Bài 4. Chuyện người con gái Nam Xương

9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
1
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
2
Tiết 16, 17
Tuần 4 -
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
3
I/ GIỚI THIỆU :
1/ Tác giả :
Quê huyện Thanh Miện, tỉnh Hải Dương
Ông sống ở thế kỷ XVI là thời kỳ chế độ phong kiến bắt đầu khủng hoảng, các tập đoàn phong kiến tranh quyền đoạt vị gây ra cảnh nội chiến liên miên.
Là học trò giỏi của Nguyễn Bỉnh Khiêm.
Học rộng, tài cao (thi đỗ Hương cống) nhưng chỉ làm quan 1 năm rồi xin về ở ẩn.
NGUYỄN DỮ
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
4
"Chuyện người con gái Nam Xương" là truyện thứ 16 trong số 20 truyện của tác phẩm Truyền Kỳ Mạn Lục (ghi chép tản mạn những điều kỳ lạ vẫn được lưu truyền), viết bằng chữ Hán, khai thác từ các truyện cổ dân gian và các truyền thuyết lịch sử, dã sử của Việt Nam.
Nhân vật trong Truyền kỳ mạn lục (xem SGK/49)
Truyền kì mạn lục từng được xem là một áng "Thiên cổ kì bút" (văn hay của ngàn đời).
2/ Tác phẩm :
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
a) Xuất xứ :
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
5
b) Đại ý :
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
2/ Tác phẩm :
b) Đại ý
Câu chuyện kể về số phận oan nghiệt của Vũ Nương - người phụ nữ có nhan sắc, có đức hạnh dưới chế độ phong kiến, chỉ vì một lời nói ngây thơ của con trẻ mà bị chồng nghi ngờ, sỉ nhục, bị đẩy đến bước đường cùng phải tự vẫn để tỏ lòng trong sạch.
? Ước mơ ngàn đời của nhân dân: người tốt bao giờ cũng được đền bù xứng đáng, dù chỉ là ở một thế giới huyền bí.
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
6
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
A/ TÓM TẮT
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
A/ TÓM TẮT :
- Vũ Nương là người con gái thùy mị, nết na, lấy Trương Sinh (tính đa nghi, ít học).
- Trương Sinh phải đi lính, Vũ Nương sinh con, chăm sóc mẹ chồng. Mẹ chồng ốm rồi mất.
- Trương Sinh trở về, nghe câu nói của con nghi ngờ vợ. Vũ Nương bị oan nhưng không thể minh oan, đã tự tử ở bến Hoàng Giang; được Linh Phi cứu giúp và sống ở thủy cung.
- Vũ Nương gặp Phan Lang (người cùng làng). Phan Lang được Linh Phi cứu giúp về trần gian - gặp Trương Sinh. Vũ Nương được giải oan nhưng nàng chẳng thể trở về nhân gian được nữa.
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
7
Con nhà nghèo, tính thùy mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp.
a) Trong cuộc sống vợ chồng:
Trước tính đa nghi của chồng, nàng "giữ tròn khuôn phép, không từng để lúc nào vợ chồng phải đến thất hòa".
b) Khi tiễn chồng đi lính :
+ Không trông mong vinh hiển chỉ cầu cho chồng bình yên trở về.
+ Cảm thông những nỗi gian lao của chồng phải chịu đựng.
+ Nói lên nỗi khắc khoải, nhớ nhung của mình ? thương, lo, thủy chung với chồng.
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
1/ Nhân vật Vũ
Nương
1/ Nhân vật Vũ Nương :
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
A/ TÓM TẮT
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
8
Con nhà nghèo, tính thùy mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp.
a) Trong cuộc sống vợ chồng:
Trước tính đa nghi của chồng, nàng "giữ tròn khuôn phép, không từng để lúc nào vợ chồng phải đến thất hòa".
b) Khi tiễn chồng đi lính :
+ Không trông mong vinh hiển chỉ cầu cho chồng bình yên trở về.
+ Cảm thông những nỗi gian lao của chồng phải chịu đựng.
+ Nói lên nỗi khắc khoải, nhớ nhung của mình ? thương, lo, thủy chung với chồng.
c) Khi chồng đi xa :
+ Nàng thương nhớ chồng.
+ Một mình sinh con, nuôi con.
+ Chăm sóc mẹ chồng lúc ốm đau, thuốc thang, khấn thần phật ? khi mẹ chồng mất, "nàng hết lời thương xót, phàm việc ma chay tế lễ, lo việc như đối với cha mẹ đẻ mình".
1/ Nhân vật Vũ Nương :
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
1/ Nhân vật Vũ
Nương
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
=> Vũ Nương là người vợ hiền, dâu thảo.
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
9
* Lời thoại 1: "Thiếp vốn ... thiếp"
+ Nói đến thân phận.
+ Nói đến tình nghĩa vợ chồng.
+ Khẳng định tấm lòng sắt son.
+ Cầu xin chồng đừng nghi oan.
d) Khi bị chồng nghi oan :
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
 Heát loøng tìm caùch haøn gaén haïnh phuùc gia ñình coù nguy cô tan vôõ.
1/ Nhân vật Vũ
Nương
1/ Nhân vật Vũ Nương :
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
10
d) Khi bị chồng nghi oan :
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
 Noãi ñau ñôùn, thaát voïng.
1/ Nhân vật Vũ
Nương
1/ Nhân vật Vũ Nương :
* Lời thoại 2: "Thiếp sở dĩ ... Vọng Phu kia nữa"
+ Hạnh phúc gia đình tan vỡ.
+ Tình yêu không còn.
+ Nỗi đau khổ chờ chồng đến hóa đá cũng không thể làm lại nữa.
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
11
* Lời thoại 3: "Kẻ bạc mệnh ... phỉ nhổ".
+ Cuộc hôn nhân không thể cứu vãn.
+ Mượn dòng sông quê để giải bày tấm lòng
d) Khi bị chồng nghi oan :
Tình tiết được sắp xếp đầy kịch tính Vũ Nương bị dồn đẩy đến bước đường cùng, nàng đã mất tất cả, đành phải chấp nhận số phận. Hành động trẫm mình của nàng là một hành động quyết liệt để bảo toàn danh dự.
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
? Lời than như một lời nguyền để khẳng định tấm lòng trong sạch của mình. ? Tuyệt vọng.
1/ Nhân vật Vũ
Nương
1/ Nhân vật Vũ Nương :
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
12
? Một người phụ nữ xinh đẹp, nết na, hiền thục, lại đảm đang tháo vát, thờ kính mẹ chồng rất mực hiếu thảo, một dạ thủy chung với chồng, hết lòng vun đắp hạnh phúc gia đình, thế mà không được hưởng hạnh phúc trọn vẹn, phải chết oan uổng, đau đớn.
- Khi chết: Được Linh Phi cứu giúp, sống một cuộc sống công bằng tốt đẹp, gặp được Phan Lang, được chồng giải oan ? Ước mơ: người tốt sẽ được đền bù. (Tăng giá trị tố cáo).
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
1/ Nhân vật Vũ
Nương
1/ Nhân vật Vũ Nương :
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
13
Cuộc hôn nhân không bình đẳng.
Chiến tranh.
Lời nói con trẻ.
Sự ghen tuôn mù quáng, thô bạo của Trương Sinh.
2/ Nguyên nhân cái chết của Vũ Nương :
1/ Nhân vật Vũ
Nương
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
2/ Nguyên nhân
cái chết của VN
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
=> Tố cáo chế độ phong kiến trọng nam khinh nữ, xem trọng quyền uy của kẻ nhà giàu đồng thời bày tỏ niềm cảm thương cho số phận oan nghiệt của người phụ nữ thời phong kiến.
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
14
- Trên cơ sở cốt truyện cổ tích có sẵn (Vợ chàng Trương), tác giả đã sắp xếp lại, rồi thêm bớt một số tình tiết ? tăng kịch tính và làm cho truyện hấp dẫn, sinh động hơn.
1/ Nhân vật Vũ
Nương
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
2/ Nguyên nhân
cái chết của VN
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
- Những lời trần thuật và những lời đối thoại trong truyện được sắp xếp đúng chỗ, làm cho câu chuyện trở nên sinh động hơn góp phần khắc họa tính cách nhân vật.
3/ Nghệ thuật :
3/ Nghệ thuật
* Xây dựng tình tiết :
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
15
- Truyện có những yếu tố kỳ ảo của truyện kết hợp với yếu tố hiện thực làm tăng độ tin cậy khiến người đọc không thấy ngỡ ngàng.
1/ Nhân vật Vũ
Nương
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
2/ Nguyên nhân
cái chết của VN
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
+ Yếu tố kỳ ảo : Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa; Phan Lang lạc vào động rùa của Linh Phi được đãi yến tiệc và gặp Vũ Nương; Phan Lang được sứ giả rẻ nước đưa về dương thế; Vũ Nương hiện ra khi Trương Sinh lập đàn giải oan.
3/ Nghệ thuật
3/ Nghệ thuật :
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
16
+ Yếu tố hiện thực : Về địa danh (Bến đò Hoàng Giang, ải Chi Lăng); về thời điểm lịch sử (cuối đời Khai Đại nhà Hồ); nhân vật lịch sử (Trần Thiêm Bình); sự kiện lịch sử (quân Minh xâm lược nước ta, nhiều người chạy trốn ra bể rồi bị đắm thuyền); những chi tiết thực về trang phục của các mỹ nhân (quần áo thướt tha, mái tóc búi xễ, riêng Vũ Nương mặt chỉ hơi điểm qua 1 chút son phấn); về tình cảnh nhà Vũ Nương không người chăm sóc sau khi nàng mất .
1/ Nhân vật Vũ
Nương
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
2/ Nguyên nhân
cái chết của VN
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
3/ Nghệ thuật
3/ Nghệ thuật :
 Hoaøn chænh theâm neùt ñeïp cuûa Vuõ Nöông ñoàng thôøi laø lôøi toá caùo xaõ hoäi phong kieán moät laàn nöõa.
 Öôùc mô coâng lyù ngaøn ñôøi cuûa nhaân daân ta: ngöôøi toát ñöôïc ñeàn buø.
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
17
- Học ghi nhớ SGK trang 51
1/ Nhân vật Vũ
Nương
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
2/ Nguyên nhân
cái chết của VN
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
3/ Nghệ thuật
III/ TỔNG KẾT :
III/ TỔNG KẾT
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
18
Chủ đề của truyện là :
1/ Nhân vật Vũ
Nương
I/ GIỚI THIỆU
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
a) Xuất xứ
b) Đại ý
B/ PHÂN TÍCH
2/ Nguyên nhân
cái chết của VN
II/ ĐỌC - HIỂU
A/ TÓM TẮT
3/ Nghệ thuật
IV/ LUYỆN TẬP :
III/ TỔNG KẾT
IV/ LUYỆN TẬP
Khẳng định vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ Việt Nam.
Cảm thông với số phận bất hạnh, bi kịch của họ dưới chế độ phong kiến.
Phê phán thói ghen tuông tính độc quyền gia trưởng của người đàn ông trong chế độ phong kiến nam quyền.
Tố cáo chiến tranh phi nghĩa gây nên cảnh hạnh phúc gia đình chia lìa, đổ vỡ.
Tất cả các ý trên.
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
19
9/22/2009
Nguyễn Cẩm Vân
20