Bài 40. Đa dạng và đặc điểm chung của lớp Bò sát

1/13/2011

Cường Trần
PHÒNG GIÁO DỤC HUYỆN YÊN HƯNG
TRƯỜNG THCS CẨ�M LA
TẬP THỂ LỚP 7A2 KÍNH CHÀO
QUÝ THẦY CÔ
Giáo viên thực hiện: Trần Văn Cường - Trường THCS Cẩm La

1/13/2011

Cường Trần
Kiểm tra bài cũ
Nêu đặc điểm tiến hóa về hệ hô hấp, hệ
tuần hoàn của thằn lằn so với ếch đồng

1/13/2011

Cường Trần
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
Các loài khủng long
Đặc điểm chung
Vai trò của lớp bò sát
Bò sát có khoảng bao
nhiêu loài?
Lớp bò sát được chia
thành mấy bộ?�
Lớp bò sát
Bộ
Đầu mỏ
Bộ
cá sấu
Bộ
có vảy
Bộ rùa

1/13/2011

Cường Trần

1/13/2011

Cường Trần
Bảng1. Phân biệt các bộ trong lớp bò sát
Bộ
có vảy
Bộ
cá sấu
Bộ rùa
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
Hãy lựa chọn những thông tin thích hợp ở hình 40.1 điền vào bảng sau:
1/13/2011

1/13/2011

Cường Trần
Bảng 1. Phân biệt các bộ trong lớp bò sát
Bộ
có vảy
Bộ
cá sấu
Bộ rùa
Không có
Không có
Có
Hàm dài, răng
lớn mọc trong
lỗ chân răng
Hàm không
có răng
Trứng có
màng dai
Trứng có
vỏ đá vôi
Trứng có
vỏ đá vôi
Hàm ngắn,
răng nhỏ mọc
trên hàm
Thằn lằn
bóng, rắn ráo,
rắn lục, …
Cá sấu
Ba ba, rùa
núi vàng,
Đồi mồi,…
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
Chủ yếu sống ở cạn
Sống vừa ở nước vừa ở cạn
Sống vừa ở nước vừa ở cạn

1/13/2011

Cường Trần
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1.Sự ra đời và phồn thịnh củakhủng long
Tổ tiên của bò sát xuất hiện
cách đây bao lâu?
Tổ tiên bò sát xuất hiện cách đây 280-230
triệu năm.
Lớp bò sát rất đa dạng được thể hiện ở các đặc điểm:
Số loài lớn (6500 loài), chia ra thành 4 bộ.
Có hình thái, cấu tạo, lối sống và môi trường sống phong phú.
Từ bảng kiến thức chuẩn trên em có nhận xét gì về sự đa dạng của lớp bò sát?

1/13/2011

Cường Trần
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
Sự ra đời và phồn thịnh của khủng
long
Thời gian nào bò sát phát triển
phồn thịnh nhất?
Tổ tiên bò sát xuất hiện cách đây 280-230
triệu năm.
Thời gian phát triển phồn thịnh
nhất là thời đại khủng long.
Lớp bò sát rất đa dạng được thể hiện ở các đặc điểm:
Số loài lớn (6500 loài), chia ra thành 4 bộ.
Có hỡnh thỏi, c?u t?o, l?i s?ng và môi trường sống phong phú.

1/13/2011

Cường Trần
Lưỡng cư cổ
Bò sát cổ
Khủng long bạo chúa
Khủng long cá
Khủng long cánh
Khí hậu nóng ẩm
Chuyển sang khô hanh
Điều kiện thuận lợi
Không bị cạnh tranh
.........
I. ĐA DẠNG CỦA BÒ SÁT
II.CÁC LOÀI KHỦNG LONG
1. Sự ra đời và phồn thịnh của khủng long
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
Lớp bò sát rất đa dạng được thể hiện ở các đặc điểm:
Số loài lớn (6500 loài), chia ra thành 4 bộ.
Có hỡnh thỏi, c?u t?o, l?i s?ng và môi trường sống phong phú.
Tại sao Khủng Long lại phát triển như vậy?

1/13/2011

Cường Trần
Khủng long bạo chúa
Khủng long bạo chúa
Chi sau to khoẻ, có vuốt sắc nhọn
Hàm có răng chuyên ăn thịt ĐV ở cạn
Khủng long cá
Cơ thể hình cá
-Chi có dạng vây cá
-Bơi giỏi
Khủng long cánh
Cánh có cấu tạo như cánh dơi
- Chi sau yếu
-Biết bay lượn
Khủng long cổ dài

1/13/2011

Cường Trần
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1. Sự ra đời và phồn thịnh của khủng long
- Tổ tiên bò sát xuất hiện cách đây 280-230 triệu năm.
- Thời gian phát triển phồn thịnh
nhất của bò sát là thời đại
khủng long.
2. Sự diệt vong của khủng long
Lớp bò sát rất đa dạng được thể hiện ở các đặc điểm:
Số loài lớn (6500 loài), chia ra thành 4 bộ.
Có hỡnh thỏi, c?u t?o, l?i s?ng và môi trường sống phong phú.
* Sự phát triển phồn thịnh của khủng long do: điều kiện sống thuận lợi, chưa có kẻ thù.
* Các loài khủng long rất đa dạng: môi trường sống, thức ăn, cấu tạo cơ thể, ...

