Bài 40. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

KIỂM TRA BÀI CŨ
Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng.

Khi nào thì ta nhìn thấy vật?
KIẾN THỨC CŨ
1. Định luật truyền thẳng của ánh sáng:
Trong một môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
2. Ta nhìn thấy vật khi có ánh sáng truyền từ vật vào mắt ta.
Bài 40: HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Các em làm thí nghiệm sau:
Đặt mắt nhìn dọc theo một chiếc đũa thẳng từ đầu trên (hình 40.1a), ta không nhìn thấy đầu dưới của đũa.
Giữ nguyên vị trí đặt mắt, đổ nước vào bát (hình 40.1b), liệu có nhìn thấy đầu dưới của đũa hay không?
Vậy trong môi trường trong suốt nhưng không đồng tính, ánh sáng truyền đi như thế nào?
Chương III: QUANG HỌC
Bài 40: HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Thứ bảy, 23.01.2010
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Quan sát hình 40.2 và nêu nhận xét về đường truyền của tia sáng:
a) Từ S đến I (trong không khí).
b) Từ I đến K (trong nước).
c) Từ S đến mặt phân cách rồi đến K.
Bài 40: HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Thứ bảy, 23.01.2010
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Quan sát hình 40.2 và nêu nhận xét về đường truyền của tia sáng:
a) Tia sáng từ S  I: đường thẳng.
b) I  K: đường thẳng.
c) S  mặt phân cách  K: bị gãy khúc tại I.
Hiện tượng ánh sáng truyền từ không khí sang nước có tuân theo định luật truyền thẳng của ánh sáng không?
Hiện tượng các em vừa quan sát được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
Bài 40: HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Thứ bảy, 23.01.2010
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
* Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác và bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.

Một vài khái niệm
Concept
Bố trí thí nghiệm như hình 40.2
C1 Tia khúc xạ có nằm trong mặt phẳng tới không?
Góc tới và góc khúc xạ, góc nào lớn hơn?
C2 Hãy đề xuất phương án thí nghiệm để kiểm tra xem những nhận xét trên có còn đúng khi thay đổi góc tới hay không.
Concept
Kết luận:
* Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước thì:
-Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.
-Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.

Bài 40: HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Thứ bảy, 23.01.2010
II. SỰ KHÚC XẠ CỦA TIA SÁNG KHI TRUYỀN TỪ NƯỚC SANG KHÔNG KHÍ
Kết luận trên có còn đúng trong trường hợp tia sáng truyền từ nước sang không khí hay không?
Bài 40: HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Thứ bảy, 23.01.2010
II. SỰ KHÚC XẠ CỦA TIA SÁNG KHI TRUYỀN TỪ NƯỚC SANG KHÔNG KHÍ
Thí nghiệm
Kết luận:
* Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí thì:
-Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.
-Góc khúc xạ lớn hơn góc tới.
Concept
C7 Phân biệt các hiện tượng khúc xạ và phản xạ ánh sáng.
III. VẬN DỤNG
Concept
C8 Giải thích hiện tượng nêu ra ở phần mở bài.
III. VẬN DỤNG
Concept
C8 Giải thích hiện tượng nêu ra ở phần mở bài.
III. VẬN DỤNG
VỀ NHÀ
Học thuộc phần ghi nhớ
Vẽ tia khúc xạ trong trường hợp tia sáng
truyền từ không khí sang nước
Chuẩn bị kiểm tra 15’
Chúc các em học tập tiến bộ
Dẹp dụng cụ thí nghiệm, máy…