Bài 4. Từ tượng hình, từ tượng thanh

TRƯỜNG THCS
NGUYỄN VĂN QUY
TỪ TƯỢNG HÌNH, TỪ TƯỢNG THANH
GV: Nguyễn Văn Trãi
I. ĐẶC ĐIỂM, CÔNG DỤNG
Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi.
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
- Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc…
- Này! Ông giáo ạ! Nó cứ làm im như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?”.
- Tôi ở nhà Binh Tư về được một lúc lâu thì thấy những tiếng nhốn nháo ở bên nhà lão Hạc. Tôi mải mốt chạy sang. Mấy người hàng xóm đến trước tôi đang xôn xao ở trong nhà. Tôi xồng xộc chạy vào. Lão Hạc đang vật vã ở trên giường, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc (Lão Hạc - Nam Cao)
Trong các từ in đậm trên, những từ nào gợi tả hình ảnh dáng vẻ trạng thái của sự vật?
I. ĐẶC ĐIỂM, CÔNG DỤNG
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
sự
vật
TỪ
TƯỢNG
HÌNH
Móm mém, xồng xộc, vật vã,
rũ rượi,
xộc xệch, sòng sọc.
hình ảnh
dáng vẻ
trạng thái
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
Hu hu, ư ử.
mô
phỏng
âm
thanh
tự nhiên,
sự vật,
con người
TỪ
TƯỢNG THANH
I. ĐẶC ĐIỂM, CÔNG DỤNG
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
Những từ gợi tả dáng vẻ trạng thái hoặc mô phỏng âm thanh như trên có tác dụng gì trong văn miêu tả, tự sự?
I. ĐẶC ĐIỂM, CÔNG DỤNG
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
* Gợi được hình ảnh, âm thanh cụ thể, sinh động có giá trị biểu cảm cao.
* Thường được sử dụng trong văn bản tự sự, miêu tả.
I. ĐẶC ĐIỂM, CÔNG DỤNG
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
GHI NHỚ: SGK/ 49
I. ĐẶC ĐIỂM, CÔNG DỤNG
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1. Tìm từ tượng hình, từ tương thanh trong đoạn văn sau.
Bài tập 1:
Thằng Dần vục đầu vừa thổi vừa húp sột soạn. Chị Dậu rón rén bưng một bát lớn đến chỗ chồng nằm.
Vừa nói hắn vừa bịch vào ngực chị Dậu mấy bịch rồi sấn đến trói anh Dậu.
Cai lệ tát vào mặt chị Dậu một cái đánh bốp, rồi hắn cứ nhảy vào cạnh anh Dậu.
Rồi chị túm lấy cổ hắn, ấn dúi ra cửa. Sức lẻo khoẻo của anh chàng nghiện chạy không kịp với sức xô đẩy của người đàn bà lực điền, hắn ngã chỏng quèo trên mặt đất , miệng vẫn nham nhảm thét trói vợ chồng kẻ thiếu sưu.
sột soạn
rón rén
bịch
bịch
lẻo
khoẻo
chỏng quèo
Bài tập 2:
Tìm 5 từ tượng hình tả dáng đi của người.
* lom khom
* dò dẫm
* khật khưỡng
* ngất ngưởng
* lảo đảo
Bài tập 3:
Phân biệt từ tượng thanh tả tiếng cười.
*Ha hả: Gợi tả tiếng cười to, tỏ ra rất khoái chí.
*Hì hì: Mô phỏng tiếng cười phát ra cả đằng mũi, thường biểu lộ sự thích thú, có vẻ hiền lành.
*Hố hố: Gợi tả tiếng cười to, vô ý, thô lỗ.
Cười hơ hớ: Gợi tả tiếng cười to, vô duyên.
I. ĐẶC ĐIỂM, CÔNG DỤNG
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
II. LUYỆN TẬP
IV. CỦNG CỐ
*Nêu đặc điểm, công dụng từ tượng hình, tượng thanh.
*Đặt hai câu có sử dụng từ tượng thanh.
IV. DẶN DÒ
*Về nhà học bài.
*Xem bài tiếp theo.
I. ĐẶC ĐIỂM, CÔNG DỤNG
TỪ TƯỢNG HÌNH
TỪ TƯỢNG THANH
II. LUYỆN TẬP
KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH