Bài 40. Dầu mỏ và khí thiên nhiên

Trong lòng đất : Khí thiên nhiên thường có nhiều trong các mỏ khí, ở những độ sâu khác nhau, và được bao bọc bởi các lớp không thấm nước.
Dưới đại dương :Khí thiên nhiên được tạo ra từ sinh vật phù du, các vi sinh vật sống dưới nước bao gồm tảo và động vật nguyên sinh . Trải qua hàng triệu năm , xác các loại sinh vật này đã chuyển hóa hóa học các chất hữu cơ này thành khí thiên nhiên.
Khí thiên nhiên còn được tìm thấy trong mỏ dầu, hình thành một lớp nằm trên dầu mỏ.
Khí mêtan trong tầng than đá

Con đường phát triển của khí thiên nhiên :
Năm 250 ở Trung Quốc
Thế kỉ thứ 17, được sưởi ấm ở miền Bắc ý
Năm 1821, ở Hoa Kỳ, khí thiên nhiên lần đầu đã được phát hiện ở Fredonia New York
Ngày nay , khí thiên nhiên được khai thác và sử dụng rộng rãi trên khắp các châu
Bản đồ sản lượng khí thiên nhiên theo quốc gia
(các quốc gia màu nâu và tiếp theo là màu đỏ là những quốc gia có sản lượng lớn nhất)
Thềm lục địa phía nam
Khí thiên nhiên là nhiên liệu hóa thạch .Thành phần :
85% mêtan (CH4)
10% là êtan (C2H6 )
Một lượng nhỏ propan (C3H8), butan (C4H10), pantan (C5H12) và các alkan khác
Phần còn lại là các tạp chất , bao gồm cacbon đioxit (CO2), hidro sulfit (H2S) và nitơ (N2)
Dựa vào thành phần ,người ta chia khí thiên nhiên thành nhiều loại :
Khí khô: khí có chứa tỷ lệ mêtan cao
Khí ướt : chủ yếu là êtan, propan và butan
Khí chua : khí chứa nồng độ hyđrô sulfít cao
Khí ngọt : khí có chứa ít chất hyđrô sulfít
Còn lại là các chất gây ô nhiễm như hyđrô sulfít và các hợp chất lưu huỳnh khác

Định vị được các mỏ khí có chứa những thành phần cần thiết cho việc tạo ra khí thiên nhiên: đá nguồn giàu hữu cơ, các điều kiện chôn vùi đủ cao để tạo ra khí tự nhiên từ các chất hữu cơ, các kiến tạo đá có thể "bẫy" các hydrocacbon
Tiến hành khoan các giếng các kiến tạo đá
Khi áp lực khí thường giảm sút dần sau một thời gian khai thác và người ta phải dùng bơm hút khi lên bề mặt
Giàn khoan Định vị được các mỏ khí
Giàn khoan trên mỏ Bạch Hổ
THU KHÍ
Khí thiên nhiên được vận chuyển bằng các đường ống dẫn khí đến các hộ tiêu thụ là các khu dân cư hay các khu công nghiệp
Khi khí đã đến nơi tiêu thụ, các công ty khí đốt thường chứa vào các bồn bể để cung cấp cho thị trường vào giờ cao điểm.
Khí thiên nhiên có thể được chở bằng tàu và tàng trữ dưới dạng khí hóa lỏng (LPG) . Khí hóa lỏng được vận chuyển bằng tàu bồn và xe bồn.
Trong nhiều trường hợp, Khí thiên nhiên được dự trữ ở các mỏ than hoặc các giếng dầu đã bị bỏ hoang. Khi cần, người ta lại bơm lên mặt đất.
Khí thiên nhiên được chế biến bằng các thiết bị tách lọc khí để loại bỏ các hợp chất không phải là hyđrôcacbon, đặc biệt là hydrosunfit và cacbođioxit. Hai quá trình sử dụng cho mục đích này là hấp thụ và hút bám.
Sau khi các tạp chất đã được loại bỏ trong các thiết bị tách lọc, khí thiên nhiên được vận chuyển đến các nhà máy chế biến nơi các hợp chất như êtan, butan và các chất khác được tách ra để sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau
CH4: Dùng cho nhà máy điện, sứ, đạm,
sản xuất ancol metylic, andehit fomic,...
C2H6: Điều chế etilen để sản xuất nhựa PE
Khí mỏ dầu
Khí thiên nhiên
C3H8, C4H10: Khí hóa lỏng (gas) dùng làm
nhiên liệu cho công nghiệp, đời sống.
Các nhà máy chế biến khí thiên nhiên
Một nhà máy nén khí của Gazprom tại Belarus.
Máy nén khí thiên nhiên
Làm nhiên liệu gia dụng, đố trong các bếp gas, lò gas để nấu nướng, sấy khô
Xe buýt chạy bằng khí thiên nhiên
Sản xuất xăng sạch từ khí thiên nhiên
Ngoài ra, khí thiên nhiên còn được sử dụng rộng rãi trong nhiên liệu công nghiệp, được dùng để đốt lò gạch, gốm và lò cao sản xuất xi măng
Khí thiên nhiên còn được dùng để đốt các lò đốt các tua bin nhiện điện để phát điện cũng như các lò nấu thủy tinh, lò luyện kim loại và chế biếng thực phẩm
Làm nguyên liệu đầu vào cho các ngành hóa dầu để tạo ra các chất hóa dầu để sản xuất ra phân đạm, dược phẩm , chất dẻo và nhiều hàng hóa khác
CNG & LPG