Bài 40. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

M
M
M
I Hiên tượng khúc xạ ánhsáng
1. Quan sát:
Quan sát H.4.2 (SGK) đồng thời xem trên màn hình và nêu nhận xét về đường truyền của tia sáng:
a) Từ S đến I (trong không khí).
b) Từ I đến K ( trong nước).
c) Từ S đến mặt phân cách rồi đến K.
S
K
I
I
S
N
N’
K
P
Q
Mặt phân cách
Nêu kết luận về đường truyền của tia sáng từ không khí vào nước.
Tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác thì bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường. Hiện tượng đó gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng
S
K
I
N
N`
- Tia tới : SI
- Tia Khúc xạ : IK
- Điểm tới : I
Pháp tuyến : NN`
Góc tới : SIN
Góc khúc xạ : KIN`
- Mặt phẳng tới : (P)
P
3. Một số khái niệm
Mặt phân cách
C1: - Tia Khúc xạ có nằm trong mặt phẳng tới không?
- Góc khúc xạ như thế nào với góc tới
S
K
I
N
N`
P
4. Quan sát thí nghiệm: bố trí thí nghiệm theo hình 49.2 sgk
Trả lời C1, C2
Kết luận : khi tia sáng truyền từ không khí sang nước thì:
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.
- Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
N
N’
S
K
S`
K`
S``
K``
I
Mặt phân cách
C2. Hãy đề xuất phương án thí nghiệm để kiểm tra xem những nhận xét trên có còn đúng khi thay đổi góc tới hay không?
2. Thí nghiệm kiểm tra:
Có thể dùng phương pháp che khuất sau đây để vẽ đường truyền của tia sáng từ nước sang không khí
A
B
C
C5: Chứng minh rằng đường nối các vị trí của ba đinh ghim A,B,C là đường truyền của tia sáng từ đinh ghim A tới mắt
.
A
B
.
C
C6. Nhận xét đường truyền của tia sáng và chỉ ra điểm tới, tia tới , tia khúc xạ , vẽ pháp tuyến tại điểm tới. So sánh góc khúc xạ và góc tới.
.
A
B
.
C
Điểm tới B
Tia tới AB
Tia khúc xạ BC
Pháp tuyến NN’
N
N`
Góc NBC > Góc ABN’
Qua thí nghiệm rút ra kết luận khi tia sáng truyền từ nước sang không khí?
S
K
I
N
N`
P
S
K
I
N
P
i
r
i
i’
Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
Hiện tượng phản xạ ánh sáng
C7: Phân biệt hiện tượng khúc xạ và phản xạ ánh sáng
C7: Phân biệt hiện tượng khúc xạ và phản xạ ánh sáng
P
Q
Mạt phân cách
S
N`
N
I
A
a) Tia IA ?
B
b) Tia IB ?
C
c) Tia IC ?
D
d) Tia ID ?
Tia chọn là : tia IB vì khi ánh sáng tuyền từ không khí vào nước góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.

Nu?c
Không khí
Tia nào sau đây là tia khúc xạ của tia tới SI? Vì sao?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc phần ghi nhớ trong SGK
Xem lại các câu vận dụng đã làm trên lớp.
Soạn bài mới:quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ: tìm hiểu các thí nghiệm trong bài.
Làm các bài tập ở sách BT: 40-41.1 và các bài tập sau: