Bài 4. Từ tượng hình, từ tượng thanh

BÀI DỰ THI
VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN
MÔN LỊCH SỬ
NĂM HỌC:2013-2014
TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH






KIỂM TRA BÀI CŨ:
Nêu những điểm mới về tình hình kinh tế thời Trần sau chiến tranh?
1.Đời sống văn hoá:
BÀI 15-Tiết 29: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ
VĂN HOÁ THỜI TRẦN.
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ:

Đời sống văn hoá
Đời sống văn hoá
THẢO LUẬN NHÓM
Trình bày tình hình phát triển văn hoá thời Trần sau chiến tranh bằng sơ đồ?
Nhóm 1: Tín ngưỡng cổ truyền
Nhóm 2: ĐạoPhật
Nhóm 3: Nho giáo.
Nhóm 4: Sinh hoạt văn hóa dân gian
Nhóm 5: Tập quán sống
Tín ngưỡng
cổ truyền
Tập quán sống
Đời sống văn hoá
Đạo phật
Nho giáo
Sinh hoạt văn hoá dân gian
phát triển nhưng không bằng thời Lý. Nhiều người đi tu, chùa chiền mọc nhiều nơi
Em có nhận xét gì về đời sống văn hoá của nhân dân ta dưới thời Trần?
Duy trì và phát triển:
ca hát, nhảy múa, chèo tuồng, các trò chơi…
giản dị
đi chân đất, áo quần đơn giản…
phát triển :tục thờ cúng tổ tiên, các anh hùng dân tộc…
phát triển mạnh
địa vị Nho giáo ngày càng cao và được trọng dụng.
Phát triển phong phú đa dạng
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
1.Đời sống văn hoá:
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN.
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
-Các tín ngưỡng cổ truyền được duy trì và phát triển

-Đạo phật tuy phát triển nhưng không bằng thời Lý.
-Nho giáo ngày càng phát triển, và được đề cao

-Các hình thức sinh hoạt văn hoá dân gian được phổ biến
CHÙA YÊN TỬ
CHÙA SẮC TỨ

Để ghi nhớ công ơn của vị vua Phật VN, Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã quyết định cho Tỉnh hội Phật giáo Quảng Ninh dựng tượng đồng Phật hoàng Trần Nhân Tông. Theo thiết kế, tượng cao 15 mét, nặng 100 tấn với kinh phí gần 80 tỉ đồng.
Trần Nhân Tông về cuối đời đã tu ở núi Yên Tử (thị xã Uông Bí, Quảng Ninh)và trở thành vị tổ thứ nhất của thiền phái trúc lâm ở Đại Việt. Đầu thế kỉ XIV,nhà nho Lê Văn Hưu đã nhận xét: “Nhân dân quá nửa làm sư, trong nước chổ nào cũng có chùa”
Tượng đồng Phật hoàng Trần Nhân Tông.
BÀN THỜ KHỔNG TỬ Ở VĂN MIẾU
CHU VĂN AN
Chu Văn An đậu Thái học sinh(tiến sĩ) nhưng ông không làm quan, mở trường dạy học truyền bá đạo Nho, bài trừ mê tín dị đoan. Đến đời vua Trần Anh Tông, ông được giữ chức quan tư nghiệp trường Quốc tử giám,ngoài ra còn dạy thêm các hoàng tử.Thời Trần Dụ Tông chính sự đổ nát, ông viết sớ dâng lên vua xin chém 7 tên gian thần. Không được chấp nhận ông về quê ở ẩn tại Chí Linh- Hải Dương.



