Bài 40. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

Tiết 44 : BÀI 40 HiỆN TƯỢNG
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
-D?t m?t nh�n d?c theo m?t chi?c dua th?ng t? d?u trín (H. 40.1a) ta kh�ng nh�n th?y d?u du?i c?a dua.
H�nh.40.1
b)
-Gi? nguyín v? tr� d?t m?t,d? nu?c văo bât (H.40.1b), li?u c� nh�n th?y d?u du�i c?a dua hay kh�ng?
M
M
Các em chú ý quan sát H.4.2 (SGK) đồng thời xem trên màn hình và nêu nhận xét về đường truyền của tia sáng:
Từ S đến I (trong không khí).
b) Từ I đến K ( trong nước).
c) Từ S đến mặt phân cách rồi đến K.
I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng
1.Quan sât:
Tiết 44 : BÀI 40 HiỆN TƯỢNGKHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I
S
N
N’
K
I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng
1. Quan sât:
Mặt phân cách
P
Q
I
S
N
N’
K
I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng
1. Quan sát:
M?t phđn câch
P
Q
Đổi vị trí của S và quan sát đường truyền của tia sáng
I
S
N
N’
K
I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng
1.Quan sât:
M?t phđn câch
P
Q
?Th? năo g?i lă hi?n tu?ng kh�c ânh sâng ?
Khi nào thì có hiện tượng khúc xạ?
Khi ánh sáng chiếu từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác
Khi hiện tương khúc xạ xảy ra thì tia sáng có hiện tượng gì?
Tia sáng bị gãy khúc (đột ngột đổi hướng) ở mặt phân cách hai môi trường trong suốt.
2. K?t lu?n: Tia sâng truy?n t? kh�ng kh� sang nu?c( t?c lă truy?n t? m�i tru?ng trong su?t năy sang m�i tru?ng trong su?t khâc) th� b? gêy kh�c t?i m?t phđn câch gi?a hai m�i tru?ng. Hi?n tu?ng d� g?i lă hi?n tu?ng kh�c x? ânh sâng.
I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng
3.M?t s? khâi ni?m
I
S
N
N’
K
SI: Tia tới
IK:Tia khúc xạ
G�c SIN:lă g�c t?i k� hi?u lă i
G�c KIN`lă g�c kh�c x? k� hi?u r
Mặt phân cách
I Là điểm tới
Mạt phẳng chứa tia tới SI và pháp tuyến NN’ là mặt phẳng tới
I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng
P
Q
? C1Hêy cho bi?t:
? Tia kh�c x? c� n?m trong m?t pha�ng t?i kh�ng?
? G�c t?i vă g�c kh�c x?, g�c năo l?n hon?
Th� nghi?m
I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng
?Khi tia sâng truy?n t? kh�ng kh� sang nu?c s? nhu th? năo ?
5.K?t Lu?n:
?Khi tia sâng truy?n t? kh�ng kh� sang nu?c th�:
Tia kh�c x? n?m trong m?t ph?ng t?i.
? G�c kh�c x? nh? hon g�c t?i.
I- Hiên tượng khúc xạ ánh sáng
5.K?t Lu?n:
C3
N
N’
S
K
S`
K`
S``
K``
I
Mặt phân cách
II- Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí.
C4. Kết luận trên còn đúng trong trường hợp tia sáng truyền từ nước sang không khí hay không? Đề xuất một phương án thí nghiệm để kiểm tra dự đoán đó.
1.
Hãy chọn 1 trong 2 phương án TN sau:
Chiếu tia sáng từ nước sang không khí bằng cách đặt nguồn sáng ở đáy bình nước.
2. Để đáy bình lệch ra khỏi mặt bàn đặt nguồn sáng ở ngoài bình, chiếu một tia sáng qua đáy bình vào nước rồi sang không khí.
II- Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí.
1. TN ki?m tra
C5
.
.
A
B
.
C
Mặt phân cách
C5
.
A
B
.
C
M?t phđn câch
C5
C6. Nhận xét đường truyền của tia sáng, chỉ ra điểm tới, tia tới,vẽ pháp tuyến tại điểm tới, so sánh độ lớn góc khúc xạ và góc tới.
II- Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí.
1. TN Ki?m tra
A
B
N
N`
C
Mặt phân cách
B là điểm tới.
AB là tia tới.
G�c t?i: i
i
G�c Kh�c x?r
r
i < r
?Khi tia sâng truy?n t? nu?c sang kh�ng kh� th�:
? Tia kh�c x? n?m trong m?t ph?ng t?i.
? G�c kh�c x? l?n hon g�c t?i.
II- Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí.
1. K?t lu?n
Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường, được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng
Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước, góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí, góc khúc xạ lớn hơn góc tới.
Ghi nh?
III-Vận dụng
C7. Phđn biít câc hi?n tu?ng kh�c x? vă ph?n x? ânh sâng.
C7
Giải thích hiện tượng nêu ra ở phần mở bài.
III-Vận dụng
C8
I
I`
Thay vì thấy điểm A thì ta lại nhìn thấy điểm A’
P
Q
Mạt phân cách
S
N`
N
I
A
a) Tia IA?
B
b) Tia IB?
C
c) Tia IC?
D
d) Tia ID?
?Tia ch?n lă : tia IB v� khi ânh sâng tuy?n t? kh�ng kh� văo nu?c g�c kh�c x? nh? hon g�c t?i.
Nu?c
Không khí
Tia nào sau đây là tia khúc xạ? Vì sao?
?Tia năo sau dđy lă tia kh�c x?? V� sao?
P
Q
Mặt phân cách
S
N`
N
I
A
a) Tia IA?
B
b) Tia IB?
C
c) Tia IC?
D
d) Tia ID?
?Tia ch?n lă : tia IC v� khi ânh sâng tuy?n t? nu?c sang kh�ng kh� g�c kh�c x? l?n hon g�c t?i.
Nu?c
Không khí
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc phần ghi nhớ trong SGK
Xem lại các câu vận dụng đã làm trên lớp.
Làm các bài tập ở sách BT: 40-41.1 vă câc băi tập sau:
TIẾT HỌC KẾT THÚC
Kính chúc thầy cô sức khỏe và thành đạt
Chúc các em chăm ngoan học giỏi