Bài 4. Lão Hạc

?Em hãy nêu những nét chính về nhân vật chị Dậu trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” (trích tác phẩm Tắt Đèn của nhà văn Ngô Tất Tố),qua đó em hiểu gì về phẩm chất và số phận của người nông dân việt Nam trước Cách mạng?
Ngữ Văn 8
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Chị Dậu là người phụ nữ:
- Có tình cảnh thê thảm, đáng thương, nguy cấp
- Có lòng yêu thương chồng con tha thiêt
- Có tinh thần phản kháng mãnh liệt
SỐ PHẬN TĂM TỐI VÀ PHẨM CHẤT CAO ĐẸP CỦA
NGƯỜI NÔNG DÂN VIÊT NAM TRƯỚC CÁCH MẠNG
Tiết 13-14 Lão Hạc.
( Trích - Nam Cao )
I. Tìm hiểu chung văn bản.
Trình bày sự hiểu biết của em về tác giả Nam Cao ?
* Nam Cao (1915 -1951) tên khai sinh là Trần Hữu Tri, quê làng Đại Hoàng- phủ Lia Nhân- Hà Nam .
- Là nhà văn hiẹn thực xuất sắc, chuyên viết về đề tài nông dân và trí thức tiểu tư sản trước CM.
Tiết 13-14 Lão Hạc.
( Trích - Nam Cao )
I. Tìm hiểu chung văn bản.
* Nam Cao (1915 -1951) tên khai sinh là Trần Hữu Tri, quê làng Đại Hoàng- phủ Lia Nhân- Hà Nam .
- Là nhà văn hiẹn thực xuất sắc, chuyên viết về đề tài nông dân và trí thức tiểu tư sản trước CM.
Em hiểu gì về truyện ngắn " Lão Hạc " ?
* Tác phẩm : " Lão Hạc " là truyện ngắn xuất sắc của ông viết về người nông dân ( 1943 )
Hình ảnh lão Hạc và cậu vàng
Làng Vũ Đại ngày ấy
(1982)
Tiết 13-14 Lão Hạc.
( Trích - Nam Cao )
I. Tìm hiểu chung văn bản.
1. tác giả, tác phẩm.
2. Đọc và tìm hiểu từ khó.
Giải thích một số từ sau :
ầng ậng :

Nằn nì :

bòn :

Cắn rơm cắn cỏ.
3. Bố cục.
Đoạn trích có thể chia làm mấy phần ? ý chính của từng phần ?
Tỏ ý hạ mình để van xin một cách khẩn thiết.
nước mắt dâng lên, sắp sửa tràn ra ngoài mi mắt.
nài nỉ, cố nói, xin cho bằng được đạt nguyện vọng
tận dụng, nhặt nhạnh một cách chi li.
3 phần.
- Phần 1 : Từ đầu-> lo liệu : Lão Hạc sang nhờ ông giáo.
- Phần 2 : Tiếp ->đáng buồn : Cuộc sống của lão Hạc sau đó và nguyên nhân dẫn đến cái chết của lão.
- Phần 3 : còn lại : ý nghĩa cái chết của lão Hạc.
4. Tóm tắt
Tiết 13-14 Lão Hạc.
( Trích - Nam Cao )
I. Tìm hiểu chung văn bản.
1. tác giả, tác phẩm.
2. Đọc và tìm hiểu từ khó.
3. Bố cục.
3 phần.
II. Tìm hiểu nội dung văn bản.
-
4. Tóm tắt .
Hãy kể tên những n/v trong truyện ? Đâu là n.v chính ? Nhân vật trung tâm ?
Lão Hạc
Ông giáo
Tóm tắt những ý chính.
Lão Hạc là một nông dân nghèo, vợ mất sớm, con trai lão vì nghèo không lấy được vợ nên phẫn chí bỏ đi làm đồn điền. - Lão ở nhà chỉ biết bầu bạn với con chó vàng, coi nó như là đứa con cầu tự. - Lão ra sức làm thuê để sống. Sau một trận ốm, lại gặp thiên tai, mất mùa, không đủ sức làm thuê, hết đường sinh sống, lão đành bná con chó vàng, mang hết tiền bạc cùng mãnh vườn gửi lại cho ông giáo trông coi hộ để về giao lại cho con trai. - Đến bước đường cùng, lão đã ăn bả chó để tự tử, chết mộtcách thật đau đớn, dữ dội.
1. Nhân vật lão Hạc.
a. Hoàn cảnh
- Nhà nghèo, vợ chết sớm, con trai phẫn chí bỏ đi phu đồn điền cao su, chỉ có con chó làm bầu bạn. Sau trận ốm, tình cảnh túng quẫn, lão phải bán " cậu vàng ".
b. Trước khi bán cậu vàng.
Tiết 13-14 Lão Hạc.
( Trích - Nam Cao )
I. Tìm hiểu chung văn bản.
II. Tìm hiểu nội dung văn bản.
-
Lão Hạc
Ông giáo
1. Nhân vật lão Hạc.
*. Hoàn cảnh
*. Trước khi bán cậu vàng.
? Khi nghe lão Hạc thông báo : " Có lẽ tôi bán con chó đấy , ông giáo ạ " thì thái độ của ông giáo biểu hiện ntn?
-Phân vân, đắn đo trước quyết định bán " cậu vàng "
? Qua cách diễn đạt " có lẽ " của lão Hạc và ý nghĩ của ông giáo "nghe câu ấy nhàm rồi " ta thâý được gì về thái độ của lão Hạc khi quyết định bán con Vàng ?
? Tại sao lão lại có thái độ như vậy ?
->Đó là người bạn, là vật kỉ niệm của đứa con trai để lại.
? Sau khi bán " cậu vàng"tâm trạng của lão như thé nào? Những chi tiết mtả tâm trạng đó ?
Sau khi bán "cậu vàng"->lão vô cùng đau đớn, day dứt, ăn năn, tự cho mình là kẻ bất nhân, lừa đảo.
? Từ " ầng ậng " là từ như thế nào ? Hãy giải thích cái hay trong cách mtả ấy ?
*? Theo em, ngoài lí do cậu vàng là kỉ vật của con trai để lại khiến lão day dứt, ân hận, còn có lí do nào khác khiến lão đau đớn như vậy không ?
+ " già bằng.một con chó". + cố làm ra vui vẻ, cười như mếu, ầng ậng nước, mặt co rúm , vết nhăn xô lại, ép nước mắt chảy, đầu ngoẹo, miệng mếu máo.khóc hu hu.
? Tại sao ông giáo lại có biểu hiện như vậy ?
Tiết 13-14 Lão Hạc.
( Trích - Nam Cao )
I. Tìm hiểu chung văn bản.
II. Tìm hiểu nội dung văn bản.
-
Lão Hạc
Ông giáo
1. Nhân vật lão Hạc.
*. Hoàn cảnh
*. Trước khi bán cậu vàng.
-Phân vân, đắn đo trước quyết định bán " cậu vàng "
->Đó là người bạn, là vật kỉ niệm của đứa con trai để lại.
Sau khi bán "cậu vàng"->lão vô cùng đau đớn, day dứt, ăn năn, tự cho mình là kẻ bất nhân, lừa đảo.
? Từ sự việc bán con chó, cho em nhận thấy lão là con người như thế nào ?
=> Lão là một người lương thiện, sống nghĩa tình, thủy chung, nhân hậu.
? Theo em, nguyên nhân sâu xa nào khiến lão Hạc bán con chó
* Lão Hạc và con trai.
- Vì tương lai của con->bán chó.
? Sau khi bán chó, lão còn có những việc làm gì thể hiện tình yêu thương con
- Gửi ông giáo 3 sào vườn để dành cho con
- Tự tử -> dành trọn mảnh Vườn cho con.
? Từ những việc làm trên, cho ta thấy, lão Hạc là người cha như thế nào ?
=>Là một người cha yêu thương con sâu sắc, suốt đời hi sinh cho con, không hề nghĩ đến bản thân.
Mời các em xem đoạn phim
Tiết 13-14 Lão Hạc.
( Trích - Nam Cao )
I. Tìm hiểu chung văn bản.
II. Tìm hiểu nội dung văn bản.
-
1. Nhân vật lão Hạc.
=> Lão là một người lương thiện, sống nghĩa tình, thủy chung, nhân hậu.
=>Là một người cha yêu thương con sâu sắc, suốt đời hi sinh cho con, không hề nghĩ đến bản thân.
2. Cái chết của lão Hạc.
? Lão đã chuẩn bị cái chết cho mình như thế nào ?
- Gửi ông giáo 30 đồng bạc khi lão chết thì lo ma chay
? Việc làm đó nói lên đức tính gì của lão ?
->chu đáo, cẩn thận, tỉ mỉ
? Tại sao lão phải làm như vậy ? Điều đó bộc lộ phẩm chất gì ở lão ?
=> Giàu lòng tự trọng.
? Lão chết= cách nào ? Cái chết của lão được mtả ra sao ?
- Tự tử bằng bả chó : vật vả, đầu tóc rũ rượi, quần áo xộc xệch, hai mắt long sòng sọc, tru tréo, bọt mép sùi ra.
? Theo em, đó là một cái chết như thế nào ?
=> Một cái chết thật thê thảm dữ dội
*? Tại sao lão lại chọn cái chết như vậy ? Sao không chọn cách nhẹ nhàng hơn ?
? Cái chết của lão bộc lộ phẩm chất gì ? có ý nghĩa gì ?
=>Bộc lộ nhân cách cao thượng, giàu lòng tự trọng và đức hi sinh . Tố cáo XH tàn ác, đẩy con người lương thiện vào chỗ chết.
?Từ cuộc đời lão Hạc, em có suy nghĩ gì về số phận của người nông dân xưa ?
Mời các em xem đoạn phim
Tiết 13-14 Lão Hạc.
( Trích - Nam Cao )
I. Tìm hiểu chung văn bản.
II. Tìm hiểu nội dung văn bản.
1. Nhân vật lão Hạc.
2. Nhân vật ông giáo.
? Vợ ông giáo và Binh Tư đã nhận xét về lão Hạc như thế nào ? Những nhận xét ấy có đúng không ? Vì sao ?
? Vậy, ông giáo có hiểu lão Hạc không ? Hiểu từ đầu hay sau này ?
? Ông giáo thuộc tầng lớp nào tong XH ?
- Là tầng lớp tri thức, được mọi người kính nể.
? Thái độ của ông giáo đói với lão Hạc như thế nào ?
- Chứng kiến cái chết của lão Hạc->cảm thương sâu sắc, thấy " cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn.hay đáng buồn theo nghĩa khác "
? Suy nghĩ của ông giáo trước sự việc lão Hạc xin bả chó và sau khi chứng kiến cái chết của lão ?
- Thông cảm, thương xót cho hoàn cảnh của lão. Tìm mọi cách an ủi, giúp đỡ.
? Từ đó, em có nhận xét gì về nhân vật này ?
=> Là con người biết thông cảm với nỗi đau khổ của mọi người, trân trọng những người xung quanh " Những người xung quanh, nếu ta.tàn nhẫn "
Tiết 13-14 Lão Hạc.
( Trích - Nam Cao )
I. Tìm hiểu chung văn bản.
II. Tìm hiểu nội dung văn bản.
-
1. Nhân vật lão Hạc.
=> Lão là một người lương thiện, sống nghĩa tình, thủy chung, nhân hậu.
=>Là một người cha yêu thương con sâu sắc, suốt đời hi sinh cho con, không hề nghĩ đến bản thân.
2. Cái chết của lão Hạc.
- Một cái chết thật thê thảm dữ dội
=>Bộc lộ nhân cách cao thượng, giàu lòng tự trọng và đức hi sinh . Tố cáo XH tàn ác, đẩy con người lương thiện vào chỗ chết.
2. Nhân vật ông giáo.
=> Là con người biết thông cảm với nỗi đau khổ của mọi người, trân trọng những người xung quanh " Những người xung quanh, nếu ta.tàn nhẫn "
III. Tổng kết.
1. Nội dung .
- Truyện thể hiện chân thực số phận đau thương của người nông dân trong XH cũ và phẩm chất cao đẹp, tiềm tàng của họ.
- Thấy được tấm lòng yêu thương, trân trọng người nông dân của tác giả.
2. Nghệ thuật.
Kể chuyện lôi cuốn : độc thoại , đối thoại xen kẻ. - Diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế. - Kết thúc truyện bất ngờ, đột ngột.
IV. Luyện tập.
1. Qua truyện đoạn trích " Tức nước vỡ bờ " và truyện ngắn " Lão Hạc ", em có suy nghĩ gì về tính cách và số phận của người nông dân trong XH cũ ?
2. Theo em, ai có lỗi trong cái chết của lão Hạc ? Bi kịch của lão là bi kịch bi quan hay lạc quan ? Vì sao ?