THI ĐẨY GẬY
LỄ HỘI ĐỀN HÙNG
ĐUA THUYỀN
Lễ hội Chọi Trâu
Đấu vật
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
2.Văn học:
Văn học thời Trần có đặc điểm gì?
Gồm văn học chữ Hán và chữ Nôm
*Nội dung: Chứa đựng sâu sắc lòng yêu nước ,niềm tự hào dân tộc.
Kể tên 1 số tác giả, tác phẩm mà em biết?
Vì :giáo dục ,thi cử đã thịnh hành và phát triển, đã đào tạo đựợc nhiều nho sĩ, trí thức giỏi. Hơn nữa sau 3 lần kháng chiến chống mông nguyên đầy gian khổ nhưng thắng lợi vẻ vang nên lòng tự hào dân tộc,yêu quê hương đất nước, ý thức tự cường dân tộc đã được khơi dậy ở các nho sĩ, nhà thơ, nhà văn.
Tại sao văn học thời Trần phát triển mạnh và mang đậm lòng yêu nước,niềm tự hào dân tộc ?
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
3.Giáo dục và khoa học kĩ thuật:
Văn miếu
Quốc Tử Giám
“…Năm 1246, nhà Trần định lệ thi thái học sinh(tiến sĩ) 7 năm một lần thi.
Năm 1247, quy định chọn Tam khôi( Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa) trong kì thi Đình.
“ Phép thi thời Trần 7 năm một khoa, đặt ra tam khôi, điều lệ mỗi ngày một nghiêm ngặt, ân điển mỗi ngày một long trọng, công danh do đó mà ra, nhân tài đầy rẫy, so với thời Lý thì thịnh hơn nhiều”.
(Khoa mục chí- trong Lịch triều Hiến chương loại chí)
Trình bày vài nét về giáo dục thời Trần?
Em có nhận xét gì về giáo dục thời Trần so với thời Lý?
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
3.Giáo dục và khoa học kĩ thuật:
-Giáo dục:Quốc Tử Giám được mở rộng,trường học mở càng nhiều, tổ chức thi cử đều đặn.
Quốc sử viện có nhiệm vụ gì? Do ai đứng đầu?
-Năm 1272 bộ Đại Việt sử kí của Lê Văn Hưu ra đời.
Tuệ Tĩnh - ông tổ của nghành thuốc Nam
Tuệ Tĩnh là danh y Việt Nam đã mở đường cho sự nghiên cứu thuốc nam, xây dựng nền móng cho Y học dân tộc của nước nhà. Ông đã tổng hợp và để lại những bài thuốc kinh nghiệm quý báu cho một số khá nhiều bệnh tật.
  Ðó là một tài liệu có giá trị lớn cho sự thừa kế và phát huy vốn cũ y dược của nhân dân ta, thật là một cống hiến rất lớn của ông.
Súng thần công
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
3.Giáo dục và khoa học kĩ thuật:
-Giáo dục: Quốc Tử Giám được mở rộng, trường học mở càng nhiều, tổ chức thi cử đều đặn.
-Năm 1272 bộ Đại Việt sử kí của Lê Văn Hưu ra đời.
- Y học: có Tuệ Tĩnh
-Khoa học: Hồ Nguyên Trừng và thợ thủ công đã chế tạo
được súng thần công và đóng thuyền lớn…
Trên các lĩnh vực quân sự, y học, có gì nổi bật?

BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
4.Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc:
-Vĩnh Phúc





Hình đầu rồng men lục
( thế kỉ XIV-XV)

Hình Rồng




Sư tử
Hổ
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
4.Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc:
Nhiều công trình kiến trúc có gía trị :
Tháp Phổ Minh(Nam Định),Thành Tây đô(Thanh Hoá).

Hình đầu rồng men lục Thời Trần
( thế kỉ XIV-XV)

Hình rồng Thời Lý
Nhận xét hình rồng thời Trần so với thời Lý?
BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN
II.SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
Sự phát triển văn hoá
Đời sống văn hoá
Văn học
Giáo dục -Khoa học-kỹ thuật
Kiến trúc điêu khắc
-Trường học mở nhiều,thi cử đều đặn -Sử học,y học, quân sự, phát triển
Nhiều công trình có giá trị
Em hãy Tổng hợp nội dung kiến thức bài học qua sơ đồ:
SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ THỜI TRẦN
1. THỜI TRẦN SỬ DỤNG LOẠI CHỮ NÀO SAU ĐÂY?
A. CHỮ NÔM
B. CHỮ HÁN
C. CHỮ HÁN VÀ CHỮ NÔM
D. CHỮ QUỐC NGỮ
2.TÁC PHẨM “HỊCH TƯỚNG SĨ”NỔI TIẾNG CỦA
TÁC GIẢ NÀO?
A.TRẦN QUANG KHẢI
B. Lý THƯỜNG KIỆT
C. TRƯƠNG HÁN SIÊU
D. Trần Hưng Đạo
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
3. NHÀ NHO NỔI TIẾNG THỜI TRẦN LÀ AI?
A.TRẦN NHÂN TÔNG
B. TRẦN HƯNG ĐẠO
C. PHẠM SƯ MẠNH
D. CHU VĂN AN
4. DƯỚI THỜI TRẦN CÁC CÔNG TRÌNH KIẾN TRÚC SAU ĐÂY ĐƯỢC XÂY DỰNG Ở NHỮNG ĐỊA PHƯƠNG NÀO? Hãy nối hai cột lại cho đúng?
Tháp Phổ Minh
Thành Tây Đô
Hoàng Thành
Thăng Long
Nam Định
Thanh Hoá
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
- BTVN: LẬP BẢNG SO SÁNH NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA THỜI LÝ-TRẦN


.
Tìm hiểu trước bài sự suy sụp của nhà Trần thế kỉ XIV