Bài 4. Liên kết các đoạn văn trong văn bản

LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
Giáo viên: NGUYỄN VĂN TRÃI
MÔN NGỮ VĂN 8
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP 8A6
Giáo viên: NGUYỄN VĂN TRÃI
MÔN NGỮ VĂN 8
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
I. TÁC DỤNG CỦA VIỆC LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN:
Hai đoạn văn sau đây có mối liên hệ gì không?
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
I. TÁC DỤNG CỦA VIỆC LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN:
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi và sáng sủa.
Lúc đi ngang qua làng Hoà An bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính để nhìn mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Ví dụ 1:
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi và sáng sủa.
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang qua làng Hoà An bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính để nhìn mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
I. TÁC DỤNG CỦA VIỆC LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN:
Ví dụ 2:
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
I. TÁC DỤNG CỦA VIỆC LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN:
Đoạn 1:
Tả cảnh sân trường Mỹ Lý ngày tựu trường.
Đoạn 2:
Cảm giác của nhân vật “tôi” một lần ghé qua trường gần đây
Cả hai đoạn văn cùng viết về ngôi trường ấy nhưng không có sự gắn bó
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
I. TÁC DỤNG CỦA VIỆC LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN:
Cụm từ trước đó mấy hôm bổ sung ý nghĩa gì cho đoạn văn thứ 2?
1. Đọc lại hai đoạn văn của Thanh Tịnh và trả lời câu hỏi.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
I. TÁC DỤNG CỦA VIỆC LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN:
1. Đọc lại hai đoạn văn của Thanh Tịnh và trả lời câu hỏi.
a. Tạo sự liên tưởng cho người đọc với đoạn 1.
b. Tạo sự liên kết chặt chẽ, liền ý, liền mạch.
c. Tác dụng: làm cho ý giữa các đoạn văn liền mạch, tạo tính chỉnh thể cho văn bản.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
1. Dùng từ ngữ để liên kết các đoạn văn:
Đọc đoạn văn và thực hiện các
yêu cầu bên dưới:
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
Hai đoạn văn trên liệt kê hai khâu của quá trình lĩnh hội và cảm thụ tác phẩm văn học. Đó là những khâu nào?
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
Bắt đầu là tìm hiểu. Tìm hiểu phải đặt bài văn vào hoàn cảnh lịch sử của nó. Thế là cần đến khoa học lịch sử, lịch sử dân tộc, có khi cả lịch sử thế giới.
Sau khâu tìm hiểu là khâu cảm thụ. Hiểu đúng bài văn đã tốt. Hiểu đúng cũng bắt đầu thấy nó hay, nhưng chưa đủ.
Bắt đầu là tìm hiểu
Sau khâu tìm hiểu
Để liên kết các đoạn văn có quan hệ liệt kê, ta thường dùng từ ngữ có tác dụng liệt kê. Hãy kể tiếp các phương tiện liên kết có quan hệ liệt kê?
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
Trước hết, đầu tiên, mở đầu, bắt đầu, một là, hai là, tiếp đến, thêm vào đó, ngoài ra, một mặt, mặt khác.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
b. Đọc đoạn văn và thực hiện các
yêu cầu bên dưới:
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang qua làng Hoà An bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ.Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
Nhưng lần này lại khác. Trước mắt tôi làng Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hoà ?p. Sân nó rộng, mình nó cao hơn trong những buổi trưa hè đầy vắng lặng. Lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ.
Phân tích ý nghĩa giữa hai đoạn văn trên?
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
Hai đoạn văn trên có quan hệ ý nghĩa từ cụ thể sang khái quát, tổng kết.
Từ ngữ liên kết giữa các đoạn văn là: nói tóm lại, tổng kết lại, nhìn chung, đánh giá chung.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
c. Đọc đoạn văn ở mục I.2 trang 50- 51cho biết đó thuộc loại từ nào. Trước đó là khi nào?
Trước sân trường làng Mĩ Lí dày đặc những người. người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi và sáng sủa.
Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang qua làng Hoà An bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần. Lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ. Tôi đi chung quanh các lớp để nhìn qua cửa kính để nhìn mấy bản đồ treo trên tường. Tôi không có cảm tưởng nào khác là nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
* Đó là từ dùng để thay thế.
+ Từ ngữ tương tự: này, nọ, kia, ấy…
* Trước đó mấy hôm là thời điểm diễn ra sự việc, khi nhân vật “tôi” chưa đi học.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
d. Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
Bây giờ, khi Bác viết gì cũng đưa cho một số đồng chí xem lại, chỗ nào khó hiểu thì các đồng chí bảo cho mình sửa chữa.
Nói tóm lại, viết cũng như mọi việc khác, phải có chí, chớ giấu dốt, nhờ tự phê bình và phê bình mà tiến bộ.
d. Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Phân tích mối quan hệ ý nghĩa giữa hai đoạn văn trên?
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
Hai đoạn văn có quan hệ tổng kết, khái quát.
Từ ngữ liên kết: nói tóm lại
Từ ngữ liên kết tương tự: nói tóm lại, tổng kết lại, nhìn chung.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
2. Dùng câu nối liên kết các đoạn văn:
Tìm câu liên kết giữa hai đoạn văn sau, tại sao câu đó có tác dụng liên kết?
U lại nói tiếp:
- Chăn cho giỏi, rồi hôm nào phiên chợ u mua giấy về bố đóng sách cho mà đi học bên anh Thận.
ái dà, lại còn chuyện đi học nữa cơ đấy! Học thích hơn hay là đi chăn nghé thích hơn nhỉ? Thôi, cái gì làm một cái thôi. Thế thằng Các nó vừa chăn trâu vừa đi học đó thì sao.
( Bùi Hiển, Ngày công đầu tiên của cu Tí)
ái dà, lại còn chuyện đi học nữa cơ
đấy!
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
2. Dùng câu nối liên kết các đoạn văn:
Câu có tác dụng liên kết vì: nối trực tiếp để phát triển ý ở cụm từ “ bố đóng sách cho con đi học” ở đoạn văn trên.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
2. Dùng câu nối liên kết các đoạn văn:
GHI NHỚ: SGK/ 53
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
2. Dùng câu nối liên kết
các đoạn văn:
III. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Tìm các từ ngữ có tác dụng liên kết…và cho biết chúng thể hiện ý nghĩa gì?
Các từ ngữ có tác dụng liên kết:
Nói như vậy tổng kết
Thế mà tương phản
Cũng nối tiếp, liệt kê
Tuy nhiên tương phản
Bài tập 2: Chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống làm phương tiện liên kết.
Từ đó
Nói tóm lại
Tuy nhiên
Thật khó trả lời
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
II. CÁCH LIÊN KẾT CÁC ĐẠN VĂN TRONG VĂN BẢN:
2. Dùng câu nối liên kết các đoạn văn:
IV. CỦNG CỐ
Khi nào thì dùng liên kết câu?
Có mấy cách dùng liên kết các đoạn văn?
V. DẶN DÒ
* Về nhà học bài
* Xem trước bài “ từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội”.
LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN
TRONG VĂN BẢN
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ MẠNH KHỎE
CHÚC CÁC EM HỌC TẬP TỐT