1/13/2011

Cường Trần
Lưỡng cư cổ
Bò sát cổ
Khủng long bạo chúa
Khủng long cá
Khủng long cánh
Bò sát cỡ nhỏ
( Thằn lằn, cá sấu, rắn ... )
Khí hậu nóng ẩm
Chuyển sang khô hanh
Điều kiện thuận lợi
Không bị cạnh tranh
Do va chạm của thiên thạch vói trái đất gây ra thiên tai. Kh� h�u kh� n�ng chuyĨn sang l�nh ��t ng�t
Sự xuất hiện của chim và thú
.........
I. ĐA DẠNG CỦA BÒ SÁT
- Số lượng loài lớn (6.500 loài), chia thành 4 bộ.
- Môi trường sống phong phú
- Hình thái, cấu tạo và lối sống đa dạng
II.CÁC LOÀI KHỦNG LONG
1.Sự ra đời và phồn thịnh của khủng long
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
2. Sự diệt vong của khủng long

1/13/2011

Cường Trần
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1. Sự ra đời và phồn thịnh của khủng long
Nguyên nhân khủng long bị diệt vong?
- Tổ tiên bò sát xuất hiện cách đây 280-230 triệu
năm.
2. Sự diệt vong của khủng long
Tại sao bò sát cỡ nhỏ vẫn tồn tại
đến ngày nay?
- Nguyên nhân diệt vong của khủng long:
+ Do cạnh tranh với chim thú.
+ Do ảnh hưởng của khí hậu và thiên tai.
- Bò sát nhỏ vẫn tồn tại vì:
+ Cơ thể nhỏ ? dễ tìm nơi trú ẩn.
+ Yêu cầu về thức ăn ít.
+ Trứng nhỏ an toàn hơn.
* Sự phát triển phồn thịnh của khủng long do: điều kiện sống thuận lợi, chưa có kẻ thù.
* Các loài khủng long rất đa dạng: môi trường sống, thức ăn, cấu tạo cơ thể, ...
III. Đặc điểm chung

1/13/2011

Cường Trần
Bài 40: Đa dạng và đặc điểm chung của lớp bò sát
Là động vật biến nhiệt
Thụ tinh trong
Trứng có màng dai hoặc vỏ đá vôi bao dọc, giàu noãn hoàng
Có cơ quan giao cấu
Tim ba ngăn có vách hụt, hai vòng tuần hoàn, máu nuôi cơ
thể là máu pha
Phổi nhiều vách ngăn
Chi yếu có vuốt sắc
Màng nhĩ nằm trong hốc tai
Cổ dài
Da khô có vảy sừng
Thích nghi hoàn toàn với đời sống ở cạn
Dựa vào kiến thức đã học, trao đổi nhóm thống nhất ý kiến về đặc điểm chung của bò sát theo các đặc điểm sau đây. Hoàn thành bảng kiến thức:

1/13/2011

Cường Trần
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1. Sự ra đời và phồn thịnh của
khủng long
2. Sự diệt vong của khủng long
III. Đặc điểm chung
- Bò sát là ĐVCXS thích nghi hoàn toàn
với đời sống ở cạn.
- Da khô có vảy sừng
- Cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc tai.
- Phổi có nhiều vách ngăn
- Tim có vách hụt (trừ cá sấu), máu nuôi
cơ thể là máu pha.
- Chi yếu có vuốt sắc
- Thụ tinh trong, trứng có vỏ đá vôi
(màng dai) bao bọc, giàu noãn hoàng.
- Là ĐV biến nhiệt.
Töø baûng kieán thöùc chuaån treân em haõy phaùt bieåu ñaëc ñieåm chung cuûa lôùp boø saùt?

1/13/2011

Cường Trần
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1. Sự ra đời và phồn thịnh của
khủng long
2. Sự diệt vong của khủng long
III. Đặc điểm chung
IV. Vai trò

1/13/2011

Cường Trần
Vai trò của bò sát

1/13/2011

Cường Trần
Vai trò của bò sát
Ba ba
tưới chao
Ba ba
chả hấp
Thịt rắn
nướng
Nhông
nướng
Ba ba xào
sả ớt
Ba ba hầm
thuốc bắc

1/13/2011

Cường Trần
Vai trò của bò sát

1/13/2011

Cường Trần
Vai trò của bò sát

1/13/2011

Cường Trần
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1. Sự ra đời và phồn thịnh của
khủng long
2. Sự diệt vong của khủng long
III. Đặc điểm chung
IV. Vai trò
Vai trò của Bò sát:
- ích lợi:
+ Có ích cho nông nghiệp: Rắn diệt chuột,....
+ Có giá trị thực phẩm: Ba ba, rùa, ....
+ Làm dược phẩm: Trăn, rắn, ...
+ Sản phẩm mĩ nghệ: Vảy đồi mồi, da cá sấu, ...
Vai trò của Bò sát ?

1/13/2011

Cường Trần
Vai trò của bò sát

1/13/2011

Cường Trần
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1. Sự ra đời và phồn thịnh của
khủng long
2. Sự diệt vong của khủng long
III. Đặc điểm chung
IV. Vai trò
Vai trò của Bò sát:
- ích lợi:
+ Có ích cho nông nghiệp: Rắn diệt chuột,....
+ Có giá trị thực phẩm: Ba ba, rùa, ....
+ Làm dược phẩm: Trăn, rắn, ...
+ Sản phẩm mĩ nghệ: Vảy đồi mồi, da cá sấu, ...
- Tác hại: Gây độc cho người: Rắn, ....
1/13/2011
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1. Sự ra đời và phồn thịnh của
khủng long
- Tổ tiên bò sát xuất hiện cách đây
280-230 triệu năm
-Thời gian phát triển phồn thịnh
nhất là thời đại khủng long
2. Sự diệt vong của khủng long
III. Đặc điểm chung
- Bò sát là ĐVCXS thích nghi
hoàn toàn với đời sống ở cạn
- Da khô có vảy sừng
- Cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc tai
- Phổi có nhiều vách ngăn
- Tim có vách hụt (trừ cá sấu), máu
nuôi cơ thể là máu pha
- Chi yếu có vuốt sắc
- Thụ tinh trong, trứng có vỏ đá vôi
(màng dai)bao bọc, giàu noãn hoàng
- Là ĐV biến nhiệt
- Bò sát có khoảng 6500 loài và xếp
thành 4 bộ: Bộ Đầu mỏ, bộ có vảy,
bộ cá sấu, bộ rùa
IV. Vai trò
1. Có lợi
- Có ích cho nông nghiệp
- Có giá trị thực phẩm
- Sản phẩm mĩ nghệ
- Làm dược phẩm
2. Có hại
- Gây độc cho người
1/13/2011
Bò sát có ba bộ phổ biến: .....................................(1)..................... Tổ tiên Bò sát được .......(2)..... cách đây ...............(3)............ triệu năm. Thời gian phồn thịnh nhất là Thời đại khủng long. Bò sát là ..............(4).. ................... thích nghi hoàn toàn với đời sống ở cạn: da khô, vảy sừng khô, .................(5)...................................., chi yếu có vuốt sắc, phổi có nhiều vách ngăn, ............... (6)...................... ngăn tâm thất (trừ cá sấu), máu đi nuôi cơ thể là ........(7)......, là động vật biến nhiệt. Có cơ quan giao phối, thụ tinh trong; trứng ....................(8)...................... bao bọc, giàu noãn hoàng.
(g): bộ Có vảy, bộ Rùa và bộ Cá sấu
(c): xuất hiện
(e): khoảng 280 - 230
(f): là động vật có xương sống
(h): cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc tai
(b): tim có vách hụt
máu pha
(a): màng dai hoặc vỏ đá vôi bao bọc
bộ Có vảy, bộ Rùa và bộ Cá sấu
xuất hiện
khoảng 280 - 230
là động vật có xương sống
cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc tai
tim có vách hụt
màng dai hoặc vỏ đá vôi bao bọc
(d): máu pha
1
2
3
4
5
6
7
8
Chọn từ hoặc cụm từ trong số các từ và cụm từ dưới đây điền vào chỗ trống trong các câu sau sao cho phù hợp:
Bài 40: Đa dạng và đặc điểm chung của lớp bò sát

1/13/2011

Cường Trần

Đặc điểm thân nhiệt của lớp bò sát ?
Tim của thằn lằn có gì khác so với tim của
ếch đồng?
H
A
Cơ quan tham gia vào quá trình hô hấp của
thằn lằn?
Ô
Mật trăn, yếm rùa là nguyên liệu để sản
xuất cái gì ?
D
Thời đại phồn thịnh nhất của bò sát
là thời đại gì ?
K
Ô từ khoá
Đây là dấu hiệu ngoài khác biệt của lớp
bò sát so với lớp lưỡng cư ?
�
,

1/13/2011

Cường Trần
ghi nhớ
Bò sát có ba bộ phổ biến: bộ Có vảy, bộ Rùa và bộ Cá sấu. Tổ tiên Bò sát được xuất hiện cách đây khoảng 280 - 230 triệu năm. Thời gian phồn thịnh nhất là Thời đại khủng long. Bò sát là động vật có xương sống thích nghi hoàn toàn với đời sống ở cạn: da khô, vảy sừng khô, cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc tai, chi yếu có vuốt sắc, phổi có nhiều vách ngăn, tim có vách hụt ngăn tâm thất (trừ cá sấu), máu đi nuôi cơ thể là mấu pha, là động vật biến nhiệt. Có cơ quan giao phối, thụ tinh trong; trứng có màng dai hoặc vỏ đá vôi bao bọc, giàu noãn hoàng.
Bài 40: Đa dạng và đặc điểm chung của lớp bò sát

1/13/2011

Cường Trần
Hướng dẫn về nhà và chuẩn bị bài sau
Học bài cũ, đọc mục "Em có biết"
- Chu?n b? b�i m?i: Chim b? c�u
+K? s?n c�c b?ng 1/135 SGK v�o v? t?p
+M?u v?t: Tranh ?nh chim b? c�u, lơng chim b? c�u
+Tr? l?i tru?c c�c c�u h?i trong SGK
1/13/2011
Giáo viên thực hiện: Trần Văn Cường - Trường THCS Cẩm La - Huyện Yên Hưng
1/13/2011
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1. Sự ra đời và phồn thịnh của khủng long
- Tổ tiên bò sát xuất hiện cách đây
280-230 triệu năm
Thời gian phát triển phồn thịnh nhất của
bò sát là thời đại khủng long.
2. Sự diệt vong của khủng long
III. Đặc điểm chung
- Bò sát là ĐVCXS thích nghi hoàn toàn
với đời sống ở cạn
- Da khô có vảy sừng
- Cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc tai
- Phổi có nhiều vách ngăn
- Tim có vách hụt (trừ cá sấu), máu
nuôi cơ thể là máu pha
- Chi yếu có vuốt sắc
- Thụ tinh trong, trứng có vỏ đá vôi
(màng dai)bao bọc, giàu noãn hoàng
- Là ĐV biến nhiệt
IV. Vai trò
Lớp bò sát rất đa dạng thể hiện ở các đặc điểm:
Số loài lớn (6500 loài), chia ra thành 4 bộ.
Có hình thái, cấu tạo, lối sống và môi trường sống phong phú.
1/13/2011
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
I. Đa dạng của bò sát
II. Các loài kh?ng long
1. Sự ra đời và phồn thịnh của
khủng long
- Tổ tiên bò sát xuất hiện cách đây
280-230 triệu năm
- Thời gian phát triển phồn thịnh
nhất là thời đại khủng long
2. Sự diệt vong của khủng long
(Xem SGK/132)
III. Đặc điểm chung
- Bò sát là ĐVCXS thích nghi
hoàn toàn với đời sống ở cạn
- Da khô có vảy sừng
- Cổ dài, màng nhĩ nằm trong hốc tai
- Phổi có nhiều vách ngăn
- Tim có vách hụt (trừ cá sấu), máu
nuôi cơ thể là máu pha
- Chi yếu có vuốt sắc
- Thụ tinh trong, trứng có vỏ đá vôi
(màng dai)bao bọc, giàu noãn hoàng
- Là ĐV biến nhiệt
- Bò sát có khoảng 6500 loài và xếp
thành 4 bộ: Bộ Đầu mỏ, bộ có vảy,
bộ cá sấu, bộ rùa
IV. Vai trò
1. Có lợi
- Có ích cho nông nghiệp
- Có giá trị thực phẩm
- Sản phẩm mĩ nghệ
- Làm dược phẩm
2. Có hại
1/13/2011
Bảng 1. Phân biệt các bộ trong lớp bò sát
Bộ
có vảy
Bộ
cá sấu
Bộ rùa
Không có
Không có
Có
Hàm dài, răng
lớn mọc trong
lỗ chân răng
Hàm không
có răng
Trứng có
màng dai
Trứng có
vỏ đá vôi
Trứng có
vỏ đá vôi
Hàm ngắn,
răng nhỏ mọc
trên hàm
Thằn lằn
bóng, rắn ráo,
rắn lục, …
Cá sấu
Ba ba, rùa
núi vàng,
Đồi mồi,…
TIẾT 42: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT
Chủ yếu sống ở cạn
Sống vừa ở nước vừa ở cạn
Sống vừa ở nước vừa ở cạn