Bài 4. Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

NGỮ VĂN9
Tiết 19:
CÁCH DẪN TRỰC TIẾP CÁCH DẪN GIÁN TIẾP
Giáo viên dạy :Phạm Thị Duyệt
Trường THCS Nguyễn Chí Thanh
ĐăkMil-ĐăkNông
Tiết 19
CÁCH DẪN TRỰC TIẾP - CÁCH DẪN GIÁN TIẾP
Tiết 19:
CÁCH DẪN TRỰC TIẾP VÀ CÁCH DẪN GIÁN TIẾP
I – Cách dẫn trực tiếp
1.Ví dụ:Sgk.
2.Nhận xét.
* Nội dung in đậm trong các câu:



* Dấu hiệu hình thức:
a.Lời nói được nhắc lại một cách nguyên vẹn.
b.Ý nghĩ được nhắc lại một cách nguyên vẹn.
Nằm trong dấu ngoặc kép và
đứng sau dấu hai chấm.
Cách dẫn trực tiếp
a.Cháu ở liền trong trạm hàng tháng. Bỏc lái xe bao lần dừng, bóp còi toe toe, mặc, cháu gan lì nhất định không xuống. ?y thế là một hôm, bác lái phải thân hành lên trạm cháu. Cháu nói: "Đấy, bác cũng chẳng thèm người là gì "?
b.Hoạ sĩ nghĩ thầm: “Khách tới bất ngờ,chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp,chưa kịp gấp chăn chẳng hạn”.


* Khi chuyển đổi vị trí hai bộ phận ở (b), ta có:
"Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn" - Hoạ sĩ nghĩ thầm.
=>Khi chuyển dùng dấu ngoặc kép và dấu gạch ngang để ngăn cách giữa hai bộ phận .
Ví dụ: Nam nói: “Ngày mai tôi đi Hà Nội”.
Lưu ý: Ngoài ra lời đối thoại của các nhân vật cũng được xem là lời dẫn trực tiếp
Ví dụ:
“Ông lão ôm thằng con út lên lòng, vỗ nhè nhẹ vào lưng nó khẽ hỏi:
- Húc kia! Thầy hỏi con nhé, con là con ai?
- Là con thầy mấy lị con u
Thế nhà ta ở đâu?
- Nhà ta ở làng chợ Dầu” (Làng – Kim Lân)
“Ngày mai tôi đi Hà Nội”- Nam nói.
Tiết 19:
CÁCH DẪN TRỰC TIẾP VÀ CÁCH DẪN GIÁN TIẾP
II– Cách dẫn gián tiếp
* Nội dung in đậm trong các câu:



* Dấu hiệu hình thức:
a.Lời nói được nhắc lại một cách nguyên vẹn.

b.Ý nghĩ được nhắc lại một cách nguyên vẹn.
Nằm trong dấu ngoặc kép và
đứng sau dấu hai chấm.
1.Ví dụ.
2 Nhận xét.
I – Cách dẫn trực tiếp
1.Ví dụ.
2 Nhận xét.
a) Lão tìm lời lẽ giảng giải cho con trai hiểu. Lão khuyên nó hãy dằn lòng bỏ đám này, để dùi giắng lại ít lâu, xem có đám nào khá mà nhẹ tiền hơn sẽ liệu; chẳng lấy đứa này thì lấy đứa khác; làng này đã chết hết con gái đâu mà sợ.
b) Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật.

* Nội dung in đậm trong các câu:



* Dấu hiệu hình thức:
a. Lời nói được thuật lại .
b.Ý nghĩ được thuật lại.
Không được đặt trong dấu ngoặc kép.
Cách dẫn gián tiếp
chuyển từ lời dẫn trực tiếp sang lời dẫn gián tiếp.
Ví dụ: Nam nói :“Ngày mai, tôi đi Hà Nội.”
Nam nói rằng ngày mai, bạn ấy đi Hà Nội.
*Cách chuyển lời dẫn trực tiếp thành lời dẫn gián tiếp:
1/Bỏ dấu hai chấm ,dấu ngoặc kép.
2/chuyển chủ ngữ ở lời dẫn trực tiếp theo ngôi thích hợp.

Cách dẫn trực tiếp
b) Nhưng chớ hiểu lầm l� Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật.

So sánh cách dẫn
* Ghi nhớ
-Dẫn trực tiếp, tức là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật; lời dẫn trực tiếp được đặt trong dấu ngoặc kép.
-Dẫn gián tiếp, tức là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật, có điều chỉnh cho thích hợp; lời dẫn gián tiếp không đặt trong dấu ngoặc kép.
Tiết 19:
CÁCH DẪN TRỰC TIẾP VÀ CÁCH DẪN GIÁN TIẾP
I – Cách dẫn trực tiếp
I – Cách dẫn gián tiếp
III – Luyện tập
Bài tập 1: Tìm lời dẫn trong những đoạn trích sau (Trích từ truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao). Cho biết đó là lời nói hay ý nghĩ được dẫn, là lời dẫn trực tiếp hay gián tiếp?

