Bài 4. Trùng roi

Bài 4. Trùng roi
Trùng roi xanh
Tập đoàn trùng roi
I. TRÙNG ROI XANH
1. Cấu tạo, di chuyển và dinh dưỡng
a. Cấu tạo ngoài
 Quan sát hình vẽ 4.1 hãy mô tả cấu tạo ngoài của trung roi xanh?
Là một tế bào có kích thước hiển vi
Hình thoi
Đuôi nhọn, đầu tù
Có một roi dài

a – Điểm mắt
b – Màng cơ thể
c – Roi
d – Hạt diệp lục
e – Nhân
g – Không bào co bóp
h - Hạt dự trữ
Đáp án : 2-a, 4-b, 1-c, 5-d, 7-e, 3-g, 6-h
 Hãy chú thích cấu tạo cơ thể trùng roi xanh
Cấu tạo cơ thể trùng roi xanh
b. Cấu tạo trong
Cấu tạo trong của trùng roi gồm:
Nhân
Chất nguyên sinh ( chứa các hạt diệp lục)
Các hạt dự trữ
Điểm mắt ( giúp trùng roi nhận biết ánh sáng)
Không bào co bóp

c. Dinh dưỡng
 Nghiên cứu thông tin mục I.2 SGK trang 17 TLN lớn 3-5’ trả lời câu hỏi
- Nêu đặc điểm về dinh dưỡng và hô hấp của trùng roi?
Dinh dưỡng:
+ Khi có ánh sáng trùng roi dinh dưỡng tự dưỡng như thực vật ( vì chúng có hạt diệp lục)
+ Khi không có ánh sáng chúng dị dưỡng như động vật (đồng hóa các chất hữu cơ có sẵn)
- Hô hấp: Trao đổi khí qua màng tế bào.

2. Sinh sản
 Dựa vào hình dưới, diễn đạt bằng lời 6 bước sinh sản phân đôi của trùng roi?
Bước 1 : Tế bào tích lũy các chất để chuẩn bị cho quá trình phân đôi
Bước 2 : Nhân phân đôi, roi phân đôi
Bước 3 : Chất nguyên sinh và các bào quan phân đôi (điểm mắt, không bào co bóp, hạt diệp lục)
Bước 4 : Tế bào bắt đầu tách đôi
Bước 5 : Tế bào tiếp tục tách đôi
Bước 6 : Hai tế bào con được hình thành
3. Tính hướng sáng
 Trình bày thí nghiệm chứng minh tính hướng sáng của trùng roi xanh và giải thích hiện tượng?
Thí nghiệm : SGK
Giải thích hiện tượng : Nhờ có diệp lục trùng roi xanh thường dinh dưỡng tự dưỡng là chủ yếu cho nên chúng luôn luôn hướng về phía ánh sáng.

Dựa vào những hiểu biết hoạt động cá nhân 3’ ghi lại chữ số đứng trước ý có câu trả lời đúng vào bảng con cá nhân
1- Trùng roi xanh tiến về phía ánh sáng nhờ :
2. Roi và điểm mắt
1. Diệp lục
√
2- Trùng roi xanh giống tế bào thực vật ở chỗ :
3. Có roi
1. Có diệp lục
4. Có điểm mắt
2. Có thành xenlulôzơ
II. TẬP ĐOÀN TRÙNG ROI
 Hoạt động cá nhân 3’ nghiên cứu thông tin mục II SGK trang 18 kết hợp với quan sát tranh thực hiện lệnh
 Bằng các cụm từ : tế bào, trùng roi, đơn bào, đa bào, em hãy điền vào câu nhận xét sau đây về tập đoàn trùng roi :
Tập đoàn.................... dù có nhiều................ nhưng vẫn chỉ là một nhóm động vật..................... vì mỗi tế bào vẫn vận động và dinh dưỡng độc lập. Tập đoàn trùng roi được coi là hình ảnh của mối quan hệ về nguồn gốc giữa động vật đơn bào và động vật ...................
(1) trùng roi
(2) tế bào
(3) đơn bào
(4) đa bào
(2) tế bào
(3) đơn bào
H: Nêu khái quát về tập đoàn trùng roi và ý nghĩa của chúng trong sự tiến hóa từ động vật đơn bào lên động vật đa bào?
- Tập đoàn trùng roi gồm nhiều tế bào có roi, liên kết lại với nhau tạo thành.
- Ý nghĩa của tập đoàn : Chúng gợi ra mối quan hệ về nguồn gốc giữa động vật đơn bào và động vật đa bào

1. Nêu những đặc điểm cấu tạo cơ thể trùng roi xanh phù hợp với chức năng?
Roi xoáy vào nước giúp cơ thể di chuyển
Điểm mắt giúp trùng roi nhận biết ánh sáng
Hạt diệp lục giúp cho trùng roi xanh có khả năng tự dưỡng như thực vật
Không bào co bóp tập trung nước thừa cùng sản phẩm bài tiết rồi thải ra ngoài, góp phần điều chỉnh áp suất thẩm thấu của cơ thể.
2. Trùng roi xanh có những hình thức dinh dưỡng nào ?
Tự dưỡng nhờ diệp lục
Dị dưỡng : đồng hóa những chất hữu cơ hòa tan do các sinh vật khác chết phân hủy ra
3. Khi di chuyển roi hoạt động như thế nào khiến cơ thể trùng roi vừa tiến vừa xoay mình?
- Khi di chuyển roi hoạt động theo kiểu xoáy vào nước vì vậy mà cơ thể vừa tiến vừa xoay.
4. So sánh đặc điểm của trùng roi với thực vật ?
Giống nhau:
- Có cấu tạo từ tế bào, gồm nhân, chất nguyên sinh
Khi có ánh sáng có khả năng tự dưỡng
Khác nhau
Hướng dẫn học bài ở nhà
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK
- Chuẩn bị nội dung bài mới: Trùng giày và trùng biến hình