Bài 4. Đoạn mạch nối tiếp

GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP
Mục tiêu
Làm cho học sinh nắm được về : cường độ dòng diện , hiệu điện thế và điện trở tương đương trong đoạn mạch mắc nối tiếp
Học sinh có kĩ năng vận dụng kién thức để làm bài tập
Rèn cho học sinh có kĩ năng làm thí nghiệm kiểm tra và mắc mạch điẹn theo sơ đồ cho trước .
Chuẩn bị
Học sinh ôn kiến thức về đoạn mạch mắc nối tiếp ở lớp 7
Tổ chức hoạt động theo nhóm : mỗi nhóm gồm các dụng cụ sau : 1 nguồn , khoá K , 3 điện trở , ampe kế
Mỗi nhóm cử 1 em làm nhóm trưởng để điều hành hoạt động nhóm , mỗi nhóm kẻ một bảng để ghi các số liệu làm thí nghiệm .
Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch mắc nối tiếp .
Quan sát mạch điện ở hình bên và cho biết các vôn kế và các am pe kế đo đại lượng nào trong các dụng cụ dùng điện trong mạch điện ?
Nhớ lại kiến thức lớp 7
Đọc số chỉ của các vôn kế và am pe kế ?
U1 = 3,6 V ; U2 = 5,4 V
I1 =I2 = 180 mA
Em hãy nêu kết luận về cường độ dòng điện và hiệu điẹn thế trong đoạn mạch mắc nối tiếp ?
I = I1 + I2
U = U1 + U2

Quan sát sơ đồ đoạn mạch trên , cho biết các điện trở R1 , R2 và ampe kế được mắc với nhau như thé nào ?
Ampe kế mắc nối tiếp với điện trở R1 , điện trở R1 mắc nối tiếp với điện trở R2 , điện trở R2 mắc với cực dương của nguồn
Hãy nêu các hệ thực về U , I trong đoạn mạch gồm 2 điện trở R1 và R2 mắc nối tiếp ?
I = I1 = I2 và U = U1 + U2

Hãy chứng minh rằng , đối với đoạn mạch gồm hai điện trở R1 , R2 mắc nối tiếp , hiệu điện thế giữa hai đầu dây tỉ lệ thuận với điện trở đó .




Theo định luật Ôm ta có U1 = I. R1 , U2 = I R2 .
Nên ta có



Điện trở tương đương (Rtđ) của một đoạn mạch gồm các điện trở có thể thay thế cho đoạn mạch này sao cho với cùng một hiệu điện thế thì cường độ dòng điện chạy qua vẫn có giá trị như trước .
Thay điện trở tương đương của hai điện trở R1 , R2 bằng điện trở Rtđ . Theo định luật Ôm có thể viết U , U1 , U2 bằng các biểu thức nào ?
U = I Rtđ ; U1 = I R1 ; U2 = I R2
Vậy hệ thức (2) có thể thay thế bằng hệ thức nào ?
I Rtđ = I R1 + I R2
Từ đó rút ra quan hệ gì giữa Rtđ vớ R1 và R2 ?
Vậy Rtđ = R1 + R2
Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở nối tiếp .
Hãy chứng minh công thức tính điện trở tương đương Rtđ của đoạn mạch gốm hai điện trở R1 , R2 mắc nối tiếp là Rtđ = R1 + R2
Thật vậy ta có :
U = I Rtđ ; U1 = I R1 ; U2 = I R2
I Rtđ = I R1 + I R2 = I(R1 + R2)  Rtđ = R1 + R2
Vậy Rtđ = R1 + R2

Thí nghiệm kiểm tra
Kết luận
Qua phần đã học và thí nghiệm kiểm tra em rút ra những kết luận gì về điện trở của đoạn mạch mắc nối tiếp ?
Đoạn mạch nối tiếp gồm hai điện trở mắc nối tiếp có điện trở tương đương bằng tổng các điện trở thành phần : Rtđ = R1 + R2
Em hãy nêu tính chất về U , I , R của đoạn mạch mắc nối tiếp mà em đã biết ?
Ghi nhớ : Đối với đoạn mạch mắc nối tiếp :
Cường độ dòng điện có giá trị như nhau tại mọi điểm : I = I1 = I2
Hiệu điện thế giữa hai đàu đoạn mạch bằng tổng hai hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở thành phần : U = U1 + U2
Điện trở tương đương của đoạn mạch bằng tổng hai điện trở thành phần Rtđ = R1 + R2
Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở tỉ lệ thuận với điện trở đó :
Cho mạch điện có sơ đồ trên
+ Khi công tác K mở , hai đèn có hoạt động bình thường không ? Vì sao ?
+ Khi công tắc K hoạt động hai đèn có hoạt động không ? Vì sao ?
+ Khi khoá K đóng , dây tóc đèn 1 bị đứt , đèn 2 có hoạt động bình thường không ? Vì sao ?
Hướng dẫn về nhà
Học kĩ phần ghi nhớ
Làm bài tập trong SBT vật lý