? Dẫn ý nghĩ: Cách dẫn: trực tiếp.
? Dẫn ý nghĩ: Cách dẫn: trực tiếp.
a) Nó cứ làm in như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo tôi rằng: " A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à "?

b) Sau khi thằng con đi, lão tự bảo rằng: "Cái vườn là của con ta. Hồi còn mồ ma mẹ nó, mẹ nó cố thắt lưng buộc bụng, dè sẻn mãi, mới để ra được năm mươi đồng bạc tậu. Hồi ấy, mọi thức đều rẻ cả ."
b) Sau khi thằng con đi, lão tự bảo rằng: "Cái vườn là của con ta. Hồi còn mồ ma mẹ nó, mẹ nó cố thắt lưng buộc bụng, dè sẻn mãi, mới để ra được năm mươi đồng bạc tậu. Hồi ấy, mọi thức đều rẻ cả ."
Bài tập 2: Viết một đoạn văn nghị luận có nội dung liên quan đến một trong ba ý kiến trong sgk. Trích dẫn ý kiến đó theo hai cách: dẫn trực tiếp và dẫn gián tiếp.

c) Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình.

(Đặng Thai Mai, Tiếng Việt, một biểu hiện
hùng hồn của sức sống dân tộc)
Bài tâp 2:
c) Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình.
(Đặng Thai Mai, Tiếng Việt, một biểu hiện
hùng hồn của sức sống dân tộc)
* Dẫn gián tiếp: Trong tỏc ph?m "Ti?ng Vi?t m?t bi?u hi?n hựng h?n c?a s?c s?ng dõn t?c", giáo sư Đặng Thai Mai đã nói rằng người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình.
Đoạn văn mẫu:
* Dẫn trực tiếp:Trong tỏc ph?m "Ti?ng Vi?t m?t bi?u hi?n hựng h?n c?a s?c s?ng dõn t?c",giáo sư Đặng Thai Mai đã nói: "Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình".
Sắp xếp các câu văn sau thành hai đoạn mở bài theo hai kiểu :Cách dẫn trực tiếp và dẫn gián tiếp.
1.Vì thế, ngay trong năm học đầu tiên dưới chế độ mới, Bác Hồ đã gửi thư cho học sinh đã có những lời căn dặn: “Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không , dân tộc Việt Nam có được sánh vai cường quốc năm châu hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”.
2.Nhân dân ta vốn có truyền thống hiếu học,học để làm
người,học để giúp đời giúp nước.
HOẠT ĐỘNG KHĂN TRẢI BÀN
Sắp xếp các câu văn sau thành hai đoạn mở bài theo hai cách dẫn tiếp và dẫn gián tiếp.
Nhân dân ta vốn có truyền thống hiếu học,học để làm người,học để giúp đời giúp nước.Vì thế, ngay trong năm học đầu tiên dưới chế độ mới, Bác Hồ gửi thư cho học sinh đã có những lời căn dặn: “Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không , dân tộc Việt Nam có được sánh vai cường quốc năm châu hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”. => CÁCH DẪN TRỰC TẾP
Nhân dân ta vốn có truyền thống hiếu học,học để làm người,học để giúp đời giúp nước.Vì thế, ngay trong năm học đầu tiên dưới chế độ mới, Bác Hồ gửi thư cho học sinh đã có những lời căn dặn là non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không , dân tộc Việt Nam có được sánh vai cường quốc năm châu hay không, điều đó là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em.=>CÁCH DẪN GIÁN TIẾP

Hôm sau Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước. Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng mà dặn:
- Nhờ nói hộ với chàng Trương, nếu còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ, thì xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, tôi sẽ trở về.
(Nguyễn Dữ, Chuyện người con gái Nam Xương)
Bài tập 3: Hãy thuật lại lời nhân vật Vũ Nương trong đoạn trích sau đây theo cách dẫn gián tiếp:

Hôm sau Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước. Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng mà dặn:
- Nhờ nói hộ với chàng Trương, nếu còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ, thì xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, tôi sẽ trở về.
(Nguyễn Dữ, Chuyện người con gái Nam Xương)
* Cách dẫn gián tiếp:
Hôm sau Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước. Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng và dặn Phan nói hộ với chàng Trương rằng nếu còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ, thì xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, Vũ Nương sẽ trở về.
* Cách dẫn trực tiếp:
Củng cố bài học
- Thế nào là cách dẫn trực tiếp – Cách dẫn gián tiếp ?
- Có thể chuyển từ cách dẫn trực tiếp sang cách dẫn gián tiếp (hoặc ngược lại) được không – khi chuyển cần lưu ý điều gì?
Dặn dò học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo
- Học thuộc nội dung ghi nhớ
- Tập đặt lời dẫn trực tiếp sau đó chuyển thành lời dẫn gián tiếp
- Đọc trước và soạn bài: “Sự phát triển của từ vựng’ – Lưu ý:
+ Đọc kĩ phần ví dụ và trả lời các câu hỏi
+ Chuẩn bị hệ thống bài tập
CHÚC QUÝ THẦY CÔ GIÁO MẠNH KHỎE - CHÚC CÁC EM HỌC TỐT
CHÚC QUÝ THẦY CÔ GIÁO MẠNH KHỎE - CHÚC CÁC EM HỌC TỐT