Bài 4. Đoạn mạch nối tiếp

Biên soạn: Nguyễn Văn Yên . 131
Phòng GD&ĐT TP Bắc Ninh
Trường THCS Phong Khê
Kiểm tra bài cũ
Giải
Liệu có thể thay thế hai điện trở mắc nối tiếp bằng một điện trở để dòng điện chạy qua mạch không thay đổi?
Đó là vấn đề ta nghiên cứu bài hôm nay:
Tiết 4 - bài 4
đOạN MạCH MắC NốI TIếP
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
Trong đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp:
Cường độ dòng điện có giá trị như nhau tại mọi điểm:
I = I1 = I2 (1)
1. Nhớ lại kiến thức lớp 7
Hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch bằng tổng hiệu điện thế trên mỗi đèn:
U = U1 + U2 (2)
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
C1 Quan sát sơ đồ mạch điện hình bên, cho biết các điện trở R1 , R2 và ampe kế được mắc như thế nào.
1. Nhớ lại kiến thức lớp 7
2. Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp
R1
A
K
A
B
R1
TLC1 Các điện trở R1 , R2 và ampe kế được mắc nối tiếp với nhau.
Các hệ thức I = I1 = I2 (1)
U = U1 + U2 (2) vẫn đúng với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp.
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
C2 Hãy chứng minh rằng, đối với đoạn mạch gồm hai điện trở R1, R2 mắc nối tiếp, hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở tỷ lệ thuận với điện trở đó. U1/U2=R1/R2
1. Nhớ lại kiến thức lớp 7
2. Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp
R1
A
K
A
B
R1
TLC2 Ta biết I=U1/R1= U2/R2 từ đó suy ra U1/U2=R1/R2
(3)
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
Điện trở tương đương (Rtđ ) của một đoạn mạch gồm các điện trở là điện trở có thể thay thế đoạn mạch này, sao cho với cùng hiệu điện thế thì cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch vẫn có giá trị như trước.
R1
A
I
A
B
R1
II. ĐIệN TRở TƯƠNG ĐƯƠNG CủA ĐOạN mạch nối tiếp
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
C3 Hãy chứng minh công thức tính điện trở tương đương (Rtđ ) của một đoạn mạch gồm hai điện trở R1, R2 mắc nối tiếp là:
Rtđ = R1 + R2 (4)
II. ĐIệN TRở TƯƠNG ĐƯƠNG CủA ĐOạN mạch nối tiếp
A
K
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
IAB = 1A
II. ĐIệN TRở TƯƠNG ĐƯƠNG CủA ĐOạN mạch nối tiếp
K
A
B
0,5
0
1
1,5
A
+
-
A
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
IAB = 1A
II. ĐIệN TRở TƯƠNG ĐƯƠNG CủA ĐOạN mạch nối tiếp
K
A
B
0,5
0
1
1,5
A
+
-
A
I`AB = 1A
Vậy I`AB = IAB =1A
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp có điện trở tương đương bằng tổng các điện trở thành phần: Rtđ = R1 + R2
II. ĐIệN TRở TƯƠNG ĐƯƠNG CủA ĐOạN mạch nối tiếp
4. Kết luận
* Các điện trở và bóng đèn dây tóc có thể được mắc nối tiếp với nhau khi chúng chịu đựợc cùng một cường độ dòng điện không vượt quá một giá trị xác định. Giá trị xác định đó gọi là cường độ dòng điện định mức. Các dụng cụ dùng điện sẽ hoạt động bình thường khi dòng điện chạy qua chúng có cường độ định mức.
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
C4 Cho mạch điện có sơ đồ như hình bên
+ Khi công tắc K mở hai đèn có hoạt động không? Vì sao?
+ Khi công tắc K đóng, cầu chì bị đứt, hai đèn có hoạt động không ? Vì sao?
+ Khi công tắc K đóng, dây tóc đèn Đ1 bị đứt, đèn Đ2 có hoạt động không ? Vì sao ?
II. ĐIệN TRở TƯƠNG ĐƯƠNG CủA ĐOạN mạch nối tiếp
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
TLC4 + Khi công tắc K mở hai đèn không hoạt động, vì mạch hở, không có dòng điện chạy qua đèn.
+ Khi công tắc K đóng, cầu chì bị đứt, hai đèn cũng hoạt động vì mạch hở, không có dòng điện chạy qua chúng.
+ Khi công tắc K đóng, dây tóc đèn Đ1 bị đứt, đèn Đ2 cũng không hoạt động, vì mạch hở, không có dòng điện chạy qua nó.
II. ĐIệN TRở TƯƠNG ĐƯƠNG CủA ĐOạN mạch nối tiếp
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
C5 Cho hai điện trở R1= R2=20 ôm được mắc như sơ đồ như hình bên
+ Tính điện trở tương đương của đoạn mạch đó.
+ Mắc thêm R3= 20ôm vào đoạn mạch như hình bên, thì điện trở tương đương của đoạn mạch đó bằng bao nhiêu? So sánh điện trở đó với mỗi điện trở thành phần.
+ Mở rộng: Điện trở tương đương của đoạn mạch gồm ba điện trở mắc nối tiếp bằng tổng các điện trở thành phần. Rtđ= R1+ R2+R3
II. ĐIệN TRở TƯƠNG ĐƯƠNG CủA ĐOạN mạch nối tiếp
B
A
R1
R2
A
R1
R2
R3
C
B
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong mạch mắc nối tiếp
II. ĐIệN TRở TƯƠNG ĐƯƠNG CủA ĐOạN mạch nối tiếp
B
A
R1
R2
A
R1
R2
R3
B
C
R12
GHI NHớ
Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp
Cường độ dòng điện có giá trị như nhau tại mọi điểm: I = I1= I2
Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở thành phần: U = U1 + U2
Điện trở tương đương của đoạn mạch bằng tổng hai điện trở thành phần: Rtđ= R1 + R2
Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở tỷ lệ thuận với điện trở đó U1/U2= R1/R2
Dặn dò
-Về nhà học kỹ bài.
- Đọc có thể em chưa biết.
- Làm bài tập 4 trang 7 SBT
Cám ơn các em?