vân tay có nhiều chỉ tay và vân tay là do bề mặt của lớp biểu bì của da bị phân làm nhiều nếp hẹp. Các chỉ tay và vân tay tồn tại suốt đời không thay đổi và đặc trưng từng người. Vì vậy, trong công tác điều tra phá án hiện nay người ta cẫn còn vận dụng phương pháp so sánh vân tay để tìm thủ phạm.
DẶN DÒ
- Trả lời các câu hỏi SGK- 133
- Làm bài tập trong vở bài tập Sinh học
- Chuẩn bị trước bài 42: “Vệ sinh da”