Bài 4. Đoạn mạch nối tiếp

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH
TRƯỜNG THCS ĐỊNH BÌNH
KIểM TRA BàI Cũ
HS1: Khi đặt vào hai đầu dây dẫn một HDT là 20V thì CDDD chạy qua nó là 0,5A.
a. Tính điện trở của dây dẫn.
b. Nếu tăng HDT thêm 5V thì lúc đó CDDD chạy qua dây dẫn là bao nhiêu ?
HS2: Cho mạch điện nhuư hình vẽ. Biết ampe kế chỉ 0,8A.
a. Tính điện trở R.
b. Để ampe kế chỉ 1,2A thì HDT phải tăng thêm bao nhiêu ?
A
A
B
+
-
R
đoạn mạch nối tiếp
BàI 4
*Trong đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp thì:
đoạn mạch nối tiếp
1. Nhớ lại kiến thức lớp 7:
I.CưDDD và HDT trong đoạn mạch nối tiếp:
I = I1 = I2 (1)
U = U1 + U2 (2)
2.Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp:
*C1: R1, R2 và ampe kế đưuợc mắc nối tiếp với nhau. Suy ra
I = I1 = I2 (1)
U = U1 + U2 (2)
D2
C2: Hãy chứng minh rằng, đối với đoạn mạch gồm hai điện trở R1, R2 mắc nối tiếp, HĐT giữa hai đầu mỗi điện trở tỉ lệ thuận với điện trở đó.
Do R1nt R2 nên theo (1) ta có:
I = I1 = I2
Theo ĐL Ôm ta có:
Suy ra:
(3)
II. ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP:
1. Điện trở tương đương: (SGK)
I không
đổi
U không đổi
đoạn mạch nối tiếp
I. CĐDĐ VÀ HĐT TRONG ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP:
Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp thì:

I = I1 = I2 (1) U = U1 + U2 (2)
(3)
2. Công thức tính điện trở tương đương:
C3: Hãy chứng minh công thức tính điện trở tương đương (Rtt) của đoạn mạch gồm hai điện trở R1, R2 mắc nối tiếp là: Rtt = R1 + R2
Ta có: UAB = I.Rtđ (1)
Theo (2) UAB = U1 + U2 (*)
U1 = I1.R1 (2) ; U2 = I2.R2 (3)
Từ (1), (2), (3) thay vào (*) ta được: I.Rtđ = I1.R1 + I2.R2
3. Thí nghiệm kiểm tra: (SGK)
Với: I = I1 = I2 rút gọn ta được: Rtđ = R1 +R2 (4)
4. Kết luận:
Trong đoạn mạch gồm hai điện trở R1 và R2 mắc nối tiếp thỡ:
Rtđ = R1 + R2
II. ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP:
1. Điện trở tương đương: (SGK)
đoạn mạch nối tiếp
I. CĐDĐ VÀ HĐT TRONG ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP:
Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp thì:

I = I1 = I2 (1) U = U1 + U2 (2)
(3)
2. Công thức tính điện trở tương đương:
Rtđ = R1 + R2 (4)
III. VẬN DỤNG:
C4: Cho mạch điện như sơ đồ hình 4.2.
+Khi công tắc K mở, hai đèn có hoạt động không? Vì sao?
+Khi công tắc K đóng, cầu chì bị đứt, hai đèn có hoạt động không? Vì sao?
+Khi công tắc K đóng, dây tóc bóng đèn Đ1 bị đứt, đèn Đ2 có hoạt động không? Vì sao?
+Khi công tắc K mở, hai đèn không hoạt động vì mạch hở, không có dòng điện chạy qua đèn.
+Khi công tắc K đóng, cầu chì bị đứt, hai đèn cũng không hoạt động vì mạch hở, không có dòng điện chạy qua chúng.
+Khi công tắc K đóng, dây tóc bóng đèn Đ1 bị đứt thì đèn Đ2 cũng không hoạt động vì mạch hở, không có dòng điện chạy qua nó.
C5: Cho hai điện trở R1= R2 = 20 mắc như sơ đồ.
a. Tính điện trở tương đương của đoạn mạch.
b. Mắc thêm R3 nối tiếp với R1, R2 thì điện trở tương đương của mạch mới bằng bao nhiêu? So sánh điện trở này với mỗi điện trở thành phần?
a. Vì R1nt R2 nên ta có: R12 = R1 + R2 =20 + 20 = 40
b. Vì R12nt R3 nên ta có: RAC = R12 + R3 = 40 + 20 = 60.
SS: Ta thấy RAC = 3R1 = 3R2 = 3R3
Mở rộng: Mạch có n điện trở mắc nối tiếp thì thì:
I = I1 = I2 = … = In
U = U1 + U2 + … + Un
Rtđ = R1 + R2 + … + Rn
bài tập
Bài 4.1 (SBT-9): Hai điện trở R1, R2 và ampe kế đưuợc mắc
nối tiếp với nhau vào hai điểm A, B.
a.Vẽ sơ đồ mạch điện.
b.Cho R1= 5?, R2 = 10?, ampe kế chỉ 0,2A. Tính HDT của đoạn mạch AB theo hai cỏch.
Bài 4.3 (SBT-9): Cho mạch điện có sơ đồ như hình vẽ, trong đó R1 = 10, R2 = 20, HĐT giữa hai đầu đoạn mạch AB bằng 12V.
a. Số chỉ của ampe kế và vôn kế là bao nhiêu?
b. Chỉ với hai điện trở trên đây, nêu hai cách làm tăng cường độ dòng điện trong mạch lên gấp ba lần (có thể thay đổi UAB).
A
V
A
B
+
-
R2
R1
GHI NHớ
Đối với đoạn mạch gồm n điện trở mắc nối tiếp:
I = I1 = I2 = ---- = In
U = U1 + U2 + --- + Un
Rtđ = R1 + R2 + --- + Rn
Bài tập về nhà: 4.2, 4.4, 4.7 sbt – 9&10