Bài 4. Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

Kiểm tra bài cũ :
? Nhận định nào nói đúng nhất những việc chúng ta cần phải làm khi muốn chọn lựa đúng từ ngữ xưng hô trong hội thoại ?
A. Xem xét tính chất của tình huống giao tiếp.
B. Xem xét mối quan hệ giữa người nói với người nghe
C. Cả A & B đều đúng
D. Cả A & B đề sai.

? Dòng nào có chứa những từ ngữ ko phải là từ ngữ xưng hô trong hội thoại

A. Ông, bà , bố, mẹ, chú, bác, cô, dì, dượng, mợ.
B. Chúng tôi, chúng ta, chúng em, chngs nó.
C. Anh, chị, bạn, cậu, con người, chúng sinh.
D. Thầy, con, em, cháu, tôi, ta, tín chủ, ngài, trẫm, khanh.
1. Ví dụ :
a. Cháu ở liền trong trạm hàng tháng .Bác lái xe bao lần dừng, bóp còi toe toe, mặc, cháu gan lì nhất định không xuống. ấy thế là một hôm, bác lái phải thân hành lên trạm cháu. Cháu nói : " Đấy, bác cũng chẳng " thèm `` người là gì ? "
b. Họa sĩ nghĩ thầm : " Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn ``
c. Nhìn thấy bác lái xe, cháu nói: " Đấy , bác cũng chẳng thèm người là gì? " - vì cháu ở liền trong trạm hàng tháng. Bác lái xe bao lần dừng, bóp còi toe toe, mặc, cháu gan lì nhất định không chịu xuống. ấy thế là một hôm, bác lái xe phải thân hành lên trạm cháu.
d." Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn " - Họa sĩ nghĩ thầm.
* Ghi nhớ :
- Dẫn trực tiếp , tức là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật; lời dẫn trực tiếp được đặt trong dấu ngoặc kép
Vd :
a/ Lão tìm lời lẽ giảng giải cho con trai hiểu. Lão khuyên nó hãy dằn lòng bỏ đám này, để dùi giắng lại ít lâu , xem có đám nào khá mà nhẹ tiền hơn sẽ liệu; chẳng lấy đứa này thì lấy đứa khác; làng này đã chết hết con gái đâu mà sợ.
b/ Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật.
* Ghi nhớ :
- Dẫn gián tiếp , tức là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật, có điều chỉnh cho thích hợp ; lời dẫn gián tiếp không đặt trong dấu ngoặc kép.
Cho vd sau :
Hôm qua nó quả quyết với tôi rằng : "Ngày mai, tôi sẽ đến nhà anh chơi ."
Hãy chuyển lời dẫn trực tiếp trên thành lời dẫn gián tiếp.
Hôm qua nó quả quyết với tôi rằng hôm nay nó đến nhà tôi chơi.

- Khi chuyển cần chú ý:
+ Bỏ dấu hai chấm và dấu ngoặc đơn
+ Chuyển CN ở lời dẫn trực tiếp sang một ngôi thích hợp ( đại từ ngôi 3 )
+ Thay đổi các từ định vị thời gian cho thích hợp
Luyện tập :
Bài 2 / sgk- 54,55
Yêu cầu : - Hình thức : viết đúng hình thức đoạn văn.
- Nội dung: có trích dẫn theo 2 cách ( trực tiếp hoặc gián tiếp )
Luyện tập
Bài 3/ sgk- 55
* Gợi ý :- Xác định lời thoại của ai đang nói với ai. Trong lời thoại đó có phần nào mà người nghe cần chuyển đến người thứ 3
- Thêm vào câu những từ ngữ thích hợp để mạch ý của câu rõ ràng, mạch lạc.
Hướng dẫn về nhà
- Làm nốt các bài tập còn lại.
- Nắm được cách dẫn trực tiếp và gián tiếp ( thuộc Ghi nhớ )
- Nghiên cứu trước bài mới: tiết 20- Sự phát triển của từ